top of page
Search

ni Chit Luna @News | May 3, 2025


World Health Organization - WHO / Circulated


Nahaharap sa matinding pagsusuri ang World Health Organization (WHO) dahil sa pagpaparami ng senior director positions sa Geneva, na nagdudulot ng pangamba sa tamang paggamit ng limitadong pondo. 


Ayon sa mga kritiko, naililihis nito ang pondo mula sa mahahalagang initiatives sa pampublikong kalusugan, lalo na’t humaharap ang organisasyon sa kakulangan sa badyet.


Batay sa pagsusuri ng Health Policy Watch sa datos ng human resources ng WHO, tumaas nang malaki ang bilang ng D2-level directors — isang mataas na posisyon sa ilalim ng senior team ng Director-General — mula 39 noong Hulyo 2017 patungong 75 pagsapit ng Hulyo 2024.


Tinatayang umaabot sa $92 milyon ang pinagsamang gastos para sa mga senior position na ito, kasama ang team ng Director-General.


Maaari pa itong umabot sa $130 milyon kung isasama ang mga P6-level staff na may katulad na responsibilidad sa pamamahala. Binatikos ng Nicotine Consumers Union of the Philippines (NCUP) ang prayoridad ng WHO sa paggastos.


“It is time for the WHO to refocus on its mandate of improving public health, instead of spending its resources on highly-paid officials who support their dogmatism, such as alienating the hundreds of millions of smokers who deserve less harmful alternatives. With the US withdrawing its support from the WHO, hiring more executives is unjustifiable,” ani Antonio Israel.


Ipinahayag din niya ang pag-aalala sa pagdepende ng WHO sa pribadong pondo, na maaaring magdulot ng conflict of interest.Binanggit niya ang Bloomberg Philanthropies, na dati nang inakusahan ng Kongreso ng Pilipinas ng panghihimasok sa lokal na mga polisiya. 


Sa isang imbestigasyon sa Kongreso tungkol sa pagtanggap ng Food and Drug Administration (FDA) ng dayuhang pondo para sa paggawa ng mga regulasyon para sa non-combustible alternatives sa sigarilyo, kinondena ng mga mambabatas ang ganitong gawain na nagbibigay ng impluwensya sa mga pribadong organisasyon sa pambansang patakaran sa pamamagitan ng mga grant na ibinibigay sa mga ahensya ng gobyerno.


“The WHO can still fulfill its mandate of promoting health and safety while helping the vulnerable worldwide by actually extending medicines and vaccines to those that need them the most and not by engaging in endless debates on whether modern technologies such as smoke-free products should be banned or not,” dagdag pa ni Israel.


Binatikos din niya ang nalalapit na WHO Framework Convention on Tobacco Control Conference of the Parties (COP 11), na aniya ay isang pag-aaksaya ng pondo at plataporma lamang para isulong ang partikular na agenda.


Aniya, muli na namang pipilitin ng mga WHO directors ang mga bansa na tanggapin ang kanilang prohibitionist dogma sa COP 11, nang hindi pinakikinggan ang milyun-milyong konsyumer at stakeholder na mas apektado.


Hinimok ni Israel ang WHO na iwasan ang pagkiling at ikonsidera ang tunay na ebidensya sa benepisyo ng mga produktong may mas mababang panganib, sa halip na magpatupad ng malawakang pagbabawal na maaaring pumigil sa mga naninigarilyo sa pag-access ng mas ligtas na alternatibo.


Ipinakita ng hiring analysis na karamihan sa mga bagong D2 position ay nasa punong tanggapan ng WHO sa Geneva, na siyang may pinakamataas na gastusin. Malaki rin ang itinaas ng bilang ng mga posisyon sa iba’t ibang rehiyon, kabilang ang Africa.Naganap ang pagpapalawak na ito sa kabila ng $175 milyong kakulangan sa badyet ng WHO para sa 2025, na pinalala ng pag-atras ng Estados Unidos sa pagbibigay ng pondo — na dati’y humigit-kumulang 15 porsyento ng kita ng WHO.


Bilang tugon, inanunsyo ni Director-General Tedros Adhanom Ghebreyesus ang mga hakbang sa pagtitipid, kabilang ang hiring freeze, pagbabawas ng temporary staff, at pagbuo ng mga komite para sa karagdagang pagsusuri sa kahusayan. 


