ni Fr. Robert Reyes @Kapaayapaan / Patakbo-takbo | Marso 4, 2024
Bakit ba paulit-ulit ang Charter change Cha-cha?
Wala pa yatang administrasyon na nakaligtas sa multong ito. Ano ba talaga ang suliranin ng Konstitusyon ng 1987? Mayroon ba talagang malaking problema, malaking kahinaan, malaking kakulangan?
Madalas din nating marinig ang panukalang ipagkaloob na ang karapatan ng 100% na pag-aari ng mga banyaga ng mga malalaking kalakal sa ating bansa. Malinaw na pangkabuhayan ang layon ng ganitong usapin. Ngunit, ano nga ba ang tunay at malalim na dahilan kung bakit laging inilalabas ng mga pulitiko ang usaping Cha-cha?
Makikita natin ang sagot sa kasaysayan ng Charter change sa ating bansa.
Noong 1997, matatapos na ang termino ni Pangulong Fidel Ramos, nagtawag ito ng PIRMa sa pamumuno ng mag-asawang Chit at Bert Pedrosa. Malinaw ang pakay nito, na payagang tumakbo ng isa pang termino si FVR. Ngunit, sinalag ito ng oposisyon at nagkaroon ng malaking rally sa Quirino Grandstand sa pangunguna ni Jaime Cardinal Sin.
Noong 1998, sa panahon ni Presidente Erap Estrada, pinalitan nito ang Cha-cha ng Constitutional Correction for Development. Para kay Erap kailangang magkaroon ng “Nationalist Provisions” o ng mga batas na nagtatanggol sa interes ng bansa. Hindi banyaga o ibang bansa ang pwedeng magkaroon ng majority o mas malaking pag-aari ng industriya, kumpanya, lupa o kapital. Hindi natuloy ang Constitutional Correction for Development ni Erap dahil sa tuluy-tuloy na batikos na inabot nito hinggil sa umano’y korupsiyon, hanggang sa tuluyang pagbaba nito sa ikatlong taon pa lamang ng kanyang anim na taong termino.
Noong 2000, sa termino ni Pangulong Gloria Macapagal-Arroyo, dahil sa mga kontrobersyang dulot ng “Hello Garci Scandal” lumubog sa krisis ang administrasyon ni GMA. Nangakong susuportahan siya ng mga ka-alyado sa Kongreso kung papayagan niyang baguhin ang pamahalaan tungo sa pagiging isang Parliamento. Taong 2009, sinubukang bumuo ng Constituent Assembly, (na hindi kasama ang Senado na nakararami ang oposisyon) ang mga alyado ni GMA ngunit sinalubong ito ng malawakang protesta at hindi natuloy.
Noong 2010, sa panahon ni Pangulong Noynoy Aquino, tumahimik ang mga multo at maligno ng Cha-cha.
Noong 2016, sa termino ni Presidente Rodrigo Duterte, bagama’t tumakbo ito sa ilalim ng plataporma ng Federalismo, hindi nito naitulak ang Cha-cha tungo rito. Sa halip, matinding isinulong nito ang laban sa droga at sa komunismo, na nauwi sa malawakang isyu ng extra- judicial killing (EJK) na sinasabi na mismong mga alagad ng batas ang gumawa.
Noong 2022 hanggang ngayon, sa termino ni Pangulong Bongbong Marcos, pirma ang isinusulong ng mga pulitiko at hindi ng taumbayan, na siyang diwa ng anumang tinataguriang “People’s Initiative.”
Bakit ba pabalik-balik ang multo na nagbabantang maging maligno, o masamang espiritu ng Cha-cha? Bakit hindi matahimik ang usapin ng pagbabago ng Saligang Batas?
Kung titingnan natin ang tago o lihim na motibo ng mga nagdaang presidente na nagtangkang itulak ang kani-kanilang bersyon ng Cha-cha, hindi mahirap malaman kung ano nga ito.
Nais ni FVR na magkaroon ng isa pang pagkakataong tumakbo. Bagama’t, iginigiit ni Erap ang “Nationalist Provisions” ng Cha-cha upang protektahan ang ating patrimony, hindi rin malayong kausap niya ang kanyang mga kaalyado sa Kamara at Senado na naghahangad ding maduktungan pa ang kani-kanilang termino. Kung nakuha ni GMA ang tatlong taon ni Erap at nanalo pa ito, kasabay ng pagkalat ng ‘Hello Garci’, sa sumunod na eleksyon na nagbigay sa kanya ng anim pang taon, bakit hindi makagawa ng paraan na pahabain pa ang mahaba na. Tangin si PNoy, ang tila walang interes na magpahaba ng termino. Malinaw din na wala siyang mga anak o kamag-anak na gugustong ipagpatuloy ang kanyang sinimulan.
Dumako tayo kay ex- P-Duterte, kasing linaw ng tubig ng malinis at matamis na batis ng bundok, ang pangarap ni Duterte para sa kanyang sarili. Dapat maging presidente ang kanyang anak na si Sara Duterte- Carpio pero talaga namang napakahusay magmaniobra umano ng kasalukuyang presidente kung paano niya napapayag si Digong na mag-bise-presidente na lang si Sara at hayaan nang maging pangulo si P-BBM.
At kung papanoorin natin ang bangayan ng dalawang naghaharing pamilya ng mga Marcos at Duterte, malinaw kung ano ang nangyayari. Kapwa nilang gustong manatili sa kapangyarihan. Kung ito ang nais ng dalawa, kailangang may mauna na sa pagbubuo ng lakas at partido para palawakin pa ang lakas sa buong bansa. Subalit, mas kailangan ang totoong lingkod-bayan na tapat magserbisyo sa mga mamamayan.
Comments