top of page
Search

ni Leonida Sison @Boses | November 16, 2025



Boses by Ryan Sison


Sa araw-araw na bigat ng trapiko, polusyon at stress sa kalsada, dapat sigurong ang mga pampublikong transportasyon ay maayos, maaliwalas at nakakahinga nang maluwag ang mga pasahero at hindi nagiging lugmok sa grabeng usok. 


Kaya tama lang na higpitan at gawing smoke-free at vape-free ang mga Transportation Network Vehicle Services (TNVS), at iba pang kahalintulad nito, na tunay na proteksyong matagal nang kailangan.


Ito marahil ang dahilan kaya inilunsad ng Department of Health (DOH), kasama ang MMDA, DOTr, LTFRB, at iba pang ahensya ang kanilang kampanyang 100% Smoke-Free at Vape-Free TNVS, kamakailan. 


Layunin nitong bawasan ang exposure ng mga pasahero, lalo ng mga kabataan sa nakalalasong usok at aerosol mula sa tobacco at vape products. 

Kasama sa inisyatiba ang paglalagay ng smoke-free at vape-free stickers sa mga TNVS vehicles, habag pagkilala rin sa mga naturang kumpanya nito na tapat na sumusunod sa tobacco control policies. 


Alinsunod ito sa Health Promotion Framework Strategy, National Tobacco Prevention and Control Strategy, at mga umiiral na batas gaya ng EO 26, RA 9211.


Base naman sa LTFRB Memorandum Circular 2019-063 ay iniuutos na maglagay ng ‘No Smoking and No Vaping’ signage sa lahat ng pampublikong sasakyan at terminal. Para sa sinumang lalabag may kaukulang parusa, kung saan pagmumultahin ng hanggang P15,000 at posibleng pagkansela ng Certificate of Public Convenience (CPC). 


Ayon sa DOH, tumataas pa rin ang paggamit ng heated tobacco at vape products, lalo na sa mga saradong espasyo tulad ng TNVS, at walang takas dito ang mga pasahero. Ang polusyon mula sa second-hand at third-hand smoke ay nananatiling tahimik subalit mapanganib na salarin sa ating kalusugan. 


Sinabi naman ni MMDA Chairman Don Artes na mahalaga ang pagprotekta sa publiko laban sa anumang uri ng polusyon. Gayundin, para kay DOH Regional Director Lester Tan, ang inisyatiba ay pagbibigay-karapatan sa bawat pasahero na makalanghap ng malinis na hangin, isang batayang kalayaang hindi na dapat ipinaglalaban pa sa modernong panahon. 


Maraming kumpanya ng mga TNVS ang nagpahayag na ng kanilang suporta at nangakong isasama ang regulasyon sa kanilang booking apps. 


Ang pagbabawal ng paninigarilyo at pagbe-vape sa loob ng public transport ay hindi lamang regulasyon, ito ay uri ng pagrespeto. Respetong dapat ibigay sa bawat pasahero at nakasakay dito na umaasa para sa maayos, malinis na biyahe at hindi dapat nalulunod sa usok o polusyon. 


Alalahanin natin na hindi pribilehiyo ang malinis na hangin, kundi ito’y higit na pangangailangan. Kaya sana gawing smoke-at vape-free ang mga pampublikong transportasyon. 


Gayundin, ang usok, vape man o sigarilyo ay hindi lamang basta bisyo, ito ay nagiging banta sa ating kalusugan. Isipin na lang natin na umiwas sa anumang panganib sa kalusugan at huwag nang dagdagan pa ang problema.


Para sa inyong opinyon, sumbong, hinaing o nais hinging tulong ito ang pagkakataong marinig ang inyong boses, sumulat lamang sa BOSES ni RYAN SISON at ipadala sa Bulgar Bldg. 538 Quezon Avenue, Quezon City o mag-email sa boses.bulgar@gmail.com

 
 

ni Ka Ambo @Bistado | November 15, 2025



Bistado ni Ka Ambo


Pulutan ngayon ng mga “marites” si Sen. Bato.

May tsismis kasi na inilabas na ng ICC ang warrant of arrest.

----$$$--

Walang linaw kung aarestuhin ba siya ng PNP tulad sa naranasan ni Digong.

Dahil diyan, hindi malayong siya ay matulad kay Gen. Bantag — nagtatago.

-----$$$--

Hindi pa man, sinisikap ni Sen. Ping Lacson na makontak si Sen. Bato upang mabigyan ng angkop na “payong kapatid”.

Naranasan din kasi ni Lacson na magtago makaraang maglabas din ng warrant of arrest ang hukuman sa Dacer-Corbito double murder case.

-----$$$--

MAS ligtas si Sen. Bato kung hindi muna magpapakita dahil hindi naman ganap na mapoproteksyunan siya ng Senado.

Puwede kasing “maibentot” lang siya.

----$$$--

MANANATILI bilang pangulo ng Senado si Tito Sen lalo pa’t nabawasan ng “attendance” ang minorya.

Sayang, hindi na mapupuri ni Sen. Bato si “Guteza” sa pagsasabing, “Iyan ang Marines”, matapang!

-----$$$--

TULUYAN nang nalimutan ang dati-rating hot item na “missing sabungeros”.

