Serbisyo-publiko, ‘nababoy’ na nang todo dahil sa kapabayaan!

ni Ka Ambo @Bistado | October 18, 2025

Malilinaw ang mga ebidensya ng katiwalian sa DPWH, DepEd, DOH at maging sa Bureau of Customs.

Kahit ang mga transaksyon sa AFP, PNP, Department of Agriculture, DSWD, Department of Energy, DENR, BIR, LTO, LTFRB at iba pang kagawaran — ay nangangailangan ng ibayong imbestigasyon.

-----$$$--

ACROSS-ALL-DEPARTMENT ang katiwalian — at siyempre, hindi nakaligtas ang lehislatura — at of-course — ang Malacanang.

Ngayon lang ba nagaganap ‘yan?

Hindi po, kakambal na iyan ng burukrasya.

---$$$--

SA totoo lang, hindi makakaiwas mismo ang Duterte administration sa kaliwa’t kanang alingasngas.

Pero, dapat nating maunawaan — na ganyan din ang sitwasyon sa PNoy administration na nakilala ang DAP; at maging sa PGMA administration na nakilala ang PDAF, CDF at ZTE deal.

----$$$--

ANG administrasyong Erap ay gumuho dahil sa katiwalian pero ang Ramos administration ay sinisisi rin sa malawakang bentahan ng government assets gaya ng military bases at Manila Bay reclamation area na kinaroroonan ng MOA at Ayalas, at iba pa.

Lalong hindi makakaligtas ang Tita Cory administration sa malawakang sikwatan dahil sa “transition period” mula sa Marcos Sr. administration.

-----$$$--

INIYAYABANG na batbat ng corruption ang administrasyong Marcos Sr. — at tanging solusyon umano — ay magpalit ng gobyerno.

Matagal nang wala sa poder si Marcos Sr., pero hindi naresolba ang katiwalian — bagkus ay naging grabe pa ngayon, nang todo at LANTARANG pandarambong gamit ang amendment, insertion at unprogrammed fund sa annual budget.

----$$$---

WALANG silbi ang mga constitutional bodies na naatasang magbantay sa maayos na

pangangasiwa sa gobyerno.

‘Promotor’ dito at ‘kunsintidor’ ang COA, Ombudsman at Civil Service Commission.

----$$$--

NAKIKIPAGKUTSABA siguro ang mga auditor at mas malamang ay kaparte sa kulimbat.

Iyan din ang alegasyon sa Ombudsman na pinagbibintangan ding kunsintidor.

----$$$--

TAMAD naman, hindi kuwalipikado at iresponsable ang CSC dahil walang kakayahan itong iangat ang kalidad ng serbisyo sa hanay ng mga career executive at maging mga rank-and-file.

Batbat ng corruption sa lahat ng antas ng burukrasya — national, regional, provincial, city, municipality hanggang sa barangay.

----$$$--

Tumatakas at iresponsable ang CSC sa kanilang trabaho dahil mistulang “tamemeng ahensya” ito na simpleng administratibo lang ang ginagawa — imbes na serye ng mga programang magmumulat sa career executive at rank-and-file na iangat ang kalidad ng serbisyo-publiko.

‘Nababoy’ na nang todo ang serbisyo-publiko — at dapat sisihin dito ang CSC — dahil sa kapabayaan!

---$$$--

NAKAPAGTATAKANG sa serye ng mga pagdinig sa Kongreso kaugnay ng garapalang katiwalian sa burukrasya — hindi naririnig ang opinyon, panig at komento ng CSC.

Ibig sabihin, “walang patol” ang CSC — na isang kahihiyan at kamangmangan sa larangan ng lehislatura.

-----$$$--

PAANO mababago ang serbisyo-publiko nang hindi isasali sa usapan ang CSC?

Hindi ba’t sandamukal na kabulastugan ‘yan sa larangan ng public administration?

Iyan mismo ang ugat at dahilan kung bakit patuloy ang kapalpakan sa ating pamahalaan — katamaran at kamangmangan!

---

Kung may reaksyon, sumbong o katanungan, sumulat sa ASINTADO ni Judith Sto. Domingo sa BULGAR Bldg., 538 Quezon Ave., Quezon City o mag-email sa asintado.bulgar@gmail.com.