Manalangin, maging mahinahon at magkaisa laban sa katiwalian

ni Leonida Sison @Boses | September 17, 2025

Sa gitna ng nangyayaring katiwalian sa ating bansa habang nabubuo naman ang tila galit ng taumbayan na mulat na at nais wakasan ang maling sistemang ito, nagkakaroon lagi ng intervention sa tulong ng Simbahan.

Naririyan ang Simbahan upang ipaalala na maaari nating makamit ang hustisya at mapanagot ang mga may sala sa mahinahon at mapayapang hakbang. 

Ayon sa Pastoral Letter ni Manila Archbishop Jose Cardinal Advincula, malinaw ang mensahe niya na magdasal, umunawa at magpakita ng pagkakaisa laban sa katiwalian nang hindi humahantong sa karahasan. Dagdag niya, ang mga protesta at pagtitipon ay hindi lang puno ng galit, kundi konkretong pagpapamalas ng moral na paninindigan, isang obligasyong panlipunan upang supilin ang katiwalian. 

Dahil sa patuloy na nabubulgar ang maanomalyang flood control projects umano ng Department of Public and Highways (DPWH), ay umabot na rin sa pagsasampa ng mga kaso laban sa 20 opisyal at ilang kontraktor. Subalit, lalong nadungisan ang tiwala ng publiko nang mabunyag ang umano’y paggamit ng perang galing sa mga buwis para sa luho at bisyo ng mga sangkot. 

Hindi nakapagtataka kung bakit marami ang nagkakaisa para manindigan — mula ordinaryong mamamayan hanggang civil society groups, lahat nag-iingay upang papanagutin ang dapat managot. Nagtatakda na rin ang marami ng mga kilos-protesta, kung saan ang layunin ng bawat grupo ay hindi para kontrahin ang isang partido, hindi rin pagtuligsa sa isang lider, kundi laban sa katiwaliang sumisira sa bansa. 

Kaya naman panawagan ni Cardinal Advincula, sa lahat ng parokya, shrines, chaplaincies, mission stations, at religious communities na magsagawa ng mga panalangin o prayerful reflections, at konkreto at mapayapang aksyon laban sa katiwalian. Apela pa niya, umasa tayo at manalangin na ang hustisya at kapayapaan ay patuloy na maghari sa ating mga puso.

Naniniwala akong mahalagang sundin ang paalala ng Simbahan na huwag hayaang mabalot ng galit ang ating mga gagawing aksyon. Ang laban natin kontra-katiwalian ay hindi dapat maging mantsa ng karahasan, kundi isang makasaysayang patunay na kaya nating manindigan nang marangal.

Ang kapayapaan at pagkakaisa ang tunay na sandata ng bayan laban sa mga maling sistemang nagpapahirap. Tandaan natin na ang tunay na pagbabago ay hindi nakukuha sa sigaw at dahas, kundi sa sama-samang paninindigan, pagdarasal, at mapayapang pagkilos.

---

Para sa inyong opinyon, sumbong, hinaing o nais hinging tulong ito ang pagkakataong marinig ang inyong boses, sumulat lamang sa BOSES ni RYAN SISON at ipadala sa Bulgar Bldg. 538 Quezon Avenue, Quezon City o mag-email sa boses.bulgar@gmail.com

Transport sector, kaisa na rin sa paglaban sa katiwalian

ni Leonida Sison @Boses | September 16, 2025

Tuwing may tigil-pasada, ang totoong naiipit ay mga ordinaryong pasahero -- mga estudyanteng kailangang makapasok sa klase, mga manggagawang dapat makarating sa opisina, at iba pang umaasa sa pampublikong transportasyon. 

Ang nationwide transport strike ng Tsuper at Operator Nationwide (PISTON) at Manibela ngayong Setyembre 17 hanggang 19 ay muling magdadala ng matinding hamon sa paggalaw ng publiko, hindi lamang sa Metro Manila kundi sa iba’t ibang bahagi ng bansa. 

Ayon kay Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) Chair Teofilo Guadiz III, hindi umano ito inaasahan na lubusang makakaapekto sa public mobility. 

Handa naman ang Department of Transportation (DOTr), Metropolitan Manila Development Authority (MMDA), at mga lokal na pamahalaan sa contingency measures, katulad ng libreng sakay gamit ang military trucks, buses, at mga modernized PUVs, gayundin ang pagtatakda ng alternatibong ruta para maibsan ang abala sa mga komyuter. 

Subalit, gaano man karami ang planong alternatibo, malinaw na hindi matutumbasan ng gobyerno ang perhuwisyong idudulot ng tigil-pasada sa mga kababayan. 

Sa kabilang banda, binigyang-diin ng mga transport group na hindi simpleng usapin ng pamasahe o prangkisa ang kanilang ipinaglalaban. Para sa kanila, katarungan para sa lahat na nagiging biktima ng korupsiyon. 