Nagsagawa rin ang WHO ng limitasyon sa mga kontrata at nag-alok ng early retirement options.


Ayon sa mga kritiko, mas apektado ng mga hakbang na ito ang mga mas mababang posisyon, habang patuloy namang dumarami ang mga matataas na opisyal. 


Iminungkahi rin nila ang paglilipat ng mga staff sa regional at country offices, pagbawas ng top-level positions, at pagpapatupad ng merit-based strategy sa human resources. 


Binanggit din ang kakulangan ng transparency sa gastos ng staff, dahil hindi isinasama sa publikadong salary figures ang mga allowance at benepisyo.


Tumaas din ang pagdepende ng WHO sa mga consultant, kung saan mahigit doble ang dami ng mga kontrata mula noong 2018. Nagbabala ang ulat na maaaring magdulot ito ng pagkawala ng institutional knowledge at kasanayan.


Ayon kay WHO Spokeswoman Margaret Harris, ang organisasyon ay nakatuon sa “cost containment” at paglilipat ng pondo sa mga country-level programs.


Nanawagan ang mga kritiko ng mas mataas na transparency sa gastusin sa staff at ng “recalibration of the pyramid” na nagbibigay-diin sa kahusayan at bisa, na dapat simulan sa pinakamataas na antas ng organisasyon. 


Wala pang tiyak na pahayag ang WHO kaugnay sa pagtaas ng D2 positions at kabuuang gastos sa staff.


 
 

ni Mabel Vieron @Life & Style | Jan.. 29, 2025





Kung akala mo’y simpleng holiday lang ito na may masasarap na pagkain at makukulay na mga parada, aba r’yan ka nagkakamali, besh! Dahil sa totoo lang, ang Chinese New Year ay may malalim pang ugat sa ating kultura at kasaysayan.


Magmula sa mga tradisyon ng mga Filipino-Chinese hanggang sa makukulay na selebrasyon, ru’n mo malalaman kung bakit nga ba ito ipinagdiriwang. Kaya naman, sabay-sabay nating alamin kung paano ito naging isang espesyal na okasyon para sa mga Pilipino.


Ready na ba kayo? Let’s go mga Ka-BULGAR! Ang Chinese New Year ay isang pagdiriwang na puno ng tradisyon, suwerte at mga simbolo ng bagong simula! Knows n’yo ba na kilala rin ito rin bilang Spring Festival? Yes, ang Chinese New Year ay hindi lang simpleng holiday, dahil ito rin ang pagkakataon upang magpasalamat sa mga biyaya ng nakaraang taon at magtipun-tipon kasama ang pamilya.


Mula sa makukulay na lion dances, hanggang sa mga red envelopes na puno ng suwerte, ang Chinese New Year ay isang pasabog ng saya at pag-asa na kahit saan ka man sa mundo ay tiyak mararamdaman mo!


Gayunpaman, ang Chinese New Year ay hindi lang tungkol sa mga parades at fireworks, dahil isa rin itong selebrasyon ng masasarap na pagkain!


May mga tradisyunal na pagkaing inihahanda tuwing Chinese New Year na may espesyal na kahulugan para sa kasaganaan, suwerte at long life.


Narito ang ilan sa mga madalas ihanda, kaya naman, halina’t basahin natin ito!


1. DUMPLINGS. Isa ito sa pinaka-iconic na pagkain tuwing sasapit ang Chinese New Year. Ang dumplings ay may hugis na parang mga sinaunang barya, kaya’t itinuturing itong simbolo ng kasaganaan at kayamanan.


2. NOODLES. Ang mga noodles ay sumisimbolo ng mahabang buhay. Karaniwan, pinapahaba ang noodles at iniiwasang putulin, dahil ito umano ang magdadala ng suwerte sa buhay.


3. FISH. Ang pagkaing ito ang magdadala umano ng kasaganaan sa buong taon. Karaniwan, ang isda ay iniiwan nang buo, kasama ang ulo at buntot na sumisimbolo ng pagsisimula at pagtatapos ng taon na may kasaganaan.


4. RICE CAKE. Ang nian gao ay isang matamis na rice cake na gawa sa glutinous rice. Ito naman ay sumisimbolo sa pag-angat ng buhay, antas o ranggo. Karaniwan itong pine-prepare bilang dessert. Oh, ‘di ba pasabog?


