John Matthew Salilig, bagong frat-related death, bakit hindi mamatay-matay ang hazing?

ni Fr. Robert Reyes @Kapaayapaan / Patakbo-takbo | March 5, 2023

Hindi ko malilimutan ang mga taong 1996 hanggang 2003, pitong taon tayong naglingkod bilang Kura Paroko ng Parokya ng Banal na Sakripisyo sa UP Diliman. Sa napakaraming makukulay at matitinding kaganapan sa nabanggit na lugar, isa sa hinding-hindi ko malilimutan ay ang pitong naturang frat-related deaths o mga kamatayang kaugnay ang mga fraternity sa loob ng UP Diliman.

Kung pito ang namatay sa loob ng pitong taon, lumalabas na mayroong isang patay sa bawat taon.

Hindi ko malilimutan kung paano namin kinondena ang nakamamatay na karahasan ng mga frat mula ramble hanggang hazing. At dahil dito, taon-taong idinaos ng Inter-Fraternity Council ang Inter-Frat Truce o ceasefire sa harapan ng UP Chancellor. Paano ito idinadaos? Madalas nagkakaroon ng misa sa simbahan ng Banal na Sakripisyo na dadaluhan ng mga presidente ng lahat ng frat. Susundan naman ito ng isang seremonya ng pagsuko ng mga karaniwang armas na ginagamit ng mga frat sa kani-kanilang “hazing” ng mga neophytes o bagong nag-a-apply na miyembro o sa mga ginagamit sa rambol, away o sagupaan ng mga frat. Sa harap ng mga opisyal ng Unibersidad ng Pilipinas, nasasaksihan ko ang paglabas at pagsuko ng mga tubo, bote, baseball bat, paddle atbp.

Totoong nakakapangilabot masaksihan ang pagsuko ng ganitong mga armas na pinagmumulan ng karahasan at kamatayan sa loob at labas ng bawat frat. At pagkatapos ay magkakaroon ng sumpaan ang lahat ng frat na ititigil na ang karahasang nakasisira at nakamamatay ng mga miyembro, gayundin ng kaayusan at kapayapaan sa loob ng UP Diliman. Maganda at solemn ang seremonya, ngunit hindi pa nakakalipas ang taon ay mayroon na namang mangyayari. Mauulit ang seremonya— ang misa, pagsuko ng mga armas, pangangakong ititigil ang karahasan at hindi na ito uulitin.

Malalim ang problema ng tradisyon at kultura ng karahasan ng maraming frat. Ibinubunga ng ganitong paggamit at pagpapairal ng karahasan para turuan ng katapatan at pagkakaisa ang mga kasapi ng frat. Malinaw na hindi maganda at hindi tamang panggalingan ng karahasan at pananakit ng mga frat, gayundin, mali ang pagtangkilik sa karahasan. Ngunit sa madalas na usapan namin ng mga frat, madalas talakayin ang negatibong epekto ng mga frat alumni. Kung malaking tao sa lipunan ang mga frat alumni at ito ang nagsusulong ng mga hazing, gayundin kung miyembro ng frat ang huradong humawak ng kaso ng fraternity, hindi malayong makompromiso ang kaso na hindi pabor sa biktima kundi sa nambiktima.

Nagkataon naman noong naka-front page sa karamihan ng mga pahayagan ang pagkamatay ni John Matthew Salilig, 24, nakiusap ang Alpha Phi Omega (APO), isang kilalang frat sa buong bansa na magmisa ako para sa kanila bilang pasasalamat para sa anibersaryo ng APO. Hindi malayong banggitin natin sa omeliya ang kaso ni Salilig.

Nagkataong ang ebanhelyo sa araw na ‘yun na mula sa Mateo 7:7-12 ay tungkol sa pagkatok at paghingi ng tulong sa Diyos:

“Humingi at kayo’y bibigyan; maghanap at matatagpuan ninyo; kumatok at bubuksan ang pinto para sa inyo. Talaga ngang tumatanggap ang humihingi, nakakakita ang naghahanap at npagbubuksan ang kumakatok.”

Kumakatok tayo lagi sa puso ng Diyos at sa tamang panahon, sa paraang hindi natin inaasahan, sasagutin ng Diyos ang ating kahilingan. Ngunit, huwag din nating kalilimutan na kumakatok sa ating mga puso ang Diyos. Sa mga nagdaang taon, napakalinaw ng pagkatok ng Diyos sa ating mga puso. Matinding katok ang galing sa Diyos noong panahon ng pandemya. Ganundin noong panahon ng ‘tokhang’ o Extrajudicial Killings (EJK). Paano ba tayo tumugon sa pagkatok ng Diyos sa ating mga puso noong mga nabanggit na panahon ng matinding panganib? Maraming nagtago at umiwas nang husto at tila walang narinig na katok, at ‘ika nga, tila dedma ang naging tugon.

Isa na namang pagkatok mula sa Diyos ang nagaganap. Isa pang batang-batang lalaki ang namatay sa hazing. Kumakatok na naman ang Diyos, hindi lang sa puso ng mga miyembro ng iba’t ibang fraternity sa ating bansa kundi sa ating lahat.

Naririnig ba natin ang katok o nagbibingi-bingihan na naman ba ang marami sa atin?