Bulok na sistema ng katarungan, pinipili ang papaboran at gigipitin

ni Fr. Robert Reyes @Kapaayapaan / Patakbo-takbo | September 9, 2023

Tiyak kong medyo natutuwa ang mga kaibigan kong pari na sina Padre Albert Alejo Sj at Fr. Flavie Villanueva SVD sa pagbabasura sa kasong “sedition” laban sa kanila dahil sa diumanong pagkakasangkot sa video na ikinalat ni Bikoy.

Noong inilabas ni Bikoy ang video ng “Ang Totoong Narcolist”, isinangkot niya sina dating Presidente Rodrigo Duterte at Sen. Bong Go sa droga. Subalit, hindi nagtagal ay bumaligtad ito at nagsabing si ex-Senator Antonio Trillanes at ang oposisyon daw ang nagpakalat ng video para siraan ang dating presidente.

Maraming nakasuhan kasama ni Trillanes. Noong simula, isinangkot ang tatlong obispo na sina Honesto Ongtioco ng Cubao, retiradong obispo ng Novaliches Ted Bacani at Soc Villegas ng Dagupan. Kasama ng tatlong obispo ang tatlong paring sina Albert Alejo Sj, Robert Reyes at Flavie Villanueva SVD.

Hindi nagtagal at natanggal sa listahan ang tatlong obispo at isang pari. Naiwanan na lang sina Padre Bert Alejo Sj at Flavie Villanueva SVD na kasama nina ex-Senator Sonny Trillanes, Jonnel Sangalang, Yolanda Villanueva, Vicente Romano III at Ronnil Carlo Enriquez.

Naiwanan sa kulungan si Peter Joemel “Bikoy” Advincula dahil sa iba namang mga kasong isinampa laban sa kanya. Parang nag-iba ang tadhana para bumaligtad sa kanyang istorya.

Ngunit, tila nakakatuwa ang pagbabasura ng kaso laban sa mga nabanggit na tao.

Matagal ko nang sinabi sa mga kaibigan kong pari na hindi magtatagal at ibabasura rin ang kanilang kaso dahil sa napakahina at napakababaw ng ebidensyang ibinibigay ng prosekusyon na hindi kayang suportahan ang akusasyon ni Bikoy laban sa kanila.

Subalit, habang hindi pa naibabasura ng korte ang kanilang kaso noon, wala silang magawa kundi pagtiisan ang lahat ng hihingin ng korte mula sa regular na pagpapakita sa korte para sa mga “hearing” at regular na pakikipag-usap sa kanilang mga abogado para lagi silang handa sa pagharap sa korte.

Inabot lang ng limang taon ang perhuwisyo ng kaso laban sa kanila, kaya nasabi kong “medyo” natutuwa silang napawalang-bisa na ang kaso. Pero, bakit medyo at hindi lubos ang kanilang kagalakan?

Mula nang makasuhan ang mga pari na kasama ng iba pang mga prominenteng personalidad ng lipunan, hindi talaga sila natigatig at nawalan ng pag-asa dahil meron silang kapasidad na lumaban. Maraming sumuportang mga abogado at pribadong mamamayan sa kanila.

Isipin na lang natin ang libu-libo mga mamamayan na may kaso at baka nakakulong pa ngunit mga inosente din o matagal nang napagbayaran ang mga kaso laban sa kanila, pero patuloy pa ring nagtitiis sa kulungan. Bakit? Simple lang ang sagot dahil sa wala silang kakayahang ipagtanggol ang kanilang sarili. Walang sumusuporta sa kanila at walang pumapansin sa kanilang kaso dahil hindi sila kilala. Wala silang mukha o pangalan sa lipunan. Sila ang mga karaniwan at maliliit na mamamayan.

Sa mga nagdaang panahon, marami-rami nang lumayang mga preso sa ilalim ng naturang “prison decongestion program” ng administrasyon. Ang mga presong karapat-dapat nang pakawalan ay pakakawalan na.

Salamat at nakalaya na ang dapat lumaya. Pero, hindi ba mas marami pang ibang dapat na pinakawalan na kaagad. Bakit nakakulong pa sila? Sino ang mga pinalalaya at sino ang hindi pinalalaya? Sino ang nagdedesisyon sa kung sino ang pakakawalan at sino ang hindi pakakawalan?

Ito ang problema ng ating sistema ng katarungan sa Pilipinas. Ika nga sa Ingles, “It is not what but who you know that counts!”

Hindi mahalaga kung ano ang alam mo. Hindi mahalaga kung alam mong inosente ka at meron kang pruweba o ebidensyang patunayan ito. Subalit, wala namang kakilala sa itaas na tutulungan kang mapadali ang paglilitis at pagbabasura sa iyong kaso.

“Selective, transactional at corrupt ang ating sistema ng katarungan!” Ito ang madalas kong marinig at makita sa marami sa ating mga kababayan at naranasan na.

Para sa akin, tila selective nga at pinipili ang papaboran at gigipitin. Transactional, napag-uusapan, naaareglo ang mga kaso. Sa anong paraan nga ba? Bahagi na ito ng pagiging korup umano ng maraming nasa korte.

Totoong hindi lahat, dahil meron at merong matinong mga hurado tulad ng nagbasura sa kaso nina Trillanes at nagbasura rin sa una at ikalawang kaso ni dating Senadora Leila De Lima.

Natatandaan ko na noong mga nakaraang panahon, nagkakaso ako ng libel, rebellion at sedition. Lahat ay mga kasong pulitikal. Matagal kong pinagtiisan ang kasong libelo na siyam na taon bago nabasura. Dalawang beses akong nakulong. Bakit po? Dahil para sa’kin selective, transactional and corrupt.

Hindi ako natatakot makasuhan at makulong dahil sa aking ipinaglalaban. At isa sa ipinaglalaban ko ay ang mabagal at mapurol (kung sinu-sino ang nagtatasa) na sistema ng katarungan natin. Alam kong ito din ang ipinaglalaban ng mga pari, senador at mga karaniwang mamamayang nakulong. Magpakatatag, malinaw na tuloy po ang laban!