Paghanga sa matatandang lumantad at nanindigan laban sa katiwalian

ni Fr. Robert Reyes @Kapaayapaan / Patakbo-takbo | October 07, 2023

Nakausap ko ang isang kaibigang pari na buong siglang ibinahagi ang kanyang tuwa sa nangyari sa harapan ng opisina ng Commission on Elections (COMELEC) noong nakaraang Setyembre 21, kasabay ng 51st anibersaryo ng deklarasyon ng Martial Law o Batas Militar sa Pilipinas.

Punumpuno ang Plaza Roma, mula umaga hanggang pasado alas-12 ng tanghali ng araw na iyon.

At iyon din ang pinakamaraming nagtipun-tipong indibidwal sa harapan ng COMELEC.

Ang isang kakaibang dahilan na nagparami ng mga dumalo sa mga regular na misa sa nasabing venue ay ang paglulunsad ng grupong STORM o September Twenty One Reform Movement na binubuo ng mga matataas na retiradong opisyal ng Philippine Army at Philippine National Police.

Isa sa kanila, ang unti-unting nakikilalang si General Eliseo Rio na kasama sina Gus Lagman at Frank Ysaac ay naglabas ng natuklasan nilang anomalya ng nakaraang pambansang halalan noong Mayo 9, 2022.

Ayon sa kaibigan kong pari, kumalat sa social media ang mga positibong reaksyon sa maraming mga mamamayan na humanga sa mga matatandang heneral at iba pang matataas na opisyal ng Army at kapulisan na hindi inalintana ang kanilang edad o kondisyon, at sa halip ay piniling lumantad at manindigan laban sa mga katiwalian umanong naganap sa COMELEC kasabwat daw ang SMARTMATIC at nababanggit na ring negatibong kontribusyon ng PPCRV.

Madali kong sinang-ayunan ang punang ito dahil sa namalas kong mga pangyayari mula Marso hanggang Setyembre (7 buwan) ng taong ito.

Medyo malungkot at hindi ganoon karami ang mga kabataan ngunit laging marami at tila parami pa nang parami ang mga nakatatanda. Kakaiba nga ang pagtitipong naganap sa harapan ng COMELEC noong Setyembre 21. Pawang “reunion” ng mga miyembro ng EDSA UNO Army.

Marami akong narinig na batian ng mga matatagal nang hindi nagkikita mula pa noong EDSA UNO (Pebrero 22-25, 1986).

Maririnig mo na nagsasabing, “Salamat at buhay ka pa at buhay pa tayo.” “Mabuti at hindi ka pa umaayaw at handa ka pa ring lumaban.” Madalas-dalas ko ring marinig ang, “Never Forget, Never Again!” At napakarami kong mga kaibigan noong mga panahong iyon na lumitaw din.

Ibang-iba na ang mga anyo naming lahat dahil puti ang buhok ng karamihan. At meron ding mangilan-ngilang wala nang buhok.

Alam kong busy lang ang mga kabataan dahil karamihan sa mga ito ay nag-aaral pa at malaking bahagi ng mga ito ang nagtratrabaho naman. Ngunit, marami-rami rin sa kanila ang nakaalis na ng ‘Pinas na medyo bumaba ang moral at nawalan ng pag-asa sa ating bansa, at tuluyan na ring nawalan ng tiwala sa pinaniniwalaan nilang “oposisyon.”

Pero, marami ring mga kabataang nakipag-usap sa mga matatanda na natuwa at lumakas ang loob dahil sa mga nakatutuwa at nakatataba ng kaloobang mga kuwento nina kuya at ate, tito at tita, lolo at lolang aktibista.

Maganda pala ang mga karanasan ng mga nabuhay na sa panahon ni Marcos Senior.

Ibang-iba ang kuwento nila sa pinalalabas na kagandahan at kabutihang dulot ng Martial Law ni Marcos Senior.

Ibang-iba pala ang katotohanang kinukuwento ng mga naranasan ito kaysa sa mga sadyang nagbabago at nagpapalit sa tunay na nangyari sa pamamagitan ng sistematikong “rebisyonismo” o pagbabago ng kasaysayan.

Merong pagkakaiba, ang basta tumanda at may pinagkatandaan. Lahat ay tatanda ngunit hindi lahat ay may katatandaan. Hindi pinipili ang pagtanda ngunit pinipili ang pagkakatanda. Ang mga nagsisikap na panatilihing buhay ang alaala sa totoong nangyari, sa tunay na karanasan at hindi lang ang narinig o nabasa ay may kinatatandaan. At tatanda man sila ngunit hindi hihigupin ang kanilang diwa at gunita ng itim na kawalan ng pagtalikod sa katotohanan (black hole of forgetting).

Hindi kasalanan ang makalimot o maging makakalimutin dahil sa edad. Ngunit, malaking kasalanan ang piliing kumalimot o tanggapin pa ang baluktot, binaluktot na bersyon ng kasaysayan.

Kung sa bagay, merong malaking pananagutang magkuwento at magbantay ng tunay na kasaysayan ang mga matatandang naranasan ang Martial Law ni Marcos Senior. At mabuting nagsisimula na muling magkita-kita at matulungang sariwain muli ang mga karanasan at kuwentong naranasan noong mga nagdaang panahon.

Parang mitsang may sinindihan ang pagtitipon sa Plaza Roma noong ika-21 ng Setyembre 2023. Binuhay ng mga buhay na buhay na matatanda ang sariwang-sariwang gunita o alaala. Kaya nga mga ate, kuya, tita, tito, lola at lola kayo ang pag-asa ng bayan.

Huwag ninyong kakalimutan ang kasaysayan. Ikuwento ninyo ito sa amin at tulungan din kaming alalahanin ang wagas at tunay na kasaysayan.