Zero-balance billing at pinalakas na PhilHealth sa 2026 budget

ni Kuya Win Gatchalian @Win Tayong Lahat | December 23, 2025

Matapos ang ilang araw ng magdamagang talakayan sa panukalang 2026 national budget, sa wakas ay inaprubahan na rin ito ng Bicameral Conference Committee, kung saan naresolba na ng dalawang kapulungan ng Kongreso ang kani-kanyang bersyon ng pambansang budget. 

Una na nating binigyang-diin ang makasaysayang P1.38 trilyong pondong ilalaan sa sektor ng edukasyon na katumbas ng 4.5% ng Gross Domestic Product (GDP). Sa kauna-unahang pagkakataon, masusunod natin ang rekomendasyon ng UNESCO na maglaan ng 4 hanggang 6% ng GDP sa sektor ng edukasyon.

Maliban dito, tiniyak din natin na ang 2026 budget ay nakatutok sa kalusugan ng ating mga kababayan. Kasama sa mga pinatatag natin sa ilalim ng 2026 budget ay ang PhilHealth at ang zero-balance billing program ng pamahalaan.

Nakatakdang makatanggap ang PhilHealth ng kabuuang P129.7 bilyon. Bukod sa mandato ng pamahalaan na maglaan ng P69.7 bilyon para sa state insurer, may karagdagan pang P60 bilyon na ipinag-utos ng Korte Suprema na ibalik sa Philhealth mula sa National Treasury.

Dahil sa mas malaking pondong ito, binibigyan natin ng pag-asa ang mas marami pa nating mga kababayan na matustusan nila ang kanilang pangangailangang medikal. 

Patatatagin din natin ang pagpapatupad ng zero-balance billing (ZBB) sa mga ospital ng Department of Health (DOH), mga local government units, at pati na rin sa mga specialty hospitals.

Tiniyak din natin na sa inaprubahang budget ay may probisyon na bawal manghimasok ang mga pulitiko sa pagpapamahagi ng Medical Assistance to Indigent and Financially Incapacitated Patients (MAIFIP). Umabot sa P51 bilyon ang inilaan para sa MAIFIP sa susunod na taon. 

Mahalagang maunawaan natin ang papel ng MAIFIP sa pagtulong sa ating mga kababayan. Sa kasalukuyan, punumpuno halos lahat ng ating mga pampublikong ospital, kabilang iyong mga nasa ilalim ng DOH. Dahil dito, napipilitan ang ating mga kababayang pumunta sa mga pribadong ospital, kung saan sinasagot ng PhilHealth ang 40% o hanggang kalahati ng mga hospital bills. 

Ngunit marami sa ating mga kababayan ang hirap magbayad sa mga private hospital, lalo na kung napakalaki ng kanilang mga bayarin. Sa ganitong mga pagkakataon, makakatulong ang MAIFIP na mapunan ang kanilang mga gastusin.  Sa madaling salita, hindi na dadaan pa sa mga pulitiko ang ating mga kababayan para sa kanilang hinihinging financial assistance na pambayad sa ospital at pambili ng mga gamot. Direkta na silang makakakuha ng tulong mula sa DOH o mga ospital. Ito ang tinitiyak natin sa 2026 national budget.

---

May katanungan ka ba, reklamo o naisihingi ng tulong? Sumulat sa WIN TAYONG LAHAT ni Kuya Win Gatchalian, BULGAR Bldg., 538 QuezonAve., Quezon City

o mag-email sa surewin.bulgar@gmail.com

Good news, pondo para sa CHED at TESDA, aprub na ng bicam

ni Kuya Win Gatchalian @Win Tayong Lahat | December 18, 2025

Sa unang araw ng bicameral conference committee meeting, kung saan nireresolba ng Senado at Kamara ang mga pagkakaiba sa kanilang mga bersyon ng panukalang 2026 national budget, inaprubahan na rin ang panukalang pondo para sa Commission on Higher Education (CHED) at Technical Education and Skills Development Authority (TESDA). 

Mula sa P33.1 bilyon na nakalaan sa ilalim ng National Expenditure Program (NEP), umabot na sa P47.4 bilyon ang pondong inaprubahan ng bicameral conference committee para sa CHED. Mula naman sa P19.6 bilyon na inilaan ng NEP, umabot na sa P26 bilyon ang pondong inilaan natin para sa TESDA. 

Saklaw ng mga karagdagang pondong ito ang mga programa, kung saan isinulong ng inyong lingkod ang paglalaan ng karagdagang pondo. Sa ilalim ng CHED, halimbawa, isinulong natin na mapunan ang kakulangan sa pondo ng free higher education na umabot na sa P12.3 bilyon mula 2022 hanggang 2025. Mahalagang hakbang ito upang matustusan din ng ating mga State Universities and Colleges (SUCs) ang mga mga karagdagang pasilidad, mga guro, at iba pang mga pangangailangan para sa paghahatid ng dekalidad na edukasyon. 

Isinulong din natin ang paglalaan ng P6.6 bilyon para sa 490,000 na karagdagang bilang ng mga benepisyaryo ng Tertiary Education Subsidy (TES). Ang karagdagang bilang na ito ay magmumula sa mga household na bahagi ng Pantawid Pamilyang Pilipino Program (4Ps). 

Kasama rin sa mga isinulong natin ang paglalaan ng P290 milyon para sa pagpapatayo ng mga bagong medical schools sa ating mga SUCs. Maliban dito, isinulong din natin ang paglalaan ng P8.6 bilyon upang palawakin ang kapasidad ng mga SUCs na tumanggap ng mas maraming mga kwalipikadong mag-aaral. Matatandaang hindi bababa sa 168,000 na mga kwalipikadong mag-aaral ang hindi nakapag-enroll dahil sa limitadong kapasidad ng ating mga SUCs.

