top of page
Search

ni Fr. Robert Reyes @Kapaayapaan / Patakbo-takbo | October 8, 2025



Fr. Robert Reyes


Ipinanganak sa bayan ng Assisi sa Italya si Francesco Bernardone sa pagitan ng 1181 at 1182. Anak siya ni Pietro at Pica mga miyembro ng “Maiores” (nakakaangat ng Assisi). Hanapbuhay ni Pietro ang bumili at magbenta ng mamahaling tela mula sa Francia.


Isinilang si Francesco nang nasa Francia ang kanyang ama. Pinabinyagan na itong Giovanni ng kanyang ina ngunit pinalitan ito ng Francesco ni Pietro. Pinili ni Pietro ang Francesco marahil dahil sa kanyang malapit na kaugnayan sa Francia o dahil kay Pica na nagmula sa Francia. 


Itinatag ni Francesco ang Ordo Fratrum Minorum (o Order of Minor Brothers) na kalaunan nakilalang mga Franciscano. Maikli ngunit makulay at banal ang naging buhay ni Francesco na namatay noong Oktubre 3, 1226. Mabilis na itinanghal na santo ng Simbahang Katolika si Francesco noong Hulyo 16, 1228. Noong 1979 hinirang na Patron ng Ekolohiya si San Francisco ni Papa Juan Pablo II.


Mula noon hanggang ngayon, walang kupas ang inspirasyon ni San Francisco na itinurong ituring ang lahat ng kalikasan bilang kapatid. Kaya’t kilalang-kilala ang tulang “Laudes Creaturarum” o ang Awit sa mga Nilikha na pinaniniwalaang isinulat ng Santo.

Tinawag ng santong kapatid ang lahat mula sa kapatid na araw hanggang sa kapatid na asong gubat. Dahil dito, sa mahigit na 800 taong nagdaan, buong galang at pagmamahal na itinuturing na kapatid ang lahat ng nilikha ng Diyos ng mga “anak” ni Amang Francisco.


Nakalulungkot lang kung paanong baliktad o taliwas ang pananaw ng malaking bahagi ng mundo at sangkatauhan sa kalikasan. Bagay na mainam gamitin at pagkakitaan ang turing ng mundo sa bawat aspeto at sangkap ng kalikasan. Lahat ng ginagamit at ikinabubuhay ng tao ay galing sa kalikasan na walang habas na inuubos para rito.


Pagkain, damit, gamot, sasakyan, bahay, papel, gasolina, cell phone, telebisyon, maging teknolohiya, galing sa kalikasan ang lahat-lahat ng pang-araw-araw na kailangan ng tao upang mabuhay ng maayos, matiwasay at makabuluhan. Ito rin ang dahilan ng tumitinding kiskisan at bangayan ng mga malalaking bansa. Mula krudo hanggang tubig, naroroon na ang dambuhalang bansa na nag-aagawan sa unti-unting nauubos na likas yaman ng mundo


Ang tumitinding krisis ng global warming ang malawakang pag-init ng mundo ay bunga ng walang habas na pagpuputol ng puno, pagwasak ng kagubatan, pagbubungkal at pag-aangkat ng mga batayang mineral para sa mga industriya. Ang lakas at kapangyarihan ng anumang bansa ay nasusukat ng kakayahan nitong gamitin ang sariling likas yaman at gayundin ng ibang bansa para sa kanyang pambansang seguridad at kaunlaran. Hindi ba ito ang dahilan ng patuloy na pagsakop ng China sa ating mga karagatan? Hindi ba ito rin ang dahilan ng mga giyera sa Ukraine at Palestine, at ang mga giyera sa iba’t ibang bahagi ng mundo?


Ito ang mahigpit na kaugnayan ng ekolohiya at kapayapaan na kitang-kita at damang-dama ng lahat sa kasalukuyang buhay ng lahat ngayon. Marahil, ito ang dapat nating tingnan nang maigi at buong kababaang-loob matapos ang matinding lindol sa Cebu. 


