Tulong sa mga kababayang may malubhang karamdaman, gawin!

SONNY ANGARA / AGARANG SOLUSYON

TRADISYON na nating mga Pinoy na kapag may sakit ang mga mahal natin sa buhay ay aligaga tayo at halos hindi tayo mapakali hangga’t hindi sila tuluyang gumagaling.

Pero, paano kaya ang pag-aalalang nararamdaman ng mga kababayan nating ang mga mahal sa buhay ay may sakit na wala nang lu­nas o ‘yung tinatawag na may taning na?

Paano kaya iisipin ng mga kababayan nating ito ang pagpapagamot sa ka­nilang kaanak na may ter­minal illness na lubhang na­pa­kamahal nang gamutan?

Kaugnay nito, may isi­nusulong na panukala sa Senado, ang Senate Bill 1555. Layunin nitong ipasa­kop sa ating umiiral na health care system ang hos­pice at palliative care para sa mga pasyenteng may ma­lubhang karamdaman. Pa­ngunahing hakbang na ipa­tutupad nito ay gawing abot-kaya ang pagpapagamot sa mga sakit na kadalasan ay wala nang lunas.

Sa talaan ng World Health Organization (WHO), ang mga karamdamang nanga­nga­ilangan ng palliative care sa mga huling sandali ng pas­yente ay cancer, cardio­vascular diseases, malalang sakit sa baga, kidney failure, HIV-AIDS, Alzheimer’s di­sease at iba pang demen­tia-related diseases.

Ayon sa datos ng mga eks­perto, marami sa mga Pi­li­pino ay may sakit na cancer at iba pang nakamamatay na karamdaman. Paano na ang mahihirap nating kababayan na may mga ganitong kon­dis­yon o ang mga kaanak nila na mangangalaga sa kanila? Ang nangyayari, hin­di na lang problemang pi­nansiyal ang pinagdara­anan ng pamilya nila dahil pati emosyunal at isip nila, apek­tado na rin dahil sa matin­ding pag-aalala.

Bagaman, pagpapaga­mot ang sagot sa mga ka­ramdaman, nangangaila­ngan pa rin ng kalinga ang mga pasyenteng itinuturing na may taning na ang buhay. At bilang solusyon, nag-a­atas sa lahat ng pampubliko at pribadong pagamutan sa bansa na magkaloob ng ki­na­kailangang palliative at hospice care services sa mga pasyente na nanganganib ang buhay dahil sa kanilang sakit, gayundin, kasama sa nilalaman ng panukala na atasan ang PhilHealth na pa­lawakin ang kanilang bene­fit package para maisama na ang inpatient palliative ser­vices, outpatient hospice care at home-based pallia­­tive care.

Hindi sa malisyoso tayo, pero may mga iba kasi ta­yong kababayan na ang tak­bo ng isip ay “may taning na rin ang buhay niya, tang­gapin na lang natin”.

Para sa atin, hindi natin dapat sukuan ang mga ma­hal natin sa buhay at kahit anong mangyari, ipakita na­tin sa kanila ang kanilang kahalagahan at iparamdam natin sa kanila ang pagma­mahal hanggang sa huling hibla ng kanilang buhay.