Hindi pagbabayad ng utang, puwede bang makulong?

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | November 12, 2025

Dear Chief Acosta,

Noong nakaraang taon, ako ay nangutang ng P15,000.00 sa isang online lending company. Nakapagbayad ako ng higit sa kalahati ng aking inutang, ngunit sunud-sunod ang problemang kinaharap ng aming pamilya. Simula ng buwan ng Marso ay hindi na ako nakapagbayad sa balanse ng aking utang na nagkakahalaga na lamang ng P5,000.00. Ngayon ay sinisingil ako ng lending company ng halagang P8,000.00. Lumobo ulit ang aking utang dahil diumano sa interes at penalty. Sinabihan din ako na ako diumano ay aarestuhin ng pulisya kung hindi ko ito mababayaran sa lalong madaling panahon. Kahapon ay may tumawag sa akin na nagpakilalang pulis. Sinabihan niya ako na diumano ay may bench warrant ako dahil hindi raw ako nakapagbayad ng utang sa lending company. Puwede ba akong makulong dahil hindi ako nakapagbayad ng utang? -- Barnie

---

Dear Barnie,

Nakasaad sa ating Saligang Batas na, “no person shall be imprisoned for debt or non-payment of poll tax” (Article III, Section 20, Philippine Constitution). Ang ibig sabihin nito ay hindi maaaring makulong ang isang tao dahil lamang sa hindi pagbabayad ng kanyang pagkakautang.

Nabanggit mo na sinabihan ka ng lending company na ipapakulong ka nila kung hindi ka makakapagbayad ng utang, ngunit malinaw sa ating Saligang Batas na hindi ka maaaring ikulong sa kadahilanan lamang na hindi ka nagbayad ng utang. 

Nabanggit mo rin na may tumawag sa iyo na nagpakilalang pulis at sinabihan ka na mayroon kang bench warrant. Nais naming liwanagin na ang huwes ay naglalabas lamang ng bench warrant kung mayroong taong hindi sumunod sa subpoena o ‘di kaya ay hindi dumalo sa isang pagdinig sa kaso matapos siyang abisuhan ng korte ukol sa nasabing pagdinig (Magleo vs. Presiding Judge Rowena De Juan-Quinagoran, A. M. RTJ-12-2336, 12 November 2014, Ponente: Honorable Associate Justice Jose Catral Mendoza). Kung wala ka namang natanggap na subpoena o kahit na anong sulat galing sa huwes na sinasabihan kang dumalo sa isang pagdinig ay hindi ka mabibigyan ng bench warrant.

Mainam din na tiyakin mo kung totoong may kaso na naisampa laban sa iyo. Puwede mo itong kumpirmahin sa prosecutor’s office o ‘di kaya ay sa korte kung saan diumano nakasampa ang kaso laban sa iyo. Tandaan na hindi mo kilala ang mga taong tumatawag sa iyo at posible na nagpapanggap lamang silang alagad ng batas.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala. 

Batas sa pagpapa-overtime sa empleyado

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | November 11, 2025

ATAS SA PAGPAPA-OVERTIME

Dear Chief Acosta,

Ako ay isang machine operator sa isang kumpanya. Tuwing sumasapit ang buwan ng Disyembre ay lagi akong pinag-o-overtime ng aking supervisor dahil diumano ay marami kaming tatapusin na trabaho at malaki ang mawawala sa amin na kita ‘pag hindi ito nagawa. Kailangan diumano tumakbo ng tuluy-tuloy ng makinarya ng opisina na hindi puwedeng ipagpaliban pa. May nakapagsabi naman sa akin na diumano ay dapat ay walong oras lang ang trabaho sa isang araw. Gusto ko lang malaman kung legal ang pagpapa-overtime sa akin ng aking supervisor tuwing malapit na mag-Pasko. -- Ben

---

Dear Ben,

Nakasaad sa batas na ang isang empleyado ay hindi maaaring magtrabaho ng higit sa walong (8) oras bawat araw. (Article 84, Labor Code of the Philippines) Ngunit mayroong mga iksemsyon sa batas na ito. Subalit, may mga pagkakataon na maaaring igiit ng employer sa isang empleyado na magtrabaho ng higit walong (8) oras sa isang araw o mas kilala sa tawag na overtime.

Ayon sa batas, “[a]n employee may be required by the employer to perform overtime work in any of the following cases: xxx (3) When there is urgent work to be performed on machines, installations, or equipment, in order to avoid serious loss or damage to the employer or some other cause of similar nature; xxx” (Article 89, Id.) Ang ibig sabihin nito ay maaaring igiit sa isang empleyado na magtrabaho ng higit pa sa walong oras sa isang araw kung mayroong madaliang trabaho kaugnay ng makinarya na kailangang matapos upang maiwasan ang pagkalugi, pinsala, o danyos sa may-ari ng kumpanya. 

