‘Araw ng Pagngawa’ ngayon para sa mga obrero!

ni Ka Ambo @Bistado | May 1, 2025

Labor Day ngayon!

‘Araw ng Pagngawa’ ng mga obrero sa dagdag na suweldo.

----$$$--

Sa panahon ng administrasyon ni dating Pangulong Ferdinand E. Marcos, Sr., ang Labor Day ay ginugunita nang bongga.

Ang presidential speech ay naglalaman ng direktiba sa dagdag na benepisyo para sa mga manggagawa.

----$$$--

INIAKDA ni dating Labor Secretary at Senate President Blas F. Ople ang Magna Carta of Labor — na siya umiiral ngayon.

Itinuturing na isang “statesman” si Ka Blas dahil sa marubdob niyang pagnanasang iangat ang bansa — partikular ang labor sector.

Sa ngayon, walang sinumang senador na maituturing na isang “statesman”.

Bakit?

----$$$--

WALANG statesman, kasi ang ilan ay pinaniniwalaang nagpagamit sa pambubuwisit kay dating Supreme Court Chief Justice Renato Corona na na-impeach dahil sa impluwensya ng Malacañang.

Nang lumaon, inabsuwelto si Corona ng hukuman at nilinaw na walang itong nilabag na batas.

-----$$$--

HINUGOT ni Marcos Sr. si Ople mula sa hanay ng mga batikang journalist, labor sector at dating guerilla.

Hindi nakatapos si Ople ng kolehiyo at hindi rin isang abogado, pero bihasa siya sa English at Tagalog, at may pambihirang karunungan dahil sa mataimtim na pagbabasa ng iba’t ibang aklat.

-----$$$--

BRUSKO si Ople na ang boses ay baritone kung saan matapos ang giyera, nagtrabaho siya bilang estebador — pahinante sa pier habang nagbabasa ng iba’t ibang aklat.

Itinuturing si Ople hindi lang isang batikang senador — bagkus ay isang labor leader at makabayan.

-----$$$---

MARKADO si Ople bilang sosyalista dahil sa kanyang pagmamahal sa labor sector pero hindi kailanman siya naakusahang nagpapabagsak sa gobyerno.

Ilan sa mga talumpati ng matandang Marcos ay katuwang siya sa pagsulat — Tagalog man o English.

----$$$--

ISA ring lider ng mga manggagawa ay ang makatang taga-Tondo na si Gat Amado V. Hernandez na ang mga tula at kuwento ay karaniwang tumatalakay ng paghihirap ng mga obrero.

Inakusahan siyang nagrerebelde sapagkat ang kanyang mga pagsulat ay nakasabay sa malawakang protesta at rebelyon ng mga manggagawa sa Europe.

----$$$--

NAKULONG si Hernandez nang maakusahang nagbubunsod ng rebelyon at sa gitna ng pagkalaboso — ay isinulat niya ang tulang “Isang Dipang Langit”.

Wala nang nakaaalaala kay Hernandez gayung ang kanyang panulat ay may temang wagas na pagmamahal sa Tinubuang Lupa.

----$$$--

ISA ring dakilang akda niya ang “Kung tuyo na ang luha mo, aking bayan”, na naglalarawan ng pekeng giyera ng Espanyol at Kano sa Manila Bay.

Napapanahon ito dahil ang “away ng US at China” ay posibleng palsipikado rin.

Delikadong “maibentot” muli ang Pilipinas — nang walang kamuwang-muwang ang ordinaryong mamamayan.

----$$$--

BAKIT hindi iniimbestigahan kung paano nakontrol ng China ang Panatag Shoal kung saan sinasabing — kasali ang Kano — sa “lihim na usapan”?

Nagkaroon ng trayduran “kuno” pero hindi malinaw kung naulit ang “tema” ng tula ni Ka Amado.

