Sino ang korup, sino ang hindi?

ni Fr. Robert Reyes @Kapaayapaan / Patakbo-takbo | September 14, 2025

“Korup… Korup… Korup. Nakakahiya, nakakagalit, nakakadiri!

Napoles: ghost NGO’s noon; Discaya: ghost flood control projects ngayon!

Kontraktor, DPWH, pulitiko, sistema = gobyerno                                       

Kultura = tao… Filipino 

Sila lang ba o tayong lahat?”

Lahat-lahat, mula labas hanggang loob, mula balat hanggang buto, mula mukha hanggang kaluluwa… Lahat dapat tingnan.

Nakakahiya, nakakagalit, nakakadiri: Discaya, Senate, Supreme Court, DPWH, kontraktor, Kamara, Senado. Tama na muna. Madaling magtuturo at mambintang. Madaling mag-Senate hearing, Congress investigation: mag-QuadCom, mag-impeachment kung gusto, ngunit mahirap magsimula sa dapat panimulan. Tingnan muna natin ang dapat tingnan -- ang ating sarili. Si Discaya lang ba, mga kontraktor, DPWH, mga taga-Kamara o Senado lang ba ang dapat tingnan? 

Noong nakaraang Linggo, Setyembre 7, inalala si Papa Francis, kasabay ng canonization nina Carlo Acutis at Pier Giorgio Frassati na isinagawa ni Pope Leo XIV. Si Pope Francis ang nais sana humirang na santo sa mga Kabataang Banal na sina Carlo at Pier Giorgio.

Salamat sa ating banal na Papa Francis. Salamat Panginoon, salamat sa kabanalan.

Kaakit-akit, kapuri-puri, kahanga-hanga ang kabanalan nina Carlo Acutis, Pier Giorgio Frassati. Tayong mga Pinoy, puwede, dapat, meron at marami pa gaya nina Lorenzo Ruiz, Pedro Calungsod, at naririto, nasa labas, nasa mga pamilya, pamayanan, barangay, bayan, siyudad at sa mga rehiyon.

Para kay Saint Carlo Acutis: “I am happy to die because I have lived my life without wasting a minute on these things that do not please God.”

Para naman kay Saint Pier Giorgio Frassati:“Every day my love for the mountains grows more and more. If my studies permitted, I’d spend whole days in the mountains contemplating the Creator’s greatness in the pure air.”

Banal, bawat sandali sa Diyos. Bawat sandaling paglilingkod sa kapwa, sa mahirap, sa mahina’t may sakit, sa walang-wala. Ito din ang sinasabi ng ebanghelyo ngayon:

Lucas 6:27ff: “Ngunit sinasabi ko sa inyo, mga nakikinig: ibigin ninyo ang inyong mga kaaway, gawan ninyo ng mabuti ang mga napopoot sa inyo, pagpalain ninyo ang mga sumusumpa sa inyo, idalangin ninyo ang mga umaapi sa inyo. Kapag sinampal ka sa pisngi, iharap mo ang kabila…”

Ano ba talaga ang kabanalan? Magtitiis na lang ba ng pang-aapi at pananamantala ng iba? Tatahimik at hindi iimik kapag inaabuso at sinasaktan? Hindi ito ang sinasabi nina Pablo at Panginoong Hesu-Kristo. Simulan muna ang pagbabago sa iyong sarili. Maging mahabagin, maganda ang kalooban, magpakumbaba, mabait at matiisin. Maging banal muna bago punahin at pabanalin ang iba. Ibigin ang sarili, ngunit, ibigin din ang iyong kaaway dahil hindi lang sila ang makasalanan kundi ikaw, tayo rin. Huwag maging katulad nila, at gawan ng mabuti ang mga napopoot sa inyo. Pagpalain ninyo ang sumusumpa sa inyo, idalangin ninyo ang umaapi sa inyo -- ang mga korup, ang mga kontraktor, ang mga pulitiko -- hindi lang sila kundi tayo rin ay may pagkukulang at pagkakasala. 

Sino at ano ba ang korup? Ang sistema ba o ang tao, ang gobyerno o ang mamamayan? Sino ba ang lumikha ng sistema at mga nasa sistema? Sino ba ang nagluklok sa mga namumuno? 

Anong sinasabi ng Pranses na si Joseph de Maistre: “We get the government we deserve.” 

Kasalanan natin at wala silang kasalanan? Hindi matatapos dito ang turuan. Sino ba ang korup, silang kumukorup o tayong pumapayag na mangurap sila? Bahagi sila at tayo ng isang sistema at kulturang laganap. Sabay at hindi mapaghihiwalay ang pagbabago ng iba at ng sarili. Ang pagbabago ng sistema, ng pamunuan at mamamayan. 

Noong napaalis natin ang diktador, nanatili pa rin ang sistema at ang kultura ng korupsiyon. Matagal na ang sistema ng tongpats, komisyon, etc, dahil sa tao at kalakaran nito – sistema, kultura at tao.

DPWH lang ba ang sinasabing korup? Naririyan din ang napakaraming ahensya ng gobyerno, opisyal at tauhan. At habang sinasabi ko ito, dapat rin bang tanungin ng bawat pari, obispo, kardinal ng bawat simbahan, hindi lang Katoliko kundi tayo nako-korup?

Kailangan ng pambansang paglilinis, pagbabago, mula tao hanggang sistema, magkasabay, magkasama, hindi mapaghihiwalay. 

Mahirap, pero dapat simulan dahil nakikita na ng lahat kung gaano kalalim, kalaganap, kasama, at manhid ang mga korup at mga nagiging biktima ng katiwalian. Tuluyan nang gamutin ang kamanhiran. Tama at dapat lang magsama-sama sa paglilinis ng marumi -- ng mga korup. 

Ngunit huwag kalimutan, na malalim ang bahid, ang mantsa ng korupsiyon, mula tao hanggang sistema, mula balat hanggang buto, mula mukha hanggang kaluluwa, hindi lang ikaw kundi ako, hindi lang sila kundi tayo ang dapat magbago.

Huwag ding mabulag at malinlang, at hindi lahat ay korup. Maraming malinis ngunit tahimik. Maraming mabuti ngunit hindi lumalabas. 

Huwag ipagkait ang kabanalan at kabutihan. Tingnan natin sina Carlo at Pier Giorgio, sina Lorenzo at Pedro, mga kabataang hindi korup. Mga kabataang banal. Salamat sa kanila, sana nga’t dumami pa ang tulad nila. Hindi ba’t ito ang tinutukoy ni Jose Rizal nang sabihin niyang, “Ang mga kabataan ang kinabukasan ng bayan”?