ni Fr. Robert Reyes - @Kapaayapaan| May 18, 2021
Nagmamaneho ako noong isang gabi nang parahin ng mga pulis. Dahil naka-on ang air-con kaya ibinaba ko ang bintana sa passenger seat. “Mawalang galang po, saan po kayo pupunta?” tanong ng pulis. “Pakisuot ninyo ang inyong face mask,” dagdag pa nito.Ginawa ko ang dalawang utos ng pulis. “Mag-ingat po tayo palagi. Kahit nag-iisa po kayo sa loob ng sasakyan, palagi kayong magsusuot ng facemask,” paalala pa nito.
Matapos magpasalamat ay nagpatuloy ako sa masayang pagmamaneho. Naisip ko na lang na sana ay ganito ang lahat ng pulis sa lahat, magalang at masayang kausap.
Pero hindi palaging ganito ang mga pulis. Madalas ireklamo ng mga nakatira sa lugar ng mga maralitang taga-lungsod ang mga pulis na sumisigaw at nananakot, lalo na kung may raid at operation-tokhang.
Napakaraming nangyari last year hanggang sa kasalukuyan na nagdudulot ng pangamba at takot sa mga lugar ng maralitang taga-lungsod. Hindi “taga-pamayapa” ang tingin sa mga pulis kundi nakakatakot at mapanganib na mga ahente ng marahas at malupit na pagpapatupad ng batas.
Oo, kailangang ipatupad ang batas. Maraming paraan sa pagpapatupad ng batas. Maraming marunong magpatupad ng batas na hindi nagtataas ng boses at nananakot sa pamamagitan ng mga babala.
Ito ang pinakaunang pahayag na binitiwan ni Heneral Eleazar sa kanyang unang araw bilang Chief PNP: “Sa mga natitirang hoodlum in police uniforms, sisiguraduhin ko sa inyo, you will hate me. Hindi ako magdadalawang-isip na magtanggal ng mga tiwaling pulis.”
Malawak ang ibig sabihin ng tiwaling pulis. Sa diksyunaryo, ang tiwali ay “abnormal, irregular at incorrect” o hindi normal, hindi sumusunod sa patakaran at mali. Hindi lang ito tungkol sa pangongotong at pangingikil kundi ang hindi paggawa ng tama at legal.
Sana ay tingnan ng bagong Chief PNP kung paano nawala ang kagandahan at kabutihang-loob ng maraming pulis dahil sa naging patakaran ng administrasyong “Kill, Kill, Kill”.
Ganundin ang naging patakaran ng kabababa lamang na Chief PNP na si Debold Sinas: hulihin, gipitin, tugisin ang mga aktibista, lalo na ang mga pulahan, mga komunista.
Hindi lang ang maralitang taga-lungsod, kundi pati ang kabataang namamahayag, nagpoprotesta sa mga kalabisan at katiwalian ng pamahalaan ang biktima ng karahasan, pananakot at panggigipit na umaabot na rin sa nakamamatay na kalupitan.
Hindi ba’t tiwali ang pagpatay at ang paulit-ulit na pag-utos na pumatay. Ito ang pangunahing katiwalian ang naturang “kultura ng kamatayan” o “culture of death”. Malungkot na katotohanang hindi na mabubura sa kasaysayan ng ating bansa ang pagkakasangkot ng maraming pulis sa pagpapalaganap ng kulturang ito.
Kaunting kahinahunan at kagandahang-loob upang palitan ang katiwalian ng kultura ng kamatayan at ng kulturang pumapatay. Mahirap-hirap ang inyong tungkulin mahal na Heneral Eleazar. Paano ninyo maitutuwid ang pangkalahatang imahe ng kapulisan?
Mahal na Heneral Eleazar, 12 parokyano ko ang natokhang noong isang taon sa Barangay Pinyahan. Napakarami pang ibang istorya ng karahasan na kinasasangkutan ng maraming pulis. Hindi ba ito katiwalian, hindi ba ito kasama sa inyong dapat linisin at tuwirin?