----$$$--

‘Lumuha ka, aking Bayan; buong lungkot mong iluhaAng kawawang kapalaran ng lupain mong kawawa:Ang bandilang sagisag mo’y lukob ng dayong bandila,Pati wikang minana mo’y busabos ng ibang wika….”

Mabuhay ang hanay ng mga Manggagawa, Mabuhay!

---

Kung may reaksyon, sumbong o katanungan, sumulat sa ASINTADO ni Judith Sto. Domingo sa BULGAR Bldg., 538 Quezon Ave., Quezon City o mag-email sa asintado.bulgar@gmail.com.

Hustisya, ibigay dapat sa Lapu-Lapu Festival victims

ni Ka Ambo @Bistado | Apr. 30, 2025

Nakakalungkot ang sinapit ng mga kababayan nating biktima ng trahedya sa Canada.

Shocked ang lahat.

Dapat ay bigyan ng mental health support ang mga biktima ng pananagasa sa Lapu-Lapu Festival.

----$$$--

TAMA lang na hikayatin ng Ang Probinsiyano Partylist ang Philippine Consulate sa Vancouver na ipaabot kaagad ang mental health support sa lahat ng biktima.Dapat ding bigyan ng psychological support maging ang pamilya ng mga biktima sa trahedya sa Vancouver, Canada na ikinamatay ng 11 katao at marami ang nasugatan.

-----$$$--

NAKIDALAMHATI mismo si Probinsiyano Partylist Representative Alfred Delos Santos sa mga biktima at pamilya ng mga ito.

Hiniling ni Delos Santos sa Department of Foreign Affairs (DFA) at Philippine Consulate General na magbigay kaagad ng mental health support.

----$$$---

“OUR thoughts and prayers are with the victims and families at this heartbreaking moment. We are one with the one million strong Filipino community in Canada and all over the world in lifting each other in prayers, kindness and action during this difficult time,” pakikiramay ni Delos Santos.

Nilinaw na hindi naiwaksi ng insidente ang pakahulugan ng selebrasyon ng kabayanihan ni Lapu-Lapu, isang lider sa Kabisayaan, bilang araw ng pagpupunyagi at pagkakaisa ng Filipino-Canadian community.

-----$$$---

“THE strength, resilience of Lapu-Lapu is very much present among us Filipinos, we pray for our kababayans in Canada to continue holding this in their hearts and minds,” ayon kay Delos Santos.

“We know the DFA and our Consulate in Vancouver are working hard to extend appropriate assistance to our kababayans there, we appeal for the inclusion of mental health support on top of finding justice for the victims,” aniya pa.

----$$$---

MAGING si PBBM ay nanlumo sa sinapit ng ating mga kababayan sa Canada.

Magmamarka ito sa kamalayan ng mga biktima, kanilang pamilya at sa sambayanang Pilipino.

----$$$--

IPINAKIKITA rin dito na ang buhay ang mga Pilipinong nasa ibang bansa ay walang katiyakan.

Nagbubuwis ng buhay ang mga overseas Pinoy mabigyan lang ng magandang buhay ang kanilang mga pamilya.

Sa kabila nito, patuloy ang kanilang pagmamahal sa kanilang bayan at maging sa mga bayani ng ating lahi — partikular kay Lapu-Lapu -- ang simbolo ng pagtatanggol sa soberanya ng ating Inang Bayan.

---

Kung may reaksyon, sumbong o katanungan, sumulat sa ASINTADO ni Judith Sto. Domingo sa BULGAR Bldg., 538 Quezon Ave., Quezon City o mag-email sa asintado.bulgar@gmail.com.

Sa anyo ng vote-buying, pinakagrabe ang pormang ‘ayuda’

ni Ka Ambo @Bistado | Apr. 29, 2025

Talamak ang aktuwal na vote-buying sa iba’t ibang anyo.

Marami nang reklamo ang tinanggap ng Comelec.

Inaaksyunan naman!

----$$$--

Tradisyonal na ang vote-buying sa Pilipinas.

