Ang Magna Carta of Filipino seafarers

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | September 7, 2025

Ang mga karapatan ng mga tinaguriang Filipino seafarers sa ilalim ng Republic Act (R.A.) No. 12021 ay ang mga sumusunod:

1. Ang mga marino ay may karapatan sa: (a) Isang ligtas na lugar ng trabaho na sumusunod sa mga pamantayan sa kaligtasan; (b) Patas na mga tuntunin at kondisyon ng trabaho; (c) Disenteng kondisyon sa pagtatrabaho at pamumuhay sa barko; at (d) Naaangkop na pangangalagang medikal, para sa parehong mga overseas at domestic seafarers;

2. Ang mga marino ay may karapatang bumuo, sumali, o tumulong sa pagbuo ng isang organisasyong paggawa na kanilang pinili para sa mga layunin ng kolektibong pakikipagkasundo, upang makisali sa mga sama-samang aktibidad alinsunod sa batas, at lumahok sa pagtalakay ng mga isyu at pagbabalangkas ng mga patakarang nakaaapekto sa kanila, kabilang ang garantiya ng pagkatawan sa mga lupon ng pamamahala o pagtatalaga sa mga instrumentalidad ng pamahalaan;

3. Ang mga marino ay dapat mabigyan ng makatarungan at abot-kayang oportunidad para sa pagsulong ng edukasyon at pagsasanay;

4. Ang mga may-ari ng barko, mga ahensyang namamahala, at iba pang mga organisasyong responsable para sa pangangailangan at paglalagay ng mga marino ay dapat magbigay sa mga marino ng may-katuturang impormasyon, kabilang ang mga tuntunin at kondisyon ng pagtatrabaho, mga patakaran ng kumpanya na nakaaapekto sa mga marino, at mga kondisyon at katotohanang kaakibat ng kanilang propesyon;

5. Sa mga kritikal na insidente, tulad ng mga aksidente o deaths on board o offshore, piracy, abandonment of vessel, at iba pang katulad na mga kaso, ang pamilya ng marino o ang mga kamag-anak ay dapat agad maabisuhan. Kabilang dito ang pagbibigay ng mga ulat ng imbestigasyon, mga aksyon na ginawa, at mga plano ng may-ari ng barko, gayundin ng kinauukulang ahensyang namamahala sa seafarer sa ibang bansa, at sa mga remedyong ginawa para sa nasabing marino, maging ng repatriation nito;

Para sa mga overseas seafarers, ang may-ari ng barko at ang kinauukulang manning agency ay dapat mag-ulat ng insidente sa Department of Migrant Workers (DMW) sa loob ng limang araw mula nang naganap ang insidente. Para sa mga domestic seafarers, dapat iulat ng may-ari ng barko ang mga naturang insidente sa Department of Labor and Employment (DOLE) sa loob ng parehong panahon;

6. Ang mga marino ay dapat bigyan ng karapatan sa safe passage at ligtas na paglalakbay. Ang mga marino sa ibang bansa ay may karapatan na sumakay at bumaba sa ibang mga bansa kapag in transit. May karapatan din silang mapauwi (repatriation) at makauwi;

7. Ang mga seafarers at mga stakeholders sa industriya ng maritime, nakasakay man sa barko na nasa ibang bansa o nandirito sa Pilipinas, ay dapat sapat na konsultahin bago pagtibayin ang anumang patakarang pandagat, mga ehekutibong pagpapalabas, tuntunin o regulasyon, o batas pandagat na maaaring direktang makaapekto sa mga marino, at kanilang pamilya at benepisyaryo;

8. Ang mga marino ay may karapatang mabigyan ng proteksyon laban sa diskriminasyon batay sa lahi, kasarian, relihiyon, o opinyong pampulitika, na isinasaalang-alang ang mga likas na pangangailangan ng partikular na trabaho o gawain. Ang mga pagkakataon sa karera at angkop na mga kondisyon sa pagtatrabaho at pamumuhay ay dapat garantisadong pantay sa mga lalaki at babaeng marino;

