top of page
Search

ni Chit Luna @News | August 2, 2025


File Photo: Hiwalay na pagsusuri na inilathala noong Setyembre 2024, na pinamagatang “Switching from Cigarettes to Heated Tobacco Products in Japan — Potential Impact on Health Outcomes and Associated Health Care Costs.



Dumadami ang ebidensya mula sa Japan na ang heated tobacco products (HTPs) ay may mahalagang papel sa pagbaba ng paggamit ng sigarilyo. 


Isang pag-aaral na inilathala sa Tobacco Control noong Oktubre 2024, na pinamagatang “Transformation of the Tobacco Product Market in Japan, 2011-2023,” ang nag-ulat na ang mga naninigarilyo at kabuuang benta ng sigarilyo sa Japan ay bumaba ng mahigit 50 porsyento sa pagitan ng 2011 at 2023.


Ang pagbaba ay nagsimula noong 2015, nang ipinakilala ang heated tobacco products sa merkado ng Japan. Pagkatapos nito, bumilis nang husto ang antas ng pagtigil sa paninigarilyo.


Ang pagkahati ng merkado ng sigarilyo sa Japan sa loob lamang ng mahigit isang dekada ay isang kahanga-hangang tagumpay.


Dagdag nito, ang pagtukoy kung paano makamit ang parehong uri ng pagbabago sa ibang lugar ay dapat maging prayoridad sa pampublikong pananaliksik sa kalusugan.


Isang hiwalay na pagsusuri na inilathala noong Setyembre 2024, na pinamagatang “Switching from Cigarettes to Heated Tobacco Products in Japan — Potential Impact on Health Outcomes and Associated Health Care Costs” ang humula ng malaking benepisyo sa kalusugan ng publiko at ekonomiya kung mas maraming naninigarilyo ang lilipat sa HTPs.


Tinantiya ng pag-aaral na kung kalahati ng mga naninigarilyo sa Japan ay tatalikod sa nasusunog na tabako at gagamit ng HTPs, hanggang 12 milyong sakit na may kaugnayan sa tabako ang maiiwasan. Ayon pa rito, posibleng makatipid ang Japanese healthcare system ng hanggang 454 bilyong yen.


Inirekomenda ng mga mananaliksik na ipagpatuloy ng Japan ang pagbibigay prayoridad sa “cost-efficient” measures na nagtataguyod ng kalusugan ng publiko at benepisyo sa ekonomiya.


Kabilang dito ang paghikayat sa mga naninigarilyo na lumipat sa mga produktong may pinababang peligro o less harmful alternatives, pagdaragdag ng kamalayan sa mga panganib sa kalusugan at paggamit ng diskarte sa pagbubuwis batay sa pinsala.


Sinasabi ng mga pandaigdigang tagapagtaguyod ng kalusugan na ang karanasan ng Japan ay nagbibigay ng matibay na ebidensya para sa mga bansa na isaalang-alang ang paggamit ng harm reduction bilang isang diskarte sa pagkontrol ng tabako.


Binigyang-diin ni Dr. Lorenzo Mata, presidente ng Quit for Good, isang grupong tagapagtaguyod ng kalusugan sa Pilipinas, na ang mga makabagong alternatibo na walang usok tulad ng heated tobacco at vapes ay maaaring magbigay ng mas mahusay na pagkakataon para ibaba ang bilang ng mga naninigarilyo.


Ayon kay Mata, kung talagang gusto ng gobyerno na tulungan ang mga naninigarilyo, dapat unahin ang edukasyon at pag-access sa mga alternatibong ito na hindi gaanong nakakapinsala.


Sa Global Tobacco and Nicotine Forum noong 2023, binanggit ni Hiroya Kumamaru, vice director sa AOI Universal Hospital ng Japan, na ang paninigarilyo ang pinakamalaking sanhi ng kamatayan sa nasabing bansa.


Pagdating ng 2019, halos ikatlo ng mga lalaki at ikaapat ng mga babaeng gumagamit ng tabako ay lumipat sa HTPs, isang resulta na inilarawan niya bilang ‘kahanga-hanga’.


Sinabi niya na ang mga alalahanin tungkol sa hindi inaasahang epekto tulad ng dual use o pagsisimula sa kabataan ay hindi nagkatotoo.


Habang patuloy na nakikipaglaban ang pandaigdigang komunidad ng kalusugan sa mga sakit na may kaugnayan sa paninigarilyo, ang dekadang paglipat ng Japan patungo sa mga alternatibong may pinababang pinsala ay maaaring mag-alok ng isang scalable na modelo para sa ibang mga bansa na naghahangad na makamit ang katulad na resulta, ayon sa pag-aaral.


 
 

ni Chit Luna @News | July 26, 2025


File Photo: World Health Organization (WHO)


Ang mungkahi ng World Health Organization (WHO) na magpataw ng “sin taxes” sa matatamis na inumin, alak, at tabako upang punan ang kakulangan sa badyet nito ay maglalagay ng hindi patas na pasanin sa mga manggagawa sa mga umuunlad na bansa, ayon sa isang pandaigdigang grupo ng mga konsyumer.


Sa pamamagitan ng 3 by 35 Initiative nito, hinihikayat ng WHO ang mga miyembrong bansa na makabuluhang itaas ang presyo ng alinman o lahat sa tatlong produktong ito ng hindi bababa sa 50 porsyento pagsapit ng 2035 sa pamamagitan ng pagtaas ng buwis — na diumano’y upang mabawasan ang konsumo at makalikom ng kita sa panahon ng lumiliit na development aid at lumalaking pampublikong utang.