Mariin nilang tinutuligsa ang umano’y katiwalian sa flood control projects, kung saan

ang buwis mula sa diesel na araw-araw nilang binabayaran ay ginagamit lang anila, para sa marangyang pamumuhay ng ilang opisyal at kanilang pamilya. Sa madaling salita, sila ang pumapasan ng bigat habang ang mga nasa itaas ay nagpapakasasa. 

Ang strike ay hindi lang pahayag ng hinaing ng mga tsuper, kundi sumasalamin din ng malawak na pagkadismaya ng taumbayan sa ating sistema. 

Kung ang salitang sakripisyo ay araw-araw na bahagi ng buhay ng jeepney drivers, bakit tila hindi ito natutumbasan ng malasakit mula sa mga dapat nagsisilbi sa bayan? 

Ang tigil-pasada ay hindi simpleng pagtigil ng biyahe ng mga transportasyon. Isa itong paghinto upang magpahinga at manindigan laban sa kawalang katarungan. 

Kung ang kinauukulan ay patuloy na ipagwawalang-bahala ang hinaing ng sektor ng transportasyon, baka dumating ang panahon na hindi lang ang mga ito ang tumigil, kundi ang mismong tiwala ng buong sambayanan. 

Kaya sa ating gobyerno, ‘wag nang magpatumpik-tumpik, tuldukan ang katiwalian sa ating bayan.

---

Para sa inyong opinyon, sumbong, hinaing o nais hinging tulong ito ang pagkakataong marinig ang inyong boses, sumulat lamang sa BOSES ni RYAN SISON at ipadala sa Bulgar Bldg. 538 Quezon Avenue, Quezon City o mag-email sa boses.bulgar@gmail.com

Kabi-kabilang rally, gawin nang may kaayusan

ni Leonida Sison @Boses | September 15, 2025

Sa rami ng sunud-sunod na rally sa iba’t ibang lugar sa Kamaynilaan na may layuning labanan ang korupsiyon, nakahanda naman ang kapulisan na gawin ang kanilang trabaho para sa ikabubuti ng lahat.

Sa naging pahayag ni acting Philippine National Police (PNP) Chief PLtGen. Jose Melencio Nartatez Jr., muling ipinaalala nito sa mga organizer ng kilos-protesta na tungkulin nilang kumuha ng permit bago magsagawa ng pagtitipon, alinsunod ito sa ipinatutupad nilang “No Permit, No Rally” policy. 

Ayon sa PNP, hindi ito para hadlangan ang karapatan ng mga mamamayan, kundi upang panatilihin ang kaayusan, seguridad at maiwasan ang kaguluhan. 

Ipinaliwanag rin ni Nartatez na ang EDSA Shrine at EDSA People Power Monument ay hindi freedom park, kaya’t mahigpit na ipinagbabawal na gawing venue ng mga kilos-protesta. 

Gayunman, tiniyak ng kapulisan na mananatili ang implementasyon nila ng maximum tolerance sakaling may mga grupong igigiit ang pagtitipon kahit walang kaukulang dokumento. 

Kasabay ng paalalang ito, nakahanda naman ang kanilang hanay para sa malalaking rally, lalo na sa darating na Setyembre 21 sa Luneta Park, sa Manila at sa iba pang lugar kung saan napakaraming lumalabas upang mahigpit na tutulan ang katiwalian sa ating bansa. 

Ang karapatang magpahayag ay hindi tinatanggal, subalit ito’y may kaakibat na pananagutan. 

Hindi tamang ituring na kaaway ng bayan ang kapulisan, bagkus katuwang natin sila sa pagpapanatili ng kaayusan at kapayapaan. Sila rin ay tumutulong sa pagbalanse sa pagitan ng gobyerno at mamamayan.  

Kung may mga patakaran, ito ay para rin sa kapakanan ng mismong mga raliyista at ng publiko. 

Sa panahon ng masalimuot na pulitika, hindi madali ang trabaho ng mga pulis. Lagi silang nasa gitna ng tensyon, at madalas silang puntirya ng sisi. At kung titingnan, ginagawa lang nila ang tungkulin na iniatang sa kanila ng batas. 

Ang pagsunod sa simpleng panuntunan tulad ng pagkuha ng permit ay hindi dapat ituring na sagabal, kundi proteksyon para sa lahat. Habang ang paninindigan ng PNP ay paalala na ang demokrasya ay kailangan ng disiplina at pagsunod sa batas.

Kung nais nating marinig ang ating tinig, mas magiging makabuluhan ito kung isasagawa nang may paggalang sa batas. 

Alalahanin din sana na ang tunay na pagbabago ay makakamtan kung ang bawat sigaw natin ay may dignidad at sa ilalim ng iisang layunin, ang labanan ang katiwalian.

---

Para sa inyong opinyon, sumbong, hinaing o nais hinging tulong ito ang pagkakataong marinig ang inyong boses, sumulat lamang sa BOSES ni RYAN SISON at ipadala sa Bulgar Bldg. 538 Quezon Avenue, Quezon City o mag-email sa boses.bulgar@gmail.com