ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | May 7, 2024
Dear Chief Acosta,
Umutang ako sa aking dating employer at ayon sa kontrata, tuwing katapusan ng bawat buwan ang bayaran, kasabay ng aking sahod. Noong Pebrero, tinanggal niya ako sa trabaho nang walang kadahilanan at wala man lang abiso. Nawalan ako ng hanapbuhay dahil dito. Pagdating ng Marso, nakatanggap ako ng sulat mula sa kanya, kung saan sinisingil niya ang hulog para sa buwan ng Pebrero at Marso. Wala pa rin akong kakayanan magbayad sapagkat hindi pa ako nakakahanap ng panibagong trabaho. Ano ang maaari kong gawin? -- Nardo
Dear Nardo,
Alinsunod sa Republic Act (R.A.) No. 386, o mas kilala bilang The New Civil Code of the Philippines, mayroong isang contract of loan kung ang isang partido sa kontrata ay humiram sa kabilang partido ng isang bagay na hindi maaaring ikonsumo, at sila ay mayroong kasunduan na ibalik ang nahiram na bagay, sa itinakda nilang panahon. Ang contract of loan din ay tumutukoy sa isang kasunduan na kung saan, ang salapi, o anumang bagay na maaaring ikonsumo, na hiniram ng isang partido, ay marapat na ibalik nang may kaparehong halaga o kalidad. Ang mga probisyon na ito ay partikular na nakasaad sa Article 1933 ng nasabing batas:
“Article 1933. By the contract of loan, one of the parties delivers to another, either something not consumable so that the latter may use the same for a certain time and return it, in which case the contract is called a commodatum; or money or other consumable thing, upon the condition that the same amount of the same kind and quality shall be paid, in which case the contract is simply called a loan or mutuum … xxx
Samantala, ang mga karapatan ng bawat manggagawa ay binibigyang proteksyon ng ating mga batas. Kasama sa mga karapatang ito ang seguridad sa termino ng trabaho ng bawat manggagawa. Ito ay malinaw na nakasaad sa Article XIII, Section 3 ng 1987 Philippine Constitution, at sa Article 292 ng Presidential Decree (P.D.) No. 442, o mas kilala bilang The Labor Code of the Philippines:
“ARTICLE XIII
Social Justice and Human Rights
SECTION 3. The State shall afford full protection to labor, local and overseas, organized and unorganized, and promote full employment and equality of employment opportunities for all.
It shall guarantee the rights of all workers to self-organization, collective bargaining and negotiations, and peaceful concerted activities, including the right to strike in accordance with law. They shall be entitled to security of tenure, humane conditions of work, and a living wage. They shall also participate in policy and decision-making processes affecting their rights and benefits as may be provided by law. xxx
Labor Code of the Philippines
ART. 292 MISCELLANEOUS PROVISIONS
xxx
(b) Subject to the constitutional right of workers to security of tenure and their right to be protected against dismissal except for a just and authorized cause and without prejudice to the requirement of notice under Article 283 of this Code, the employer shall furnish the worker whose employment is sought to be terminated a written notice containing a statement of the causes for termination and shall afford the latter ample opportunity to be heard and to defend himself with the assistance of his representative if he so desires in accordance with company rules and regulations promulgated pursuant to guidelines set by the Department of Labor and Employment. Any decision taken by the employer shall be without prejudice to the right of the workers to contest the validity or legality of his dismissal by filing a complaint with the regional branch of the National Labor Relations Commission. The burden of proving that the termination was for a valid or authorized cause shall rest on the employer.”
Ang iyong sitwasyon ay tumutukoy sa dalawang magkaibang kasunduan o kontrata. Ang isa ay ang kontrata ng pautang, at ang isa ay ang kontrata ng trabaho sa pagitan mo at ng iyong dating employer. Alinsunod sa mga nabanggit na probisyon ng batas, ang iyong pagkakautang sa iyong dating employer ay maituturing na kasunduan ng pautang (contract of loan) na kung saan ang parehong partido ay malayang sumang-ayon sa mga tuntunin at kondisyong nakapaloob dito. Ang iyong pananagutan na bayaran ang iyong utang ay nakasaad sa inyong kasunduan o kontrata, kaya marapat na ito ay iyong basahin upang malaman mo ang iyong mga karapatan at obligasyon na nakapaloob dito.
Kaugnay naman sa usapin ng iyong pagkakatanggal sa trabaho, ang mga karapatan ng bawat empleyado ay binibigyang garantiya ng ating Saligang Batas, at sa pagkakataon na ang isang empleyado ay ilegal na tinanggal sa trabaho, ayon sa panuntunang nakasaad sa itaas, siya ay may karapatan sa kabayaran ng kanyang separation pay at backwages, kung ang pagpapabalik sa kanya sa trabaho ay hindi na maaari. Ito ay alinsunod sa desisyon ng Korte Suprema sa kaso ng Armando Aliling vs. Jose B. Feliciano, et al. (G.R. No. 185829, 25 April 2012), sa panulat ni Kagalang-galang na Kasamang Mahistrado Presbitero J. Velasco, Jr., kung saan inilahad na:
“Thus, an illegally dismissed employee is entitled to two reliefs: backwages and reinstatement. The two reliefs provided are separate and distinct. In instances where reinstatement is no longer feasible because of strained relations between the employee and the employer, separation pay is granted. In effect, reinstatement, if viable, or separation pay if reinstatement is no longer viable, and backwages.”
Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.
Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.