Ang panukala ng WHO na gamitin ang mga buwis na ito upang matugunan ang tinatayang $600 milyong kakulangan sa badyet sa 2025 ay isang “war on the working class” at “regressive social engineering”, ayon kay Martin Cullip, international fellow ng The Taxpayers Protection Alliance (TPA) Consumer Center sa London.


Sa isang ulat ng Reuters, nagpahayag din ng pag-aalala ang International Council of Beverages Associations (ICBA) na patuloy na hindi pinapansin ng WHO ang higit isang dekadang malinaw na ebidensya na ang pagbubuwis sa matatamis na inumin ay hindi kailanman nagpabuti sa kalusugan o nagpababa ng obesity sa kahit anong bansa.


Sa parehong ulat ng Reuters, tinawag ng Distilled Spirits Council na “misguided” ang ideya ng WHO na itaas ang buwis bilang paraan upang mabawasan ang pinsalang dulot ng alak, at idinagdag na hindi nito mapipigilan ang pang-aabuso sa alak.


Imbes na tunay na mapabuti ang pampublikong kalusugan, ang mga buwis na ito na iminungkahi ng mga hindi halal na opisyal ng WHO ay maglalagay ng hindi patas na pasanin sa mga mababa ang kita, lalo na sa mga umuunlad na bansa, ayon kay Cullip. Iginiit niya na layunin ng WHO na kumuha pa ng mas maraming pera mula sa mga konsyumer at nagbabayad ng buwis sa pamamagitan ng malawakang “sin taxes” sa tabako at alak, at posibleng sa iba pang produktong itinuturing nilang hindi malusog.


“The WHO proposal would impose an unfair burden on industries and ordinary citizens, especially the most vulnerable in developing countries, and risks further alienating the very public the WHO aims to serve,” ayon kay Jess Arranza, Chairman Emeritus ng Federation of Philippine Industries (FPI).


Sumang-ayon si Arranza na ang tunay na progreso sa pampublikong kalusugan ay nangangailangan ng pananagutan, makabago at epektibong estratehiya para sa harm reduction, at tunay na pag-unawa sa mga sosyo-ekonomikong hamon, ngunit binigyang-diin niyang “relying on regressive taxation and an outdated, top-down approach” ay hindi makikinabang sa kalusugan ng publiko.


“Education, not excessive taxation, is the more sustainable path to long-term behavior change and better health outcomes,” dagdag pa ni Arranza.


Ang mungkahi ng WHO na “sin tax” ay kasunod ng hakbang ng Estados Unidos na bawiin ang bilyong dolyar mula sa mga pandaigdigang programa sa kalusugan ng organisasyon dahil sa umano’y kawalan ng bisa at maling pamamahala.


Binigyang-diin ni Cullip na matapos tukuyin ni WHO Director-General Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus ang pangangailangan para sa mga reporma, tila nakahanap ang ahensya ng paraan upang iwasan ang isyu ng hindi maayos na paggasta sa pamamagitan ng paglalagay ng karagdagang pasanin sa mga nagbabayad ng buwis.


Ang WHO ay kumikilos sa labas ng demokratikong pananagutan, ngunit may napakalaking impluwensya sa mga pambansang polisiya sa kalusugan, lalo na sa mga bansang mababa at katamtaman ang kita, ayon kay Cullip. “And yet, the public foots the bill through national contributions, charitable donations, and now, potentially, through higher prices on products they legally choose to use.


Binatikos niya ang WHO sa pagsusulong ng makitid at self-righteous na modelo ng pampublikong kalusugan na matagal nang pinabulaanan, at sa paggamit ng isang lumang pamamaraan na parang galing pa sa panahon ng prohibition, kung saan ang pagpapataw ng sin taxes ang tanging sandata.


“Instead of evolving with science and supporting modern harm reduction strategies, the WHO remains hostile to innovation, particularly in the case of reduced-risk nicotine products,” ayon kay Cullip.


Binigyang-diin niya na ang mga magbabayad ng presyo para sa mga panukala ng WHO ay hindi aniya, “the corporations, the policymakers, the NGO elites flying business class to conferences. No, it’s regular people, especially in poorer countries, who will bear the cost.”


Tinawag ni Cullip ang mga sin tax na iminungkahi ng WHO bilang “regressive by design”, at nagbabala na ang ganitong hakbang ay, “hit low-income populations the hardest, many of whom already face enormous barriers to accessing basic healthcare. For someone barely scraping by, a tax on a legal product they enjoy or rely on is not just a health nudge. It’s a slap in the face.


Hinimok ni Cullip ang WHO na talikuran ang diskarte sa pampublikong kalusugan na ginagabayan ng matigas at moralistikong pananaw, at sa halip ay ituon ang pansin sa praktikal at evidence-based na solusyon na tunay na makapagpapabuti sa buhay ng mga tao.


 
 

ng BRT @News Viral | July 20, 2025



CEO sa viral kiss cam - Circulated - X

Photo: CEO sa viral kiss cam / Circulated / X


Nagbitiw na sa puwesto ang CEO ng technology company na “Astronomer” na si Andy Byron matapos mag-viral ang kanyang video habang nanonood ng concert ng Coldplay.


Nahuli siya sa “kiss cam” na kayakap ang head ng HR ng nasabing kumpanya kahit na pareho silang may asawa.

 
 
RECOMMENDED
bottom of page