Pinakagrabe rito ay ang pormang “ayuda” na mula sa mga incumbent o nakapuwesto na kandidato. 

Hopeless case ‘yan!

-----$$$--

LEHITIMO kasi o wala umanong nilalabag na batas ang pagbibigay “pabor” sa mga botante — kahit sa porma ng ‘cash’ at sa ‘anyo’ ng ayuda.

Isinalegal ito — ng matataas na opisyal ng gobyerno na siya rin namang mga kandidato.

Malinaw na dehado ang mga hindi nakapuwesto. 

----$$$--

MAY mga pagkakataon na nasisilat din ang mga incumbent kahit ubusin nila ang pondo ng gobyerno sa pag-impluwensya sa mga botante.

Sa aktuwal, walang sapat na pondo para “bilhin” ang boto ng lahat ng botante.

----$$$--

HINDI rin nakakatiyak ang mga incumbent na kapag tumanggap ng cash ang botante ay pangalan ng incumbent ang mamarkahan sa balota.

Diyan pumasok ang “argumento” na patas-patas pa rin ang proseso — dahil “sikreto” ang pagboto.

----$$$--

IISA ang malinaw, “immoral” ang kampanyahan sa Pilipinas bagaman nakakatakas sila sa batas.

Sa aktuwal, nakasalalay pa rin sa mga botante ang “wagas na karapatan” o diskresyon kung sino ang ihahalal.

----$$$--

PAANO natin makukuwestiyon ang resulta kung mayorya ng mga botante ay nais manatili sa puwesto ang mga mandarambong?

Ibig sabihin, kahit mandambong basta’t suportado ng botante tuwing eleksyon ay puwede sa “ating batas”.

Pero, sinasang-ayunan ba ‘yan ng Konstitusyon?

Malinaw ang sagot: Hindi.

----$$$--

ANG aktuwal na Saligang Batas ay pundamental o pundasyon ng mga iba pang batas na iiral.

Walang problema sa Konstitusyon, bagkus ang problema -- ay ang “batas” na ginagawa sa Kongreso.

----$$$--

KAPOS ang talas o kamandag ng mga implementing law upang maipatupad ang itinatadhana ng Konstitusyon o ang mismong esensiya ng probisyon dito.

Halimbawa, ang mismong lehistura ay dapat nakapokus lang sa paggawa ng batas at hindi sila dapat naglalaan ng pondo para sa sarili nilang proyekto.

-----$$$--

ANG pork barrel system ay isang proseso na naglalaan ng pondo kung saan binibigyan ng diskresyon ang mga mambabatas — senador at kongresista — sa implementasyon ng proyekto.

Ang mga proyekto ay dapat eksklusibo lamang sa mga ehekutibo tulad ng Pangulo, Pangalawang Pangulo, gabinete, gobernador, mayor at kapitan ng barangay.

-----$$$--

MALINAW na malinaw na hindi ganap na naipatutupad ang Konstitusyon dahil walang “moral” ang mga gumagawa ng batas.

Nakakambal na sa demokratikong institusyon ang korupsiyon kahit sino pa ang maupo sa Malacañang.

----$$$--

ANUMAN ang kahinatnan, mas dapat sisihin ay ang mga botanteng ibinoboto pa rin kahit garapalan ang pandarambong sa kanilang lokalidad.

Kahit alam ng mga botante na “hindi marunong gumawa ng batas”, ang kanilang paboritong kandidato — isinusulat pa rin nila sa balota ang mga pangalan nito.

-----$$$--

Sa kabuuan, ang kabulukan ng burukrasya ay nagsisimula at nagtatapos mismo sa mga botante.

Mahalagang mamulat ang mayorya ng mga botante — kahit kumakalam ang kanilang sikmura!

---

Kung may reaksyon, sumbong o katanungan, sumulat sa ASINTADO ni Judith Sto. Domingo sa BULGAR Bldg., 538 Quezon Ave., Quezon City o mag-email sa asintado.bulgar@gmail.com.