Iyong nabanggit na ikaw ay isang machine operator sa isang factory. Sa mga kaso na dinesisyunan ng Korte Suprema ay nabanggit na ang pagiging machine operator ay napapaloob sa nasabing exemption sa batas na kung saan ay maaaring igiit ng employer ang pag-overtime ng mga empleyado upang madaliang matapos ang trabaho at para maiwasan ang pagkalugi, pinsala, o danyos sa may-ari ng kumpanya. Sinabi rin ng Korte Suprema sa kaso ng Escobia vs. Galit (G.R. No. 153510, 13 February 2008, Ponente: Honorable Associate Justice Presbitero J. Velasco, Jr.) na ang “unjustified refusal to render emergency overtime work” ay maaaring maging dahilan upang matanggal ang isang empleyado sa pinapasukan niya: 

“The issue now is, whether respondent’s refusal or failure to render overtime work was willful; that is, whether such refusal or failure was characterized by a wrongful and perverse attitude. In Lakpue Drug Inc. v. Belga, willfulness was described as ‘characterized by a wrongful and perverse mental attitude rendering the employee’s act inconsistent with proper subordination.’ The fact that respondent refused to provide overtime work despite his knowledge that there is a production deadline that needs to be met, and that without him, the offset machine operator, no further printing can be had, shows his wrongful and perverse mental attitude; thus, there is willfulness.

xxx

After a re-examination of the facts, we rule that respondent unjustifiably refused to render overtime work despite a valid order to do so. The totality of his offenses against petitioner R.B. Michael Press shows that he was a difficult employee. His refusal to render overtime work was the final straw that broke the camel’s back, and, with his gross and habitual tardiness and absences, would merit dismissal from service.”

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Mga paninda, ‘di puwedeng ibenta sa halagang mas mataas sa price tag

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | November 10, 2025

Dear Chief Acosta,

Nag-sale ang isang boutique sa mall at marami silang ibinenta na discounted items. Ako ay namili ng ilang damit, kasama ang isang bestida na ang presyong nakalagay sa price tag nito ay P499.00. Ngunit noong magbabayad na ako sa cashier ay naging P899.00 na ang presyo ng bestida. Sinabi ko sa cashier ang orihinal na presyo na nakalagay sa price tag kaya dapat ito lang din ang babayaran ko. Sinabi ng cashier na nagkamali lang diumano sila ng lagay sa price tag. Naramdaman ko ang labis na hiya dahil hindi naman kasya ang aking perang dala. Sa mga ganitong pagkakataon, ano ba ang dapat bayaran ng mga mamimili? -- Bernie

---

Dear Bernie,

Ang presyo na nakalagay sa price tag ang dapat na bayaran. Ayon sa Consumer Act of the Philippines (Republic Act No. 7394), ang mga tindahan ay inaatasan na maglagay ng price tag o presyo sa kanilang mga paninda at ang mga panindang ito ay hindi maaaring ibenta sa halaga na mas mataas sa nakasulat sa price tag. Nakasaad sa Articles 81 at 82 ng batas na:

“Article 81. Price Tag Requirement – It shall be unlawful to offer any consumer product for retail sale to the public without an appropriate price tag, label or marking publicly displayed to indicate the price of each article and said products shall not be sold at a price higher than that stated therein and without  discrimination to all buyers… xxx Provided, further, That if consumer products for sale are too small or the nature of which makes it impractical to place a price tag thereon price list placed at the nearest point where the products are displayed indicating the retail price of the same may suffice.

Article 82. Manner of Placing Price Tags. – Price tags, labels or markings must be written clearly, indicating the price of the consumer product per unit in pesos and centavos.”

Malinaw na nakasaad sa batas na hindi puwedeng ibenta ang mga paninda sa halaga na mas mataas sa nakalagay sa price tag nito. Kung kaya, dapat lamang na bayaran kung magkano ang nakalagay sa price tag ng bagay na binili. 

Hindi dahilan na nagkamali ang mga tauhan ng isang tindahan sa paglalagay ng presyo para hindi nila sundin ang nakasaad sa batas. Mahigpit na ipinagbabawal ng batas ang paglabag dito at sino mang hindi susunod ay papatawan ng parusa. Para sa unang paglabag, ang parusa ay multa na hindi bababa sa P200.00 ngunit hindi tataas sa P5,000.00 o pagkakakulong ng hindi bababa sa isang buwan ngunit hindi hihigit sa anim na buwan o pareho, ayon sa desisyon ng hukuman. Para naman sa pangalawang paglabag sa batas, may kaakibat itong parusa na pagkansela ng permit at lisensya ng negosyo.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.