‘Ika nga sa latest research sa Quantum Physics: Ang “suwerte” ay hindi random — ito ay naitatakda.

Ha! Ha! Ha!

-----$$$--

NATOTORETE at magkakaiba ang opinyon ng mga eksperto sa kontrobersiyal na “3I/ATLAS” comet.

May nagsasabi na natural at hindi artificial.

Pero, marami rin ang naniniwala na ito ay “alien spaceship”.

-----$$$--

NILABAG kasi ang 3I/ATLAS comet ang maraming batas ng physics.

Kumbaga, nagpapamalas ng kakaiba at pambihirang behavior ang “kometa” na didikit sa earth pagsapit ng Simbang Gabi ngayong Pasko 2025!

----$$$--

HINDI bagong isyu ang corruption — matagal na ‘yan sa burukrasya.

Ang bago rito — ay ang “garapal at lantarang pagnanakaw” na hindi ibinibisto ng COA, Ombudsman at Civil Service Commission.

----$$$--

ANG constitutional body ang nakatoka na magbantay sa iba’t ibang klase ng corruption na magkakakutsabang nagaganap — sa ehekutibo, lehislatura at hudikatura.

‘Inutil’ ang Konstitusyon — wala itong kakayahan na proteksyunan ang publiko laban sa lantarang pandarambong ng mga pulitiko.

----$$$--

ISANG paham at karismatikong lider ang kailangan ng Pilipinas.

Kailan kaya siya isisilang — sa sabsaban ba o sa condominium ni Juan?




Kung may reaksyon, sumbong o katanungan, sumulat sa ASINTADO ni Judith Sto. Domingo sa BULGAR Bldg., 538 Quezon Ave., Quezon City o mag-email sa asintado.bulgar@gmail.com.

 
 

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | November 15, 2025



Magtanong Kay Atty. Persida Acosta


Dear Chief Acosta,


Totoo ba na kapag nahulihan ka ng mahabang baril na walang kaukulang rehistro o lisensya ay awtomatikong maituturing na illegal possession of firearms?

-- Caseykalamdag



Dear Caseykalamdag,


Para sa iyong kaalaman, ang pagdadala ng mahabang baril na walang kaukulang rehistro o lisensya ay kalimitang maituturing na Illegal Possession of Firearms. Ito ay labag sa probisyon ng Seksyon 28, Artikulo IV ng Republic Act No. 10591, na nag-amyenda sa Presidential Decree 1866 at nagsasaad na: 


“The unlawful acquisition, possession of firearms and ammunition shall be penalized as follows: xxx

  1. The penalty of reclusion temporal to reclusion perpetua shall be imposed if three (3) or more small arms or Class-A light weapons are unlawfully acquired or possessed by any person;

  2. The penalty of prision mayor in its maximum period shall be imposed upon any person who shall unlawfully acquire or possess a Class-A light weapon;

  3. The penalty of reclusion perpetua shall be imposed upon any person who shall, unlawfully acquire or possess a Class-B light weapon;


May dalawang elemento ang Illegal Possession of Firearms at ang mga ito ay nabanggit sa kasong Togado vs. People of the Philippines, G.R. No. 260973, Agosto 6, 2024, sa panulat ni Kagalang-galang na Mahistrado Marvic M.V. F. Leonen:


“(a) the existence of the subject firearm; and 

(b) the fact that the accused who possessed or owned the same does not have the corresponding license for it.”


Sa unang tingin, ang kawalan ng lisensya ng baril ay agad na magreresulta sa krimeng Illegal Possession of Firearm. Gayon pa man, sa kasong Untalan vs. People of the Philippines, G.R. No. 263099, February 17, 2025, ipinaliwanag ng Korte Suprema, sa pamamagitan ni Kagalang-galang na Mahistrado Amy C. Lazaro-Javier, na mayroon pa ring depensa na maaaring gamitin ang isang taong inakusahan ng Illegal Possession of Firearm:


“In the present case, a distinction should he made between criminal intent and intent to possess. While mere possession without criminal intent is sufficient to convict a person for illegal possession of a firearm, it must still be shown that there was animus possidendi or an intent to possess on the part of the accused. x x x Hence, the kind of possession punishable under P.D. No. 1866 is one where the accused possessed a firearm either physically or constructively with animus possidendi or intention to possess the same”.


Para sagutin ang iyong katanungan, kinakailangan pa rin na mapatunayan ang animus possidendi (intent to possess) sa parte ng akusado sa kasong Illegal Possession of Firearm. Ang animus possidendi ay ang intensyon ng akusado na magmay-ari, magdala, o magkaroon ng mahabang baril. Ito ay sa kadahilanang ang possession na pinarurusahan sa Presidential Decree No. 1866 ay ang pisikal at konstraktibong pagmamay-ari, pagdadala o pagkakaroon ng baril na may kasamang hangarin o intensyon (animus possidendi o intent to possess) na magdala o magmay-ari nito.


Samakatuwid, hindi awtomatikong may paglabag sa Republic Act No. 10591 (illegal possession) kung hindi mapatunayan na ang akusado ay may intensyon na magdala o magmay-ari ng baril na hindi rehistrado o lisensyado.


Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 


Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

 
 
RECOMMENDED
bottom of page