Pagsasampa ng kasong kriminal sa hukuman

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | June 10, 2025

Dear Chief Acosta, 

Nabalitaan ko na meron diumanong pagbabago sa mga alituntunin sa Tanggapan ng mga Piskal o Prosecutor’s Office kung saan tinaasan diumano ang uri o bigat ng ebidensiyang kinakailangan upang umakyat ang isang reklamong kriminal sa hukuman. Maaari ko bang malaman ito upang maging gabay sa mga kinakailangan para umakyat sa hukuman ang kasong kriminal? — Diet

---

Dear Diet, 

Ang sagot sa iyong mga katanungan ay matatagpuan sa mga probisyon ng Department of Justice (DOJ) Department Circular (DC) No. 015 (“DOJ D.C. No.15”) na inilabas noong 16 Hulyo 2024, o mas kilala sa tawag na “2024 DOJ-NPS Rules on Preliminary Investigations and Inquest Proceedings.” Hinggil dito, nakasaad sa ika-limang Seksyon ng nasabing alituntunin ang probisyon na tumutukoy sa ebidensiyang kinakailangan upang ang isang kasong kriminal ay maisampa ng tagausig sa hukuman:

“Section 5. Quantum of Evidence. The quantum of evidence for preliminary investigations and inquest proceedings is prima facie evidence with reasonable certainty of conviction. This quantum exists when a prima facie case is established by the evidence-at-hand, including but not limited to testimonial evidence, documentary evidence, and real evidence; and such evidence, on its own and if left uncontroverted, shall be sufficient to establish all the elements of a crime or offense charged, and consequently warrant a conviction beyond reasonable doubt. 

The quantum of evidence is met when the prosecutor is convinced that the entirety of evidence presented by the parties is (a) admissible, (b) credible, and (c) capable of being preserved and presented to establish all the elements of the crime or offense, as well as the identity of the person or persons responsible therefor. Reasonable certainty of conviction also includes a summary evaluation of the evidence presented by the respondents through their counter-affidavit.

Kaugnay sa mga nabanggit, ang antas ng ebidensiya para sa preliminary investigation o paunang imbestigasyon at inquest ay prima facie evidence with reasonable certainty of conviction, o unang impresyong ebidensiyang may makatwirang katiyakan ng pagkakasala. 

Ayon sa nasabing alituntunin, ang prima facie evidence with reasonable certainty of conviction ay umiiral kapag ang isang unang impresyong kaso ay naitatag ng ebidensiyang nasa kamay, kabilang ngunit hindi limitado sa -- testimonial na ebidensiya, dokumentaryong ebidensiya, bagay na ebidensiya, at ang iba pang mga ebidensiya na sa sarili nito at kung hindi mapabubulaanan, ay magiging sapat upang maitatag ang lahat ng rekisito ng krimen o paglabag ng inaakusa, at sa gayon ay magbigay-daan sa isang hatol na lampas sa makatwirang pagdududa.

Samakatuwid, ang prima facie evidence with reasonable certainty of conviction ang siyang uri at kinakailangang bigat ng ebidensiya upang magkaroon ng Ehekutibong determinasyon ng probable cause o ang determinasyon matapos ang pagsusuri kung nararapat bang isampa sa hukuman ang kasong kriminal. 

Alinsunod sa probisyon ng DOJ D.C. No.15, ito ay natutugunan kapag ang tagausig ay kumbinsido na ang kabuuan ng ebidensiyang iniharap ng mga partido ay (a) katanggap-tanggap, (b) mapagkakatiwalaan, at (c) kayang mapanatili at maipakita upang maitatag ang lahat ng rekisito ng krimen o paglabag, pati na rin ang pagkakakilanlan ng tao o mga taong responsable rito. Ang makatwirang katiyakan ng pagkakasala ay kinabibilangan din ng isang buod na pagsusuri ng ebidensiyang iniharap ng mga responde sa pamamagitan ng kanilang kontra salaysay o counter-affidavit.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.