ni Mharose Almirañez | December 4, 2022
Nakikita mo ba ang iyong sarili in the future na umuuwi sa isang subdivision? ‘Yung tatango lamang sa ‘yo ang mga security guard sa tuwing darating ka at malaya mong mae-enjoy ang ilang amenities tulad ng clubhouse, covered court, playground at swimming pool. Then, quarterly kang a-attend ng homeowner’s meeting and may pa-Halloween party at pa-Christmas party pa yearly sa inyong subdivision. Lakas makasosyal, ‘di ba?
Actually, hindi naman issue ang maliit na sahod para makabili ng property dahil puwedeng-puwede ka namang kumuha ng co-borrower para ma-meet ‘yung required income ng target mong bahay at lupa. Besides, napakaraming budget-friendly na land developer kaya paniguradong abot-kamay mo na ang pinapangarap na tahanan.
Ang Affordable Housing Program (AHP) ng Pag-IBIG Fund ay espesyal na home financing program na tumutugon sa mga pangangailangan ng minimum-wage at low-income na mga miyembro na kumikita nang hindi hihigit sa P15,000 kada buwan sa loob ng National Capital Region (NCR) at sa mga kumikita nang hindi hihigit sa P12,000 kada buwan sa labas ng NCR. Sa ilalim ng AHP, ang Pag-IBIG Fund ay nag-aalok ng subsidized rate na 3% kada taon para sa socialized home loan na nagkakahalaga ng hanggang P580,000 — ang pinakamababang rate na available sa merkado ngayon.
Sounds good, ‘di ba? Pero beshie, bago ka tuluyang mamangha, narito ang ilang bagay na dapat mong tandaan sa pagbili ng bahay:
1. REAL ESTATE AGENT. Tiyaking legit na agent ang iyong katransaksyon dahil baka kunin lang nito ang iyong mga impormasyon at pera, at sa huli ay ma-scam ka lamang. Kung mayroon kang kakilala na nagtatrabaho sa ganitong field, sa kanya ka na magtanong upang matiyak na hindi ka maloloko ng nagkalat na scammer. Isa pang advantage ng pagkakaroon ng ahente ay tutulungan ka nila sa pag-aasikaso ng mga dokumento at aabisuhan ka rin nila sa mga dapat gawin. Mag-ingat ka lamang sa mga agent na sugapa sa benta. ‘Yung tipong, mag-o-offer sila ng unit at dadaanin ka sa salestalk, pero hindi nila sasabihing binabaha pala sa lugar na ‘yun.
2. BUDGET. May tatlong uri ng bahay na puwede mong bilhin, katulad ng pre-selling, ready for occupancy at pasalo. Nakadepende sa mga ‘yan ang magiging presyo ng bahay, kaya dapat mo ring isipin kung kailangan mo na ba talagang lumipat. Sapagkat kung gusto mo lang naman ay investment o magkaroon ng matitirhan in the future, mainam na mag-pre-selling ka muna dahil mabibili mo ito sa murang halaga. Pero once na maitayo ang bahay at maging ready for occupancy ay posible nang dumoble ang presyo nito. May kamurahan din naman ang presyo ng mga pasalong bahay. Ito ‘yung bahay na hindi na kinayang ituloy ng first owner ang pagbabayad sa Pag-IBIG o bangko. Kaya sa halip na mahatak ay ipinapasalo na lamang nila sa iba.
3. TITULO NG LUPA. Kung kukuha ka ng mga pasalong bahay at lupa, dapat mong tiyakin na wala kang magiging sabit sa inyong transaksyon. As much as possible ay makipag-transact ka lamang sa first owner. Humingi ka rin ng kopya ng titulo ng lupang bibilhin sa Register of Deeds. Bilang buyer, dapat ay mag-imbestiga ka kung nakapangalan ba sa nagbebenta ng lupa o sa developer ang titulo. Rito malalaman kung ang titulo ay peke o may pasanin, gaya na lang kung nakasangla o ano pang problema. Magpagawa ka rin ng SPA o special power of attorney para ikaw na ang maging signatories niya sa mga future transactions.
4. LOKASYON. Siguraduhin mong malapit sa palengke, ospital, simbahan, paaralan at remittance center ang bibilhin mong bahay para hindi maging hassle sa ‘yong pamilya ang paglabas-pasok ng subdivision. Pumili ka rin ng mataas na lugar upang makaiwas sa pagbaha.
5. SEGURIDAD. ‘Yun bang may nakabantay na security guards sa magkabilang gate ng inyong subdivision. No sticker, no entry policy, ‘ika nga. Mapaaraw o gabi ay palagi silang rumoronda sa loob ng subdivision para matiyak na walang nangyayaring violations at iba pa. Puwede ka ring magpatawag ng tricycle sa kanila kapag lalabas ka ng subdivision. ‘Yun bang, iiwanan mong safe ang iyong mga kagamitan at hindi ka mangangambang pasukin ng magnanakaw ang iyong bahay. Ang kagandahan pa nito ay malayo sa mga tsismosa at maiingay na kapitbahay.
Kaya naman sa 2023 ay isama mo na sa iyong bucket list ang pagkakaroon ng sariling bahay. Mahirap kung habambuhay kang mangungupahan o makikitira sa ‘yong mga kamag-anak, kaya ikaw na ang gumawa ng paraan para makaalis sa ganyang cycle ng inyong pamilya.
Okie?