5. SWEET ORANGES. Ito naman ay simbolo ng kaligayahan at kasaganaan. Karaniwan, ang mga prutas na ito ay ibinibigay bilang regalo sa mga bisita o kaibigan tuwing Chinese New Year.


6. SPRING ROLLS. Ang spring rolls ay para ding dumplings, subalit ang kahulugan ng pagkain na ito ay new beginnings o bagong oportunidad. Ang crispy, golden brown na itsura nito ay sumisimbolo rin ng kasaganaan.


7. TANGYUAN. Ang tangyuan ay matamis na rice balls na karaniwang may palaman at madalas din itong inihahanda sa huling araw ng Chinese New Year (sa Lantern Festival). Ito naman ay sumisimbolo ng pagkakaisa at good fortune.


8. LUMPIA. Isa pa sa mga paborito ng mga Pilipino tuwing Chinese New Year ay ang lumpia, hindi ba? Ito rin ay simbolo ng kasaganaan, dahil sa maliliit na piraso ng sahog nito na parang mga yaman.


Ang mga pagkaing ito ay hindi lamang para magbigay kasiyahan sa dila, dahil may malalim din itong kahulugan na nag-uugnay sa mga Tsino at Pilipino. Kaya kung magpaplano kang maghanda ngayong Chinese New Year, tiyak na marami kang pagpipilian.


Meron ka bang gustong subukan sa mga pagkaing ito? Ano pang hinihintay mo? I-grab mo na ang pagkakataong ito! Happy Chinese New Year, everyone!


Nawa'y mapuno ang taon na ito ng suwerte, kasaganaan at walang katapusang kaligayahan! Ang mga negative energy na kasalukuyan nating nararamdaman ay isantabi muna natin. Bagkus, sabay-sabay muna nating ipagdiwang ang bawat sandali ngayong araw na puno ng pagmamahal, pag-asa at magandang kapalaran.


Gong Xi Fa Cai!


 
 

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | Sep. 24, 2024



Magtanong kay Attorney ni Atty. Persida Acosta

Dear Chief Acosta,


Napapansin kong medyo nahihilig sa sugal ang asawa ko. Ngayon ay maayos naman kami sapagkat marunong siyang magtimpi sa sarili at panalo pa rin ang karamihan sa kanyang mga tinataya. Ngunit ako ay natatakot kung ito ay lumala at siya ay matalo o mabaon sa utang. Maaari bang singilin sa akin ang mga magiging talo niya sa sugal o ibenta ang aming mga ari-arian dahil dito? – Antonette




Dear Antonette,


Ang sagot sa iyong katanungan ay matatagpuan sa Article 95 ng Executive Order No. 209, s. 1985, o mas kilala bilang “Family Code of the Philippines.” Ayon sa mga nasabing probisyon:


Art. 95. Whatever may be lost during the marriage in any game of chance, betting, sweepstakes, or any other kind of gambling, whether permitted or prohibited by law, shall be borne by the loser and shall not be charged to the community but any winnings therefrom shall form part of the community property.”


Sang-ayon sa nasabing probisyon, anumang matatalo mula sa anumang uri ng sugal, ito man ay legal o ilegal, ay pananagutan lamang ng natalong indibidwal at hindi maaaring kunin o bawiin mula sa ari-arian ng mag-asawa o community property. Ngunit, ano mang mapapanalunan mula sa sugal ay magiging bahagi ng ari-arian ng mag-asawa.


Ito ay proteksyong inilagay ng mga sumulat ng ating Family Code upang pangalagaan ang pamilya. Kinikilala ng batas ang posibilidad na may mga indibidwal na maaaring malulong sa sugal at ito ay maaaring magkaroon ng matinding epekto sa ari-arian na para sa benepisyo ng pamilya.  


Kaya naman, anumang pagkatalo o utang na dulot ng pagsusugal ng iyong asawa ay responsibilidad lamang niya at hindi ito maaaring kunin mula sa inyong mga ari-arian bilang mag-asawa. Ngunit, ang anumang panalo niya mula sa pagsusugal ay magiging bahagi ng inyong ari-arian bilang mag-asawa. 


Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.


Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.


 
 
RECOMMENDED
bottom of page