Dagdag-allowance sa mga guro ng private schools, dapat lang

ni Ryan Sison @Boses | August 2, 2025

Ang mga guro ay isa sa mga sandigan ng mga kabataan, kung saan sila ang humuhubog at tumutulong sa bawat estudyante nang sa gayon ay makamit nila ang kanilang pinapangarap sa buhay. Kaya naman nararapat lang na bigyang-pansin ang mga titser sa mga pribadong paaralan. 

Sa ilalim ng Teachers’ Salary Subsidy (TSS) ng Government Assistance to Students and Teachers in Private Education (GASTPE) program, itinaas ng Department of Education (DepEd) ang annual allowance para sa mga kuwalipikadong guro sa mga pribadong paaralan mula P18,000 hanggang P24,000 simula School Year 2025-2026. 

Magandang balita ito dahil sa panahong lumalaki na rin ang agwat ng kita at benepisyo sa pagitan ng mga guro sa pampubliko at pribadong sektor. Pero gaya ng nakasanayan, tila barya pa rin sa dami ng sakripisyo ng mga guro, dahil sa kakulangan ng job security, limitado ang access sa training, at kadalasang overworked. 

Ang dagdag na allowance ay inaprubahan ng State Assistance Council. Ayon sa ad referendum, ito ay bilang bahagi ng pagtugon sa mga layunin ng Expanded Government Assistance to Students and Teachers in Private Education Act (RA 8545). Mainam pa rin ito dahil nasusuklian kahit paano ang pagod at sakripisyo ng mga titser sa private schools.   

Sa ilalim ng GASTPE, bukod sa tuition subsidy para sa mga estudyante, may suporta rin para sa mga gurong humahawak ng Educational Support Center (ESC) classes nang hindi bababa sa tatlong oras bawat linggo. 

Ipinahayag ni Department of Education (DepEd) Secretary Sonny Angara ang dagdag-ayuda sa isang signature ceremony nitong Huwebes. Aniya, kinikilala ng administrasyon ang kontribusyon ng pribadong sektor sa edukasyon na kung tutuusin ay matagal nang katuwang ng gobyerno sa pagpapatupad ng quality basic education. 

Kasabay nito, muling iginiit ng DepEd ang pangakong isulong ang reporma sa sistema ng edukasyon — pagpapagaan ng admin work ng mga guro, pagbibigay ng digital tools sa mga paaralan, at pagsuporta sa teacher welfare, mga amyendang binigyang-diin din sa SONA ni Pangulong Ferdinand Marcos, Jr. 

Magandang plano ito, pero kailangan ng mas konkretong pagkilos. Habang patuloy ang suporta sa mga public school teacher, huwag nating kalimutan na buhay din ang nakataya sa bawat pribadong guro na madalas ay mas tahimik pero puno ng dedikasyon sa kanilang pagtuturo. 

Sa bansang tila may malalim na ugat ng educational inequality, ang P6,000 dagdag-allowance sa mga guro ay hindi nga solusyon sa lahat, subalit senyales na hindi nakakalimot ang pamahalaan. At kung seryoso tayong gawing inclusive ang edukasyon para sa lahat, kailangang pantay din ang pagturing sa mga gurong piniling magturo sa pribadong paaralan. 

Gayundin, hindi lang sila dapat katuwang ng sistema, dahil sila mismo ang pundasyon ng edukasyon para sa libu-libong estudyante.

---

Para sa inyong opinyon, sumbong, hinaing o nais hinging tulong ito ang pagkakataong marinig ang inyong boses, sumulat lamang sa BOSES ni RYAN SISON at ipadala sa Bulgar Bldg. 538 Quezon Avenue, Quezon City o mag-email sa boses.bulgar@gmail.com

Mga sangkot sa ‘ghost student’ claims, papanagutin

ni Ryan Sison @Boses | August 1, 2025

Hindi kailanman tama ang pagnanakaw, pero ibang usapan kapag edukasyon ng kabataan ang ninanakawan. Kaya’t tama lamang ang matapang na hakbang ng Department of Education (DepEd) na kasuhan ng civil at criminal ang mga nasa likod ng pekeng voucher claims sa Senior High School (SHS) program. Hindi lang ito simpleng anomalya — ito ay kasalanang direktang sumasakal sa kinabukasan ng mga bata. 

Sa ilalim ng Government Assistance to Students and Teachers in Private Education (GASTPE), libu-libong estudyante ang dapat tumanggap ng educational vouchers upang makapag-aral sa pribadong paaralan. Subalit, lumabas sa imbestigasyon ng Commission on Audit (COA) na may mga “ghost students” — mga pinalabas na nag-enroll pero hindi naman totoo — na ginamit upang dayain ang sistema at ibulsa ang pera ng taumbayan. 

Ang inisyal na P65 milyon na halagang sangkot ay posibleng lumobo na sa P100 milyon. 

Ipinahayag ni DepEd Secretary Juan Edgardo Angara na nagsampa na sila ng kaukulang kaso laban sa mga mapagsamantalang indibidwal at institusyon. Ito ay hindi lang upang mabawi ang halaga ng nakuha ng mga “ghost student” kundi upang maibalik ang tiwala sa sistemang dapat ay para sa mga lehitimong benepisyaryo o iyong mga karapat-dapat na tumanggap ng naturang voucher. 