9. Ang mga marino ay dapat mabigyan ng proteksyon laban sa lahat ng anyo ng panliligalig at pambu-bully habang nakasakay sa barko, at nasa pampang. Ang mga may-ari ng barko ay dapat magpatibay ng mga patakaran para sa proteksyon ng lahat ng mga tripulante mula sa panliligalig at pambu-bully. Ang mga may-ari ng barko ay dapat ding magtatag ng mga helpline at mekanismo ng reklamo para sa lahat ng biktima ng panliligalig at pambu-bully;

10. Sa mga pagkakataong mayroong mga kasong paglabag sa probisyon ng batas na ito o paglabag sa kontrata, at walang kakayahan ang seafarer na kumuha ng abogado, ang mga marino ay may karapatan sa libreng tulong na legal at proteksyon sa gastos mula sa pamahalaan, at sa patas at mabilis na disposisyon ng kanyang kaso, kabilang ang mabilis na settlement of money claims na naaayon sa mga kasalukuyang tuntunin at regulasyon;

11. Ang mga marino ay may karapatan sa mabilis at hindi mahal na grievance mechanism para resolbahin ang kanilang mga reklamo, hinaing, hindi pagkakaintindihan at kontrobersiya;

12. Ang mga marino ay dapat bigyan ng agaran at sapat na serbisyong medikal, mga gamot, at mga panustos na medikal habang sila ay sakay ng barko; pag-access sa mga pasilidad na medikal na nakabase sa baybayin, kabilang ang mga serbisyo sa kalusugan ng pag-iisip para sa proteksyon ng kanilang pisikal at mental na kagalingan; gayundin ang kaukulang mga medikal o mga bihasa na tauhan na magbibigay ng first aid at pangangalagang medikal, alinsunod sa Maritime Occupation Safety and Health Standards na ibinigay sa ilalim ng batas na ito;

13. Ang mga marino, lalo na sa kanilang libreng oras o kapag wala sila sa kanilang takdang trabaho, ay dapat magkaroon ng makatwirang access sa mga komunikasyon sa telepono, email, at internet mula sa barko patungo sa baybayin, kung saan mayroon;

14. Sa pagtatapos ng employment contract, ang mga marino ay kinakailangang mabigyan ng record of employment on board the ship o certificate of employment kung saan nakalagay ang espisipikong length of service, posisyon na inukopa ng marino, bilang ng kanyang final wages, at ng iba pang mahalaga at angkop na impormasyon;

15. Ang mga marino ay marapat na tratuhin nang patas kapag nagkaroon ng maritime accident alinsunod sa International Labor Organization (ILO) at International Maritime Organization (IMO) 2006 Guidelines on Fair Treatment of Seafarers in the Event of a Maritime Accident and its amendments;

16. Ang mga marino ay may karapatan sa patas na medical assessment kung sila ay naaksidente habang sila ay nakasakay sa barko. Ang mga overseas seafarers ay may karapatan na kumuha ng pangalawang opinyon mula sa mga accredited clinics ng Department of Health (DOH) o mula sa karampatan at lisensyadong manggagamot sa mga pagkakataong mayroong pagdududa sa medical assessment ng examining physician o clinic na nakaaapekto at nakaaabala na mabigyan ng agarang trabaho ang marino. Kung ang clinic o doktor na pinili ng overseas seafarer ay magbibibigay ng kanyang pagtutol sa unang assessment, isang pangatlong doktor mula sa DOH-accredited clinic o DOH regional or provincial hospital, na parehas na pinili ng employer at ng seafarer, ay maaaring kunin ng shipowner o manning agency para magbigay ng kanyang pangatlong medical assessment na walang gastos mula sa marino o seafarer. Ang mga nakitang tuklas ng pangatlong doktor ay pinal at may bisa sa magkaparehas na partido; at

1. Ang mga marino na kuwalipikado at rehistradong mga botante ay maaaring bumoto sa pambansang halalan, gayundin sa lahat ng pambansang referenda at plebisito, alinsunod sa probisyon ng R.A. No. 9189, o kilala bilang “The Overseas Absentee Voting Act of 2013”, na sinusugan ng R.A. No. 10590.