Noong Oktubre 15, 2013 naranasan din sa Bohol ang matinding lindol na sumira sa maraming simbahan at mga gusali. Bumabalik ang alaala ng matitinding lindol tulad ng naturang Ruby Towers earthquake noong Agosto 2, 1968, at ang lindol ng Hyatt Terraces sa Baguio noong Hulyo 16, 1991.  Ganoon din ang alaala ng matitinding bagyo tulad ng Ondoy, Setyembre 26, 2009 at Yolanda, Nobyembre 9, 2013.


Hindi pa tapos ang panahon ng matitinding bagyo sa bansa. Taun-taon inaasahan ang hindi bababa sa 20 malalakas na bagyo na mananalasa’t maninira sa iba’t ibang bahagi ng ‘Pinas. ‘Ika nga, medyo sanay na tayo sa matitinding bagyo ngunit, talaga bang nasasanay tayong mamatayan, mawalan ng tahanan at kabuhayan? Ang kinatatakutan ng lahat dito sa Luzon, lalo na sa Metro Manila ang “The Big One” dahil sa mahabang “Marikina fault line” (West Valley Fault: 110K at ang East Valley Fault: 10K). Matagal nang paulit-ulit pinag-uusapan at pinaghahandaan ito ngunit walang katiyakan kung kelan maaaring maganap.


Noong Oktubre 4, 2025, Sabado, araw ng kapistahan ni San Francisco ay isang taon na mula nang inilabas ng Vatican ang pagkakapili kay Padre Elias Ayuban CMF bilang kasunod na Obispo ng Cubao. Sa araw ding iyon, itinatag sa Diyosesis ng Cubao ang Justice Peace, Integrity of Creation and Urban Poor Ministry. Ang mahalagang simula ng misyon ng Diocese of Cubao JPIC-UP ay magaganap sa ilalim ng liwanag at inspirasyon ni San Francisco, patron ng kapayapaan at kalikasan. Nawa’y tulad niya, matutunan nating ituring na kapatid hindi lang ang bawat tao kundi ang bawat sangkap at bahagi ng kalikasan na tinatawag din nating Ina. 


Ano pang hihigit sa anumang bagay o nilalang sa mundo na tinatawag nating ina at kapatid? Kaya pala ganoon na lang awitan at tawaging kapatid ng santo ang araw, buwan, bituin, bundok, gubat, dagat, ibon, hayop, isda, at lahat ng nilalang. Hindi bagay, gamit, kasangkapan, instrumento ang bawat nilikha ng Diyos, kapatid na umaaninag sa mapagmahal at bumubuhay na mukha ng Diyos.


 
 

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | September 10, 2025



Magtanong Kay Atty. Persida Acosta


Dear Chief Acosta,


Ako ay kinakasuhan ng paglabag sa tinatawag na Animal Welfare Act matapos kong hindi sinasadyang masagi ang aso ng aking ka-barangay nang ito ay biglang tumawid sa kalsada. Kaugnay nito, nais kong malaman kung maaari ba akong makasuhan ng nasabing batas dahil lamang sa hindi sinasadyang pagkakabangga sa nasabing aso?


– Bena


Dear Bena, 


Ang sagot sa iyong katanungan ay hindi. Alinsunod sa Seksyon 6 ng Republic Act (R.A.) No. 8485, o mas kilala sa tawag na “The Animal Welfare Act of 1998”, as amended: 


“SEC. 6. It shall be unlawful for any person to torture any animal, to neglect to provide adequate care, sustenance of shelter, or maltreat any animal or to subject any dog or horse to dogfights or horsefights, kill or cause or procure to be tortured or deprived of adequate care, sustenance or shelter, or maltreat or use the same in research or experiments not expressly authorized by the Committee on Animal Welfare.


