Bawal magnotaryo ang abogado sa dokumento ng kamag-anak

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | June 13, 2025

Dear Chief Acosta, 

Noong nakaraan ay nagbenta ako ng lupa. Kailangan kong ipanotaryo ang aming “Deed of Absolute Sale”. Naalala ko na ang pinsang buo ko ay isang abogado. Ngunit noong lumapit ako sa kanya para magpanotaryo, sinabihan niya ako na hindi niya maaaring notaryohan ang aking dokumento dahil ako ay kanyang pinsang buo at ito ay hindi pinapayagan diumano ng batas. May batas ba na nagbabawal notaryohan ng abogado ang dokumento ng kanyang kamag-anak? — Biana

---

Dear Biana,

Ayon sa Section 3 (c), Rule IV ng A.M. No. 02-8-13-SC o 2004 Rules on Notarial Practice, na inilabas ng Korte Suprema noong 5 Hulyo 2004, ang isang notaryo publiko ay hindi maaaring magnotaryo ng isang dokumento kung ang “principal” o ang taong nakalagda sa dokumento ay kanyang asawa, common-law partner o kasalukuyang kinakasama kahit hindi kasal, kanyang ninuno, kanyang mga anak, apo at kaapu-apuhan, o kamag-anak niya, sa dugo man o sa pamamagitan ng batas, na nakapaloob pa sa tinatawag na “4th civil degree”, narito ang eksaktong pahayag ng batas: 

“Sec. 3. Disqualifications – A notary public is disqualified from performing a notarial act if he:  x x x

(c) is a spouse, common-law partner, ancestor, descendant, or relative by affinity or consanguinity of the principal within the fourth civil degree.”

Ang diskwalipikasyong ito ay para maingatan ang integridad ng pagnonotaryo. Ito rin ay para maiwasan ang magkakontrang interes at siguruhin ang katotohanan ng dokumentong nanotaryuhan. 

Ang tanong ngayon ay paano natin malalaman kung ang isang tao ay kasama sa tinatawag na “4th civil degree” sa pamamagitan man ng dugo o ng batas. Kailangan mong bilangin kung ilang antas hanggang sa inyong parehas na ninuno at patungo sa kanya. 

Halimbawa, ang iyong pinsang buo ay pasok sa tinatawag na “4th civil degree”. Kung paano ito bilangin ay narito: 

• Mula sa iyo patungo sa iyong mga magulang = 1 degree

• Mula sa iyong mga magulang patungo naman sa iyong lolo at lola = 1 degree

• Mula sa iyong lolo at lola, bilang sila ang parehas na ninuno ninyo ng iyong pinsang buo, patungo naman sa iyong tito o tita na siyang nanay o tatay ng iyong pinsan = 1 degree

• Ang huling bilang ay mula sa iyong tito o tita, patungo sa iyong pinsan = 1 degree. 

Base sa iyong isinalaysay, pinsang buo mo ang abogado sa inyong pamilya. Tulad ng halimbawang nabanggit sa itaas, ikaw ay nakapaloob sa tinatawag na “4th civil degree” dahil kung bibilangin mula sa iyo hanggang sa iyong pinsan ay binubuo ng apat na degrees o antas.  

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

PBBM, kontra raw sa impeachment pero asang matuloy sa 20th Congress ang impeach trial kay VP Sara

ni Pablo Hernandez @Prangkahan | June 13, 2025

AYAW DAW NI PBBM MA-IMPEACH SI VP SARA PERO ASANG MATULOY SA 20TH CONGRESS ANG IMPEACHMENT TRIAL SA BISE PRESIDENTE -- Sabi ni Pres. Bongbong Marcos (PBBM), sa kanyang pananaw daw ay maaaring ituloy sa 20th Congress ang impeachment complaints laban kay Vice Pres. Sara Duterte-Carpio na isinampa ng Kamara ngayong 19th Congress.

O, akala ba natin ayaw ni PBBM na ma-impeach si VP Sara, na ayon pa nga sa Malacanang ay never daw makikialam ang Presidente sa mga kasong impeachment na kinakaharap ng bise presidente, pero ngayon iba na ang himig ng Pangulo, na umaasa siyang matutuloy sa 20th Congress ang impeachment trial sa bise presidente, boom!

XXX

MALAMANG 18 SENADOR DIN ANG BOBOTO NA I-KILL NA SA 20TH CONGRESS ANG IMPEACHMENT KAY VP SARA -- "Suntok sa buwan" kung matuloy pa ang impeachment trial kay VP Sara.

Sabi kasi ni Senate Pres. Chiz Escudero na bagama’t ibinalik ng Senado sa Kamara ang ‘articles of impeachment’ laban kay VP Sara ay hindi raw nangangahulugan na "kill" na ang impeachment, at katunayan nga raw ay nagpadala na siya ng subpoena sa bise presidente para sagutin ang impeachment complaints laban dito.

Ang sinabing ito ni SP Escudero ay maituturing na pang-uunggoy lang sa publiko kasi tiyak hindi tutugon si VP Sara sa subpoena dahil ang ikakatwiran nito na wala siyang dapat sagutin kasi nga ngayong 19th Congress ay wala na sa Senado ang ‘articles of impeachment’ dahil ibinalik ito sa Kamara.

