Serbisyong pangkalusugan, karapatan ng mamamayan

ni Leonida Sison @Boses | December 18, 2025

Ang mga programa raw ng gobyerno ay para sa kalusugan ng mamamayan, ngunit sa aktuwal na karanasan ng marami, nananatiling mailap ang serbisyong dapat sana’y karapatan ng bawat Pinoy. 

Ngayon ay malinaw na nasa malubhang krisis ang healthcare system ng bansa, hindi dahil kulang ang nangangailangan, kundi dahil kulang ang maayos, tapat, at direktang serbisyong ibinibigay sa taumbayan.

Ayon sa isang opisyal, maraming komunidad ang halos walang maayos na primary health services. Dahil dito, napipilitan ang mga mamamayan na dumiretso sa malalayong pampublikong ospital, kung saan haharap sila sa mahabang pila, siksikang ward, at gastusing kadalasa’y sagot na nila mismo mula sa kanilang bulsa. Para sa mahihirap, ang pagkakasakit ay hindi lamang problema sa kalusugan, kundi lalong pagkalulong sa kahirapan.

Binigyang-diin din na kailangang itaguyod ang mga konkretong hakbang upang matiyak na ang batayang serbisyong pangkalusugan ay tunay na naaabot ng lahat. Isa sa mga tinuligsa niya ang Medical Assistance for Indigent and Financially Incapacitated Patients Program o MAIFIP. Sa halip na direktang mapunta ang pondo sa mga pampublikong ospital, kinakailangan pa itong idaan sa guarantee letter mula sa mga politiko.

Sa ganitong sistema, nagmumukhang limos ang serbisyong dapat sana’y awtomatikong ibinibigay ng estado. At ang masakit pa rito, nagkakaroon ng pakiramdam ang pasyente na may utang na loob pa siya sa pulitiko para sa tulong na galing naman sa kaban ng bayan. Isa umano itong malinaw na scam at tahasang paglabag sa karapatan ng mamamayan, lalo’t napakaliit pa ng pondong inilalaan sa naturang programa.

Hindi kakulangan ng pera ang ugat ng problema, kundi maling prayoridad at korapsyon.

Habang may pondo sa papel, nauuwi ito sa kontrol ng iilan sa halip na direktang mapakinabangan ng mga ospital at pasyente.

Kung tunay na may malasakit ang pamahalaan, dapat ayusin ang healthcare system mula sa pinakapundasyon nito. Direktang pondohan ang mga ospital, palakasin ang primary health care, at tanggalin ang sistemang ginagawang pabor ang serbisyong publiko. Ang kalusugan ng mamamayan ay hindi dapat dumaan sa palakasan, pangalan, o koneksyon.

Ang maayos na healthcare ay hindi pribilehiyo kundi karapatan. Hangga’t may mga kamay na mas inuuna ang sariling bulsa kesa sa buhay ng tao, mananatiling may sakit ang sistemang dapat sana’y nagpapagaling sa bayan.

---

Para sa inyong opinyon, sumbong, hinaing o nais hinging tulong ito ang pagkakataong marinig ang inyong boses, sumulat lamang sa BOSES ni RYAN SISON at ipadala sa Bulgar Bldg. 538 Quezon Avenue, Quezon City o mag-email sa boses.bulgar@gmail.com