The killing of any animal other than cattle, pigs, goats, sheep, poultry, rabbits, carabaos and horses is likewise hereby declared unlawful except in the following instances: xxx” 


Ayon sa nabanggit, ang ipinagbabawal ng batas ay ang pagpatay, pag-torture, pagpapabaya, at pagmamaltrato ng mga hayop tulad ng aso. Ang mga aktong nabanggit ay nagpapakita ng intensyon na saktan o pagmalupitan ang mga hayop. Sa madaling salita, iba ang sitwasyon na saklaw ng nasabing batas at iba namang batas ang may saklaw sa mga aksidente sa daan.


Hinggil sa sitwasyon na iyong nailahad, malinaw na hindi mo sinasadya ang pinsalang natamo ng aso ng iyong kapitbahay sapagkat ito ay resulta ng aksidente sa kalsada. Sa madaling salita, hindi masasabi na may intensyon kang saktan o pagmalupitan ang nasabing hayop.


Ganoon pa man, depende sa karagdagang impormasyon na mapatutunayan at kung sino ang nagkaroon ng kapabayaan, maaaring pagbayarin ng danyos ang sino mang mapatutunayan na nagkaroon ng kapabayaan at nagdulot ng pinsala.   


Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 


Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.



 
 

ni Ka Ambo @Bistado | May 17, 2025



Bistado ni Ka Ambo

Malinaw na ang resulta ng senatorial election.

No.1 si Sen. Bong Go at No. 12 si Sen. Imee Marcos.

Ayos ang buto-buto!


----$$$--


Nabiyayaan ng iringan ng Marcos at Duterte sina Bam Aquino at Kiko Pangilinan.

Nabuhay ang Liberal Party.


----$$$--


PERO, tatlong Nacionalista Party ang sabay-sabay na nagwagi.

Bukod kay Imee, nagwagi rin sina Camille Villar at Pia Cayetano.


----$$$--


IPINAKITA sa Halalan 2025 — ang kahalagahan ng plataporma at landmark act na ginamit sa kampanya.

Si Bong Go ay “Malasakit”, samantalang si Aquino ay sumakay sa “Free College”.


----$$$--


NAHULOG sa Senate Magic 12 ang mga tila walang plataporma na sina Bong Revilla, Ben Tulfo, Manny Pacquiao at Willie Revillame.

Inisnab ng mga botante ang plataporma nina Benhur Abalos, Abby Binay at Francis Tolentino.


----$$$--


DAPAT ay kapani-paniwala ang plataporma at hindi dapat tipong nagyayabang o nambobola lang.

Iyan ay dapat suriing mabuti ng mga propagandista!


----$$$--


WALANG duda, magkakaroon ng balasa sa liderato ng Senado na aaktong Impeachment Court.

Nanganganib na masibak si Sen. Chiz.


----$$$--


BUKOD kay VP Sara, biglang lumutang ang mga bagong presidentiables.

Isa nang bigating presidentiable sina Bong Go at Bam Aquino.

Nawalan naman ng tsansa na makabalik sa Malacañang si Sen. Imee na muntik pang malaglag.


-----$$$---


BAKIT daw naging No. 2 si Bam Aquino?

Ito ay dahil ang kanyang inilaladlad ay ang libreng aral sa kolehiyo.

Ibig sabihin, mayorya ng mga botante ay nakakaramdam sa kahalagahan ng edukasyon.


-----$$$--


ANG budget ng bawat pamilya — ay nakapokus sa “gastusin sa eskwelahan” matapos itabi ang panggastos sa sakit o kalusugan.

Sa buong taon ay nakapokus ang aktibidad ng tao sa larangan ng edukasyon — at nasapol iyan ni Bam Aquino.


Kung may reaksyon, sumbong o katanungan, sumulat sa ASINTADO ni Judith Sto. Domingo sa BULGAR Bldg., 538 Quezon Ave., Quezon City o mag-email sa asintado.bulgar@gmail.com.

 
 
RECOMMENDED
bottom of page