Puro kasinungalingan, palusot sa impeachment trial — Atty. Calleja... SP Chiz, may ambisyon sa 2028

ni Mylene Alfonso @News | June 5, 2025

File Photo: Atty. Howard Calleja at Sen. Chiz Escudero - FB

“'Anyare Chiz Escudero? Dapat nga protektor ka ng batas hindi protektor ng massive corruption!” Ito ang tahasang sinabi ni Atty. Howard Calleja kasunod ng pagtuligsa nito kay Senate President Francis 'Chiz' Escudero matapos akusahang masyado nang hinaharang sa loob ng apat na buwan ang impeachment trial laban kay Vice President Sara Duterte.  

Matatandaang noong Pebrero 5 ay isinumite sa Senado ang reklamo laban kay Duterte at isang oras matapos na matanggap ito ng Senado ay in-adjourned ni Escudero ang sesyon na imbes na magwawakas pa sa Pebrero 7 ng taong kasalukuyan.  

“From February 5 to June 5, dapat tapos na ang impeachment. Pero ang daming kesyo ni Chiz all of them lies and legal palusot because he wants the midterm elections to deliver more pro-Sara senators who will acquit her," ani Calleja. 

“Now that the pro-Sara senators had been elected, Chiz wants to make sure it is the new 20th Congress, not the present 19th Congress, that will try Sara. Chiz has been protecting Sara all along and making sure she will not be made to account for the hundreds of millions of confidential funds she has stolen from the people, from the masa, from the taxpayers, from the voters,” dagdag ni Calleja. 

"Chiz, in trying to protect Sara, is protecting corruption. He doesn't care about the people but only about himself and the votes he could get in 2028 from the Duterte camp at the very least," giit pa ni Calleja. 

Nahaharap sa akusasyon si VP Sara na umano'y tumangay ng P600 milyong confidential funds at paggamit ng mga pekeng pangalan bilang recipients.

Dagdag sa membership fee ng WHO pahirap sa mga bansa, binatikos ng consumer group

ni Chit Luna @News | June 4, 2025

File Photo: World Health Organization (WHO)

Hindi ang World Health Organization (WHO) sa Geneva ang dapat dagdagan ng pondo kundi ang mga pasyenteng may sakit sa buong mundo.

Ito ang iginiit ng Consumer Choice Center (CCC), isang international non-partisan consumer advocacy group na nanguna sa smart policies na tumanggap ng paglago at tech innovation.

Dahil dito, mariing binatikos ng CCC ang hirit ng WHO na pagkakaroon ng mandatory membership fee hike na 20 percent dahil sa kawalan ng resonableng dahilan.

Paliwanag ng CCC na hindi dapat na magtaas ng membership ang WHO dahil sa halip na umangat ay patuloy na bumabagsak ang sistema ng pangkalusugan sa buong mundo sa pamamahala ng nasabing organisasyon.

"The WHO is busy redirecting hundreds of millions of dollars into flexible, unaccountable funding streams it controls without oversight,” diin ng CCC, isang international non-partisan consumer advocacy group na nanguna sa smart policies tungo sa paglago.

Sa kaalaman ng lahat, ang pondo ng WHO ay mula sa boluntaryong kontribusyon ng mga donors para sa mga nakalaang programa, pero ang nasabing membership fees ay kontribusyon para magkaroon ng malawak na pondo na nasa ilalim ng kanilang kontrol.

“Unlike voluntary contributions from nations that are earmarked for specific health programs, assessed contributions allow WHO leadership—particularly Director-General Tedros Adhanom Ghebreyesus—almost free rein in how the funds are spent,” pahayag ng CCC.

Kinuwestyon ng CCC ang paggasta para sa pagpapalawak ng WHO headquaters sa Geneva sa halip na gamitin ang pondo sa pagpuksa ng sakit na polio o kung bakit tinatamasa ng senior staff ang pribilehiyo gaya ng $33,000 educational allowance sa bawat isang bata na dapat ay ilaan na lamang ang pondo sa lifesaving HIV treatment para sa 110 South Africans sa loob ng isang buong taon.

Habang ang kabuuang halaga ng gastos ng 301 most senior staff ng WHO ay halos na $130 million kada taon na aabot sa $432,000 kada tao, kabilang ang generous benefits at allowances.

Mataas na buwis nagpapalala sa paninigarilyo sa Pilipinas

ni Chit Luna @News | May 27, 2025

File Photo

Isang eksperto sa pandaigdigang seguridad ang nagbabala na ang sobrang taas na buwis sa tabako ay nagpapataas ng bilang ng mga naninigarilyo sa Pilipinas.