Sa ilalim naman ng TESDA, iminungkahi natin ang ang paglalaan ng P5.1 bilyon para sa Training for Work Scholarship, kung saan 188,000 na mga benepisyaryo ang mabibigyan ng pagsasanay sa mga high-demand sectors gaya ng healthcare, artificial intelligence, semiconductors at ang mga creative industries.

Bahagi ang pondo ng CHED at TESDA, pati na rin ng Department of Education (DepEd), sa makasaysayang pondong ilalaan natin para sa sektor ng edukasyon na aabot na sa P1.37 trilyon sa susunod na taon, katumbas ng 4.5% ng ating Gross Domestic Product (GDP). Sa kauna-unahang pagkakataon, masusunod natin ang rekomendasyon ng United Nations na ilaan ang 4 hanggang 6% ng GDP ng kabuuang pondo sa sektor ng edukasyon.

Patuloy nating tutukan ang mga talakayan sa bicameral conference committee na isinasapubliko sa kauna-unahang pagkakataon sa ating kasaysayan. Maituturing itong isang mahalagang hakbang upang isulong ang transparency sa ating national budget. Sama-sama nating tiyakin na ang bawat sentimo ng buwis na babayaran natin ay tutugon sa pangangailangan ng ating mga kababayan sa susunod na taon.

---

May katanungan ka ba, reklamo o naisihingi ng tulong? Sumulat sa WIN TAYONG LAHAT ni Kuya Win Gatchalian, BULGAR Bldg., 538 QuezonAve., Quezon City

o mag-email sa surewin.bulgar@gmail.com

Bicam conference sa 2026 budget umarangkada; dagdag-pondo na ₱ 961.3B sa DepEd, aprubado na

ni Kuya Win Gatchalian @Win Tayong Lahat | December 11, 2025

Nitong nakaraang Sabado, Disyembre 13, sinimulan ng dalawang kapulungan ng Kongreso—ang Kamara at ang Senado—ang bicameral conference upang maresolba ang magkaibang bersyon ng mga ito ng panukalang 2026 budget. Makasaysayan ang ginawang bicameral conference na ito dahil sa kauna-unahang pagkakataon sa ating kasaysayan, isinapubliko natin ang yugtong ito ng pagtalakay sa panukalang budget para sa bansa.

Mahalagang hakbang ito upang maging mas transparent ang isasagawang mga proyekto, ipapatayong mga istruktura, at bibilhing mga kagamitan at equipment ng iba't ibang ahensya ng gobyerno sa susunod na taon.

Kung babalikan natin ang mga hakbang na isinagawa natin nitong mga nakaraang buwan, ginawa nating mas transparent ang proseso ng pagtalakay sa panukalang 2026 national budget.

Mas pinalawak din ang pakikilahok ng publiko para sa mas komprehensibong pag-aanalisa ng paggamit sa buwis na binabayad ng ating mga kababayan. 

Inihain ng inyong lingkod ang Senate Concurrent Resolution No. 4 upang isapubliko ang mga dokumentong may kinalaman sa panukalang budget. Inaprubahan ito ng ating mga kasamahan sa Senado nitong nakaraang Agosto.

Kung dati, ang tanging mga dokumentong bukas sa publiko ay ang National Expenditure Program (NEP) na iminungkahi ng Pangulo at ang General Appropriations Act (GAA) na kanyang nilagdaan.

Ngayong taon, isinapubliko na rin natin ang iba pang mga dokumento kagaya ng General Appropriations Bill (GAB) o ang bersyon ng budget na inaprubahan ng Kamara, pati na rin ang bersyon ng budget na ipinasa ng Senado.

Sa kauna-unahang pagkakataon din ay isinapubliko ang bicameral conference committee, kung saan nireresolba ang magkaibang bersyon ng panukalang pondo na inihain ng Senado at Kamara. Makikita na rin ng publiko ang transcripts ng mga pagpupulong ng bicameral conference committee. Hindi lamang ang proseso ng pagtalakay sa budget ang naging makasaysayan.

Makasaysayan din ang inaprubahang halos isang trilyong piso o P961.3 bilyong pondo para sa Department of Education (DepEd). Sa ilalim ng bicam report, P85 bilyon ang inilaan para sa pagkumpuni at pagpapatayo ng mga classrooms, P25.6 bilyon ang inilaan para sa School-Based Feeding Program, P19.5 bilyon ang inilaan para sa textbooks at instructional materials, at P8.4 bilyon ang para sa karagdagang benepisyo ng mga guro, kabilang ang overtime pay, honoraria para sa teaching overload, at iba pa. 

Ang pondo sa sektor ng edukasyon sa susunod na taon ay aabot sa 4.5% ng Gross Domestic Product (GDP) sa unang pagkakataon. Naka-ayon ito sa rekomendasyon ng United Nations na maglaan ng 4 hanggang 6% ng GDP sa sektor.

Patuloy nating tutukan ang mga huling yugto ng pagtalakay sa panukalang 2026 budget. Sama-sama nating tiyakin na ang pondo para sa susunod na taon ay tunay na mag-aangat sa pamumuhay ng ating mga kababayan.

---

May katanungan ka ba, reklamo o naisihingi ng tulong? Sumulat sa WIN TAYONG LAHAT ni Kuya Win Gatchalian, BULGAR Bldg., 538 QuezonAve., Quezon City

o mag-email sa surewin.bulgar@gmail.com