Katotohanan, katarungan at kapayapaan, kalaban ng baha ng kasinungalingan, inhustisya at karahasan

ni Fr. Robert Reyes @Kapaayapaan / Patakbo-takbo | November 9, 2025

Nag-aaway noong isang araw ang dalawang aso ng aming kapitbahay. Malalaki ang mga aso, American Bully ang isa at Belgian Malinois naman ang pangalawa. 

Normal sa mga nag-aaway na aso ang magkagatan, na ganu’n ang nangyari. Pagkalipas ng ilang araw bigla na lang nanghina ang Belgian Malinois, hindi na makabangon.

Nawalan ng gana at dila nang dila sa kanyang isang hita. Nabahala ang aming kapitbahay at dinala sa vet ang aso. Tiningnan ng mga beterinaryo ang hitang dinidilaan. Nakita ang isang malalim na sugat mula sa kagat. Ginamot ito at nilinis ang loob ng sugat, lumabas ang maraming dugo at nana. Ni-laser pa ang mga ugat at litid na tinamaan ng ngipin ng asong nangagat. Maraming ininiksyon at iniresetang gamot.

Nang inuwi ang aso, nagulat na lang ang aming kapitbahay at biglang bumangon at naglakad ang aso. Parang milagro na walang nangyari. Salamat sa mga beterinaryong gumamot sa aso. 

Iba talaga ang ngipin. Mahusay sa pagkain, mahusay din sa labanan. Mahusay na panakot sa mga masasamang-loob.

Tila ito ang kulang sa ating bansa, ngipin. Ngipin sa mga batas at higit sa lahat ngipin sa pagpapatupad ng batas. 

Kung hindi pa nangyari ang iskadalo ng ‘ghost’ flood control projects at kumalat sa buong bansa, tuloy pa rin ang normal at walang problemang takbo ng buhay ng bawat mamamayan. Subalit, lumalabas at sadyang inilalabas na rin ng taumbayan ang kanilang ngipin at ipinamamalas ang talas at bangis ng mga ito sa mga pinaghihinalaang nagnanakaw sa kaban ng bayan. Ngipin sa mga senador na korup.

Ngipin sa mga kongresistang korup. Ngipin sa mga kawaning korup ng iba’t ibang ahensya tulad ng DPWH, DOH, DepEd at lahat ng sangay ng pamahalaan.

Biglang nagkangipin ang Ombudsman sa bagong pamumuno. Naalis ang dating Ombudsman na sadyang tinanggalan ng ngipin ang ahensyang pinamunuan nito sa ilalim ng nakaraang pangulo. Biglang nagkaroon ng Independent Commission for Infrastructure (ICI) na unti-unting tinutubuan ng ngipin. Totoo, makikita kung sinu-sino ang may ngipin sa ating mga senador at ang mga tila unti-unting nalalagasan ng ngipin.

Nakatutuwa ang mga kilalang mamamayan na nagpapakita ng ngipin. Noong nagdiwang ng kanyang kaarawan si Kara David, nag-wish ito, “Sana mamatay ang lahat ng mga korap!!!” Siyempre nag-viral ang kanyang sinabi. 

Si Bishop Socrates Villegas naman na tila nagbibiro (nang totoo): “Sana bago ako mamatay, mauna na ang mga korap.” Nagdagdag pa ito sa ibang post niya, “Sana bago mag-Undas meron nang makulong na korap!” 

Hindi makakalimutan ng marami ang isinigaw ni Vice Ganda noong nakaraang rally noong Setyembre 21. Aniya,“Sa ngalan ng mga artistang kasama ko, mabuhay kayong mga ninakawan ng mga pulitikong korap. At sa inyo namang mga pulitiko na bahagi ng gobyerno na nagnakaw sa atin, nagnanakaw sa atin, mga nakatingin habang may nagnanakaw sa atin, mga kasama ng nagnanakaw sa atin, mga alam na may nagnanakaw pero hindi nagsasalita, kasama ng mga nagnanakaw, mga nagtatago ng nagnanakaw, isa lang ang gusto naming sabihin sa inyong lahat. Patawad kay Father pero, P… Ninyo! Tapos na ang panahon ng mga mababait at mga resilient. Ang mga mababait ay ginago. Ang mga resilient ay tinarantado…”

Sakit! Siguradong tumutusok, bumabaon, sumusugat at nagpapadugo ang mga salitang ito. Sa lahat ng mga unibersidad, paaralan, parokya at iba’t ibang grupo, samahan na kapag nagkaroon ng pagkakataon ay magtitipon upang sumigaw ng, “Ikulong na ‘yan, mga kurakot … Ikulong na ‘yan mga kurakot…”

Mahalaga ang ngipin sa paglaban sa kalaban at katiwalian. Ngunit kailangang samahan ito ng istraktura, sistema na susunod sa malinaw na batas at pamamaraang magtatanggol sa dangal ng bawat mamamayan, maging biktima man o kriminal.

Kailangan ang malinaw na pangarap, pananaw, pangitain tungo sa isang malaya, demokratiko, makatarungan, mapayapa at pantay-pantay na bansa.

Nasa Unibersidad ng Pilipinas tayo noong nakaraang linggo upang magmisa para sa isang kilalang manunulat na pumanaw. Kausap ko ang ilang mga propesor na naglalabas ng sama ng loob. “Pilipinas kay hirap kang mahalin.” Kung puwede lang umiyak at lumuha marahil ginawa na rin namin. Hindi lang nakagagalit kundi nakakaiyak na rin ang kalagayan ng ating bansa.

Ngipin at luha. Kapag nagsama ang dalawa, ano kaya ang mangyayari? Anupaman, ang mahalaga ay nagigising, namumulat at kumikilos ang karamihan. Nag-uusap na rin ang mga taong simbahan. Nagdarasal at nag-aalay ng sakripisyo para maging maayos at makabuluhan ang lahat ng ito. Sa huli, lahukan na rin natin ang pagsigaw, pagtangis at pagmartsa ng pagluhod. Maaari bang hindi marinig at makita ng Diyos ang paghihirap, galit, lungkot at pakiusap ng kanyang mga anak? 

Huwag kayong mag-alala Bishop Soc, Kara, Vice, at mga mahal na kababayan. Hindi bingi, hindi manhid, hindi natutulog ang Diyos.