Ayon kay Rohan Pike, isang security expert na may 25 taong karanasan sa pulisya at customs mula sa Australian Federal Police at Australian Border Force, ang pagtaas ng bilang ng mga naninigarilyo sa Pilipinas, lalo na sa mga kabataan, ay nagpapahiwatig na ang pagkakaiba sa presyo sa pagitan ng legal at ilegal na sigarilyo ay umaakit ng mga bagong naninigarilyo at nagpapalakas sa black market.

Binigyang-diin ni Pike na dapat matuto ang Pilipinas mula sa mga pagkakamali ng Australia kung saan ang mga mahigpit na patakaran at mataas na buwis ay nagpalakas sa ilegal na kalakalan at nagpawalang-saysay sa mga hakbang para makontrol ang paggamit ng tabako.

Sinabi ito ni Pike bilang resource person sa kamakailang pagdinig sa Senado ng House Bill 11360. Ang panukalang batas na ito ay naglalayong sugpuin ang iligal na kalakalan sa sigarilyo at produkto ng tabako.

Ito ay isinagawa ng Senate Committee on Ways and Means na pinamumunuan ni Senador Sherwin Gatchalian.

Iminumungkahi ng bill ang iskedyul ng pagtaas ng buwis, na may 2 percent na pagtaas tuwing even-number na taon simula Enero 1, 2026, at 4 percent na pagtaas tuwing odd-number na taon simula Enero 1, 2027.

Nagsusulong din ito ng pinag-isang excise tax rate para sa freebase at nicotine salt vapor products.

Ang Australia, na may isa sa pinakamahigpit na patakaran sa tabako at vaping sa mundo, ay nagtaas ng buwis sa tabako ng 800 porsyento simula 2010, ayon kay Pike. Dahil dito, ang isang pakete ng legal na sigarilyo sa Australia ay nagkakahalaga na ngayon ng tatlong beses na mas mahal kaysa sa isang pakete ng ilegal na sigarilyo.

Sa Pilipinas, ang isang pakete ng puslit na sigarilyo ay maaaring nagkakahalaga lamang ng P40, na halos tatlo at kalahating beses na mas mura kaysa sa isang pakete ng legal na sigarilyo na nagkakahalaga ng humigit-kumulang P140.

Ayon sa datos na ipinrisinta sa nakaraang pagdinig, tumaas ang bilang ng mga naninigarilyo sa Pilipinas mula 18.5 porsyento noong 2021 tungo sa 23.2 porsyento noong 2023.

Ayon kay Pike, apektado rin ng ilegal na kalakalan ang kita ng gobyerno. Bumaba nang husto ang koleksyon ng buwis ng Australia mula $16.3 bilyon noong 2020 sa $7.4 bilyon—o 55% na pagbaba.

Ang koleksyon ng excise tax ng Pilipinas ay bumagsak mula P176 bilyon noong 2021 sa P160 bilyon noong 2022 at lalo pang bumaba sa P135 bilyon noong 2023. Noong 2024, bumaba pa ito sa P134 bilyon.

Ayon sa mga kinatawan ng lokal na industriya ng e-cigarette, ang mga iligal na produkto ng vaping ay bumubuo ng hanggang 80 porsyento ng merkado sa Pilipinas. Ayon kay Pike, mas malala ang sitwasyon sa Australia kjung saan ang iligal na bentahan ng vape ay umaabot sa 95%.

Ang lumalaganap na iligal na kalakalan sa sigarilyo at vape sa Australia ay nagpapalakas din sa organisadong krimen at karahasan. Sa nakalipas na dalawang taon lamang, sinabi ni Pike na ang kanyang sariling estado ng Victoria ay nakaranas ng mahigit 200 insidente ng panununog sa mga tindahan at bodega na may kaugnayan sa iligal na tabako. Mayroon ding mga kaso ng pagpatay, pagdukot, pangingikil, armadong pagnanakaw ng legal na tabako.

Nagrekomenda si Pike ng tatlong-pronged, proporsyonal, at evidence-based na pamamaraan para labanan ang iligal na kalakalan sa tabako at vape sa Pilipinas. Una, dapat magtakda ng angkop na buwis para sugpuin ang pangunahing nagtutulak ng ilegal na kalakalan. Pangalawa, dapat palakasin ang pagpapatupad at pag-uusig. Pangatlo, dapat isaalang-alang ang mga estratehiya sa pagbabawas ng pinsala mula sa tabako, aniya.

Inirekomenda din ni Pike ang pag-freeze o pagbawas ng excise tax sa tabako at vape para pigilan ang paglago ng iligal na kalakalan. Hinimok din niya ang pagpapatibay ng mga diskarte sa harm reduction sa pamamagitan ng pagbibigay-insentibo sa mga alternatibong nikotina.

Aniya, sa pamamagitan ng pagkuha ng isang proporsyonal, evidence-based na diskarte, ang Pilipinas ay maaaring bawasan ang antas ng paninigarilyo, patatagin ang kita at mapanatiling ligtas at malusog ang mga mamamayan nito.