At pagsapit ng 20th Congress next month, tiyak haharangin ito ng mga pro-Duterte senators, magbobotohan uli, at sa tantiya natin, 18 senador uli ang boboto na ibasura ang impeachment kaya’t sa malamang, walang magaganap na impeachment trial kay VP Sara sa 20th Congress, period!

XXX

18 SENADOR, TILA HINDI ALAM NA ‘DI SILA DAPAT NAG-AABOGADO SA AKUSADO SA IMPEACHMENT -- Ayon sa mga law experts, hindi raw dapat mga senator-judges ang naghain ng mosyon na ibalik sa Kamara ang ‘articles of impeachment’ dahil wala raw sa Konstitusyon o labag sa Saligang Batas na umakto silang (senator-judges) parang abogado ni VP Sara, na ang dapat daw naghain ng ganitong mosyon ay ang defense panel ng vice president.

Siguro, hindi alam ng 18 senator-judges na wala nga ito sa Konstitusyon, na hindi sila dapat nag-aabogado sa akusado sa impeachment kaya nagkaisa silang bumoto na ibalik sa Kamara ang ‘articles of impeachment’ laban kay VP Sara, boom!

XXX

SA ARAW NG KALAYAAN, MALAYANG NAKAPAG-SMUGGLE SINA ALYAS 'LEAH C.' AT 'GERRY T' -- Sana, kapag sumasapit ang Araw ng Kalayaan ay mas doblehin ang paghihigpit sa Customs.

May impormasyon kasi na habang idinadaos ang selebrasyon ng Araw ng Kalayaan kahapon, ay malaya rin daw nakapagpuslit ng mga smuggled na gulay at meat ang mga kilalang smugglers na sina “Leah C” at “Gerry T.”, buset!

‘Pinas, kaisa sa pagsugpo sa global plastic pollution

ni Ryan Sison @Boses | June 13, 2025

Ang pagsali ng bansa sa pandaigdigang deklarasyon laban sa plastic pollution ay hakbang na matagal na nating kailangan – pero, kung walang konkretong aksyon at implementasyon, mananatili na naman itong isang papel na puno ng pangako at kulang sa paninindigan. 

Sumali ang Pilipinas sa 95 na mga bansa na lumagda sa deklarasyong “Nice Call for an Ambitious Treaty on Plastic Pollution,” isang internasyonal na dokumento na naglalayong wakasan ang global plastic pollution sa pamamagitan ng pagbawas sa produksyon, paggamit, at mas mabuting pamamahala ng mga plastic polymers. 

Inilunsad ito noong Hunyo 10, sa ikalawang araw ng United Nations Ocean Conference sa Nice, France. Layon ng deklarasyon na magtakda ng pandaigdigang mithiin upang limitahan ang epekto ng plastik sa ating kapaligiran. Kasama rito ang mga panawagang gawing responsibilidad ng mga bansa ang pagtanggal sa mga mapanganib na kemikal at unti-unting maalis ang mga problema ng produktong plastik, pati na rin ang pagbabago ng disenyo ng mga plastik upang mas madali itong ma-recycle o mapanumbalik sa kalikasan nang hindi nakasasama. 

Ayon kay French Minister for Ecological Transition Agnès Pannier-Runacher, ang nasabing deklarasyon ay isang mahalagang hakbang bago ang pormal na negosasyon para sa internasyonal na kasunduan kontra plastik, na nakatakdang gawin sa Geneva sa Agosto 2025. 

Sa unang tingin, positibo ang hakbang na ito — lalo na’t ang Pilipinas ay isa sa mga bansang pinakaapektado ng plastic waste. Araw-araw, milyun-milyong toneladang basura na tila puro plastik mula sa mga tahanan, negosyo, at industriya ang napupunta sa ilog, estero, at karagatan. 

Marahil, ang pagsali ng bansa sa deklarasyon na ito ay maaaring magpakita ng commitment sa mata ng international community, pero kung hindi ito tutumbasan ng pambansang aksyon — tulad ng pagpapatupad ng plastic ban, pagpapaigting ng recycling efforts, at pagsasama ng plastic education sa paaralan — ay mananatili lang itong isang pampulitikang pahayag na walang tunay na epekto. 

Ang tunay na pagbabago ay hindi nagmumula sa mga perpektong pahayag kundi sa mahirap ngunit kinakailangang hakbang sa lokal na antas. 

Kailangan natin ng kultura ng disiplina at konkretong polisiya. Hangga’t hindi ito nakikita ng ordinaryong Pilipino sa araw-araw niyang pamumuhay, ang laban kontra plastik ay mananatiling problema na mahirap solusyonan.

---

Para sa inyong opinyon, sumbong, hinaing o nais hinging tulong ito ang pagkakataong marinig ang inyong boses, sumulat lamang sa BOSES ni RYAN SISON at ipadala sa Bulgar Bldg. 538 Quezon Avenue, Quezon City o mag-email sa boses.bulgar@gmail.com