Mainam na ang imbestigasyon ay nagpapatuloy, kasabay ng mga reporma upang higpitan pa ang sistema at maiwasan ang panibagong kalokohan sa hinaharap. 

Hindi dapat ‘pinaglalaruan’ ang programa para sa edukasyon. Kapag may isyu rito ng korupsiyon, sapul hindi lang ang kaban ng bayan kundi ang libu-libong batang umaasa sa edukasyon bilang tulay para sa mas maganda nilang kinabukasan. 

Habambuhay ang epekto ng kawalan ng oportunidad, kaya habambuhay din dapat ang pananagutan ng mga mapagsamantala. Gayundin, kailangang papanagutin ang mga sangkot dito. 

Sa bawat ‘ghost student’, may tunay na estudyanteng nawalan ng pagkakataon. At sa bawat pisong nanakaw, may isang guro o silid-aralan na nawalan ng suporta.

Hindi sapat ang pag-imbestiga lamang — ang katarungan ay dapat maipataw nang totoo at mabilis. Higit sa lahat, dapat ipaglaban nat

---

Para sa inyong opinyon, sumbong, hinaing o nais hinging tulong ito ang pagkakataong marinig ang inyong boses, sumulat lamang sa BOSES ni RYAN SISON at ipadala sa Bulgar Bldg. 538 Quezon Avenue, Quezon City o mag-email sa boses.bulgar@gmail.com

Mga taong lansangan, maaabutan na ng tulong

ni Ryan Sison @Boses | July 31, 2025

Ang mga kababayan nating tinatawag na pinakamahirap sa mga mahihirap ay napapansin na. Hindi na lang sila bahagi ng tanawin sa mga overpass, kalsada, o kariton — sila na ngayon ang sentro ng mga panibagong polisiya sa ilalim ng administrasyong Marcos.

Sa ikaapat na State of the Nation Address (SONA) nitong Lunes, napagtuunan din ni Pangulong Ferdinand Marcos, Jr. at hiniling sa Department of Social Welfare and Development (DSWD) at mga local government unit (LGU) na hanapin, kupkupin, at irehistro ang mga pamilya at indibidwal na nasa mga lansangan sa mga programang gaya ng Pantawid Pamilyang Pilipino Program (4Ps). Dito pumasok ang Pag-Abot Program ng DSWD — isang inisyatibong hindi lang pansamantalang silungan, kundi daan tungo sa muling pagkakaugnay ng mga palaboy sa kanilang mga pamilya at komunidad. 

Ayon kay DSWD Secretary Rex Gatchalian, layunin ng Pag-Abot na mailayo ang mga Families and Individuals in Street Situations (FISS) sa lansangan at bigyan sila ng pangmatagalang suporta tulad ng kabuhayan, edukasyon, at serbisyong pangkalusugan. 

Sa katunayan, mahigit 100 social workers ang araw-araw nang rumoronda sa Metro Manila para abutin ang mga nangangailangan, mula sa ilalim ng tulay hanggang sa mga eskinita. Sa Pasay, ginawang pansamantalang shelter ang dating POGO hub, at ngayon ay tinatawag nang “Walang Gutom Kitchen.”

Para sa mga bata, may edukasyong iniaalok sa kanila, at para naman sa mga matatanda o adult, may skills training sa tulong ng TESDA at Department of Labor and Employment (DOLE). Layon din ng programa na palakasin ang mga pamilya, at amyendahan ang batas ng 4Ps upang ang mga hindi pa handang umalis sa programa ay mapanatili hanggang sa sila’y makaahon. 

Sa unang pagkakataon, hindi lang LGUs ang kikilos, kundi mismong national government. Isang pambihirang senyales, kung saan hindi na puwedeng isantabi ang mga kababayan na kadalasang nababalewala ng lipunan. 

Sa ganang akin, ang kalsada ay hindi tahanan, at hindi rin ito dapat maging kanlungan ng sinuman. 

Ang maibalik sa mga itinuturing na palaboy ang kanilang dignidad, pagkatao, at pag-asa ay hindi dapat isang proyektong pampulitika, kundi isang responsibilidad ng bayan. 

Nawa ang programang nabanggit ay magtuluy-tuloy, hanggang sa susunod na henerasyon, upang wala nang manatili sa mga lansangan dahil sa konkretong pag-abot na ginagawa sa bawat mamamayang nakakalimutan ng iilan. Alalahanin sana natin na ang totoong progreso ay nasusukat hindi lang sa taas ng ekonomiya nito, kundi sa malasakit na maiangat ang mga pinakamababa sa lipunan.

---

Para sa inyong opinyon, sumbong, hinaing o nais hinging tulong ito ang pagkakataong marinig ang inyong boses, sumulat lamang sa BOSES ni RYAN SISON at ipadala sa Bulgar Bldg. 538 Quezon Avenue, Quezon City o mag-email sa boses.bulgar@gmail.com