ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | Enero 22, 2023
Sa hirap ng buhay na nararanasan ng mga mamamayang Pilipino ay natututo ang bawat isa upang paghandaan ang kinabukasan ng kanilang mga minamahal sa buhay at kapamilya. Ang naranasang pandemya ng buong sanlibutan ay nagpamulat din sa isipan ng bawat isa na ang buhay ay talagang napakaiksi lamang at kinakailangang paghandaan ang kinabukasan ng mga maiiwang minamahal sa buhay, lalung-lalo na ang mga anak.
Naging prayoridad ng mga magulang ang paghandaan ang mga pangangailangan ng kanilang mga supling para kapag dumating ang araw na mangailangan ang mga ito subalit wala na sila, mayroon silang maaasahan.
Malimit na ang pagkuha ng mga “PRE-NEED PLANS” para mapaghandaan ang anumang panganib o pangangailangan na maaaring dumating sa pamilya.
Ang pre-need plans ay tumutukoy sa mga kontrata, kasunduan, o instrumento para sa kabutihan ng mga planholders na magbibigay ng serbisyo, pagbabayad ng napagkasunduang kabayaran o pagbibigay ng iba pang benepisyo sa araw ng aktwal na pangangailangan o sa napagkasunduang araw (maturity date), kapalit ang pagbayad ng buo (cash) o paghuhulug-hulog (installment) ng katumbas na halaga ng nasabing plan. Kasama rin dito ang mga insurance coverage kagaya ng life, pension, education, at interment.
Ang planholder ay isang tao (natural/juridical) na bumili ng pre-need plan mula sa isang pre-need company para sa kapakinabangan ng mga itinalagang benepisyaryo (beneficiaries).
Upang maprotektahan ang mga pre-need planholders at siguruhing hindi sila malinlang, ipinasa ng Kongreso ang Republic Act (R.A.) No. 9829 o mas kilala sa titulong “Pre-Need Code of the Philippines”. Ayon sa batas na ito, ang isang pre-need company ay kinakailangang magsumite sa Insurance Commission ng “Registration Statement for Sale of Pre-need Plans” sa loob ng apatnapu’t limang (45) araw pagkatapos mabigyan ng lisensya upang makapagnegosyo para sa bawat pre-need plan na balak nitong ibenta sa publiko.
Ito ay aaprubahan lamang ng Insurance Commission kung masusunod ang lahat ng registration requirements na itinalaga ng Komisyon. Maging ang mga sales counselors ay kinakailangang makakuha ng lisensya mula sa Insurance Commission bago sila makapagbenta ng anumang uri ng pre-need plan sa publiko.
Ang mga pre-need plans ay kinakailangang maanunsyo o maipatalastas at maibenta sa publiko nang walang halong panlilinlang.
Nararapat lamang na sabihin ang lahat sa mamimili kung ano ang sakop ng benepisyong matatanggap mula sa nasabing plan. Mayroong kaparusahan ang paglabag sa mga alituntunin na ito at maaaring maging dahilan ng paghahabla ng planholder para mabawi ang perang ibinayad na may kasamang interes.
Bukod pa rito, maaari pang makasuhan ng Komisyon ng kasong kriminal o administratibo ang mga lalabag sa batas.
Kung ang panlilinlang ay isinagawa ng isang pre-need company, ito ay magbabayad ng multang nagkakahalaga ng P100,000.00. Kapag ang paglabag ay naulit, ang nasabing paglabag ay magiging dahilan upang kanselahin ang lisensya ng nasabing kumpanya.
Sakaling ang planholder ay hindi makabayad, siya ay may animnapung (60) araw para bayaran ang mga hindi nito nabayaran.
Ang hindi pagbayad nito ay nangangahulugan na paso na ang kanyang pre-need plan, subalit bibigyan pa rin ang planholder ng palugit na dalawang taon para buhayin ulit ang kanyang plan.
Sa loob ng dalawang taon na ito ay hindi maaaring kanselahin ng pre-need company ang plan. Kailangan din na magbigay ng notice of cancellation sa planholder sa loob ng tatlumpung (30) araw matapos ang palugit na araw para ma-reinstate ang plan bago mapatupad ang kanselasyon ng kontrata.
Karapatan ng bawat planholder na hilingin, pagkatapos na mag-mature ang policy, ang kabayarang katumbas ng benepisyong nakapaloob sa pre-need plan maliban kung ito ay babayaran ng installment. Ang pre-need company ay kinakailangang magbayad sa benepisyaryo sa loob ng 15 araw.
Kapag hindi ito nakapagbayad sa loob ng nasabing panahon, ang planholder ay maaaring maningil ng interes na katumbas ng dalawang beses sa legal rate ng interes, maliban lamang kung ang hindi nito pagbabayad ay dahil sa ang claim ay isang panlilinlang.
Karapatan ng planholder na maghain ng legal na aksyon upang mabawi niya ang kanyang pera sa sandaling nalugi ang pre-need company.
Kapag ang sinasabing pagkalugi ng kumpanya ay isa lamang panloloko, ang planholder ay maaaring maghain ng reklamo laban sa mga opisyal o controlling owners ng kumpanya.
Ang Insurance Commission ang may solong hurisdiksyon at kapangyarihan para dinggin at desisyunan ang lahat ng claims na may kinalaman sa pre-need plans. Kapag ang halaga ng benepisyo ay hindi hihigit sa P100,000.00, ang desisyon ng Komisyon ay magiging pinal at maaari nang ipatupad agad.
Ang desisyon ng Insurance Commission na may kaugnayan sa pag-aayos ng mga claims at maging ng paggamit nito sa kanyang mandato bilang isang regulatory agency ay maaaring iapela sa Court of Appeals ng sinumang naapektuhan ng nasabing desisyon. (Sec. 56, Republic Act No. 9829).