ni Migz Zubiri - @Solve 'Yan! | January 19, 2022
Noong Lunes ay naghain tayo ng panukalang batas – ang Senate Bill No. 2487 or the Paglaum Fund of 2022, na naglalaan ng P20 bilyon para sa rehabilitasyon ng mga lalawigang naapektuhan ng Bagyong Odette.
Ang “paglaum” ay salitang Hiligaynon na ang ibig sabihin ay “pag-asa.” Hindi kakayanin ng lokal na pamahalaan sa Kabisayaan at Mindanao na ibangon ang mga nalugmok na lalawigan dahil sa Bagyong Odette. Kinakailangan ng tulong ng national government upang muli silang makatayo sa sarili nilang mga paa.
Dalawang beses tayong bumisita sa mga lugar na sinalanta ng bagyo – noong bago mag-Pasko, ilang araw bago tumama si ‘Odette’ at nitong makalipas ang Bagong Taon.
At nakita natin ang laki ng pinsalang idinulot ng bagyo sa mga lalawigan ng Bohol, Cebu, Dinagat Islands at Siargao – para silang binagsakan ng bomba-atomika.
Nakita na rin ang ganitong tanawin noong tumama ang Bagyong Yolanda sa Leyte.
Subalit, hindi katulad ng mga lugar sa Leyte, ang mga lugar na tinamaan ni ‘Odette’ ay mga mataong lugar at may ilang industriya na sinira rin ng bagyo. Sa Cebu, ang poultry and livestock industries ay winasak ng bagyo, kasama na ang pananim ng ating mga magsasaka.
Kaya kailangan talaga natin ng malaking budget para matulungan ang mga apektadong probinsiya na muling makabangon at makaahon sa pinsala ng bagyo.
Noong makausap natin ang ilang lokal na opisyal sa mga lalawigang ito, napagtanto nating kakailanganin ang P20 bilyon upang makapagsimula sila na muling maitayo ang mga sinira ng bagyo sa Visayas at Mindanao. Malaking halaga ito, na sana ay makita ng ehekutibo na ito ay wastong pagtaya sa malawakang pinsala na dulot ng bagyo.
As of January 14, 2022, iniulat ng National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC), na mahigit 2.2 milyong pamilya ang naapektuhan ng Bagyong Odette. Aabutin naman sa P17.7 bilyon ang pinsala sa imprastruktura at P11.5 bilyon naman sa agrikultura.
Sa ilalim ng Paglaum Fund bill, magbabalangkas ang NDRRMC ng Rehabilitation Plan na isusumite sa Department of Budget and Management, na magtutukoy ng mga partikular na proyekto sa imprastruktura para sa rehabilitasyon o reconstruction. Tutukuyin din ang kinakailangang intervention sa mga apektadong pamilya sa tulong ng Department of Social Welfare and Development at ng mga lokal na pamahalaan.
Ang Paglaum Fund bill ay supplemental budget na kailangang magmula sa House of Representatives. At sa natitirang session days, alam natin na kulang ang panahon para maipasa ang panukalang ito bago magsara ang 18th Congress. Gayunman, inihain pa rin natin ang panukalang ito as an advocacy measure at kung tayo ay makabalik sa Senado ay muli natin itong ihahain.
Ang Paglaum Fund bill ay munting paraan upang bigyang pag-asa ang ating mga kapatid na sinalanta ng Bagyong Odette. ‘Wag nating patayin ang pag-asang ito.