Benepisyo para sa mga PWD

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | June 30, 2023

Dear Chief Acosta,

Isa akong PWD at madalas ay sumasakay ako ng taxi papunta sa aking trabaho dahil maulan ang panahon ngayon. Dahil dito ay nakadadagdag ito sa aking gastusin na maaaring makaapekto sa aking budget sa isang buwan. Nais ko lamang malaman kung may diskwento ba ang aking pamasahe sa taxi. Salamat sa inyo. - Put

Dear Put,

Ang sagot sa iyong katanungan ay matatagpuan sa Seksyon 20 ng Republic Act (RA) No. 10754 o ang “An Act Expanding the Benefits and Privileges of Persons With Disability (PWD)”, na nagsaad na:

“SECTION 1. Section 32 of Republic Act No. 7277, as amended, otherwise known as the “Magna Carta for Persons with Disability”, is hereby further amended to read as follows:

‘SEC. 32. Persons with disability shall be entitled to:

‘(a) At least twenty percent (20%) discount and exemption from the value-added tax (VAT), if applicable, on the following sale of goods and services for the exclusive use and enjoyment or availment of the PWD.”

‘(7) On actual fare for land transportation travel such as, but not limited to, public utility buses or jeepneys (PUBs/PUJs), taxis, Asian utility vehicles (AUVs), shuttle services and public railways, including light Rail Transit (LRT), Metro Rail Transit (MRT) and Philippine National Railways (PNR).’”

Ayon sa nasabing probisyon ng batas, ang mga tao na kinokonsidera ng batas na persons with disability (PWD) ay binibigyan ng karapatan na magkaroon ng diskwento na 20% at hindi nasasakop ng pagbabayad ng Value-Added Tax (VAT) sa aktuwal na pamasahe para sa kanyang transportasyon sa mga pampublikong sasakyan, gaya ng mga public utility buses o jeepneys, taxis, Asian utility vehicles (AUVs), shuttle services at mga pampublikong railways katulad ng ating Light Rail Transit (LRT), Metro Rail Transit (MRT) at Philippine National Railways (PNR). Kung kaya patungkol sa nasabi mo na sitwasyon, bilang PWD, ikaw ay nararapat na magkaroon ng diskwento na 20% at pag-alis ng VAT sa ibinabayad mong pamasahe sa taxi sa tuwing pumapasok ka sa iyong trabaho.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Karapatan sa copyright

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | June 29, 2023

Dear Chief Acosta,

Isa akong estudyante sa isang unibersidad na nagbigay ng sulat sa aming dean patungkol sa aking mga saloobin hinggil sa mga pagbabago sa aming unibersidad.

Nagustuhan ng aming dean ang aking sulat at inutos niyang i-publish ito sa diyaryo ng aming department nang walang paalam sa akin. Maaari ba niyang gawin ito? - Mikael

Dear Mikael,

Para sa iyong kaalaman, ang batas na nakasasaklaw sa iyong katanungan ay ang Section 172 (d) ng Republic Act (R.A.) No. 8293 o mas kilala sa tawag na Intellectual Property Code of the Philippines, kung saan nakasaad na:

“Section 172. Literary and Artistic Works. - 172.1. Literary and artistic works, hereinafter referred to as "works", are original intellectual creations in the literary and artistic domain protected from the moment of their creation and shall include in particular:

(a) Books, pamphlets, articles and other writings;

(b) Periodicals and newspapers;

(c) Lectures, sermons, addresses, dissertations prepared for oral delivery, whether or not reduced in writing or other material form;

(d) Letters;

(e)Dramatic or dramatico-musical compositions; choreographic works or entertainment in dumb shows;

(f) Musical compositions, with or without words;

(g) Works of drawing, painting, architecture, sculpture, engraving, lithography or other works of art; models or designs for works of art;

(h) Original ornamental designs or models for articles of manufacture, whether or not registrable as an industrial design, and other works of applied art;

(i) Illustrations, maps, plans, sketches, charts and three-dimensional works relative to geography, topography, architecture or science;

(j) Drawings or plastic works of a scientific or technical character;

(k) Photographic works including works produced by a process analogous to photography; lantern slides;

(l) Audiovisual works and cinematographic works and works produced by a process analogous to cinematography or any process for making audio-visual recordings;

(m) Pictorial illustrations and advertisements;

(n) Computer programs

(o) Other literary, scholarly, scientific and artistic works.”

Sang-ayon sa nabanggit, ang mga sulat o letters ay itinuturing na literary work at original intellectual creations, at protektado ito ng ating batas sa copyright. Samakatuwid, ikaw ay may karapatan sa copyright ng iyong ginawang sulat at dahil dito ay hindi ito maaaring i-publish ng walang consent o pahintulot mula sa iyo.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Puwede bang sibakin ang empleyado kung sa patakaran ng kumpanya ay dapat suspendido lang?

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | June 26, 2023

Dear Chief Acosta,

Natanggal ako sa trabaho kahit na ang patakaran ng kumpanya ay nagbibigay lamang ng parusa ng suspensyon. Mayroon bang mga desisyon ng korte na nagpapatibay ng parusa na mas mabigat kaysa sa ibinibigay sa patakaran ng kumpanya? - Thel

Dear Thel,

Ang sagot sa iyong katanungan ay matatagpuan sa kasong “Stanford Microsystems, Inc. vs. National Labor Relations Commission and Henry Trinio (G.R. No. 74187, 28 January 1988), na isinulat ni Kagalang-galang na yumaong Punong Mahistrado Andres R. Narvasa ng ating Kagalang-galang na Korte Suprema, kung saan nakasaad ang mga sumusunod:

“The issue does not therefore lie in the facts, or the sufficiency of the evidence in proof thereof. The issue posed, rather is whether or not under the established facts, the penalty of dismissal is merited, instead of merely that of suspension for not more than 30 days – which is what the company rules by their literal terms indicate. The respondent Commission, in the Comment submitted in its behalf by the Solicitor General, concedes that the formulation and promulgation by an employer of rules of conduct and discipline for its employees, inclusive of those deemed to constitute serious misconduct, cannot and should not operate altogether negate his prerogative and responsibility to determine and declare whether or not facts not explicitly set out in the rules may and do constitute such serious misconduct as to justify the dismissal of the employee or the imposition of sanctions heavier than those specifically and expressly prescribed. The concession is dictated by logic; otherwise, the rules, literally applied, would result in absurdity: grave offenses, e.g. rape would be penalized by mere suspension; this, despite the heavier penalty provided therefor by the Labor Code, or otherwise dictated by common sense.”

Batay sa nabanggit na desisyon, ang paggawa at pagpapatupad ng employer ng mga patakaran ng pag-uugali at disiplina para sa mga empleyado nito, kasama ang mga itinuturing na malubhang maling pag-uugali (serious misconduct), ay hindi dapat maging pagtanggi sa karapatan at responsibilidad ng employer na tukuyin at ideklara kung mayroon pa ring mga pangyayari na maituturing na malubhang maling pag-uugali, bagama’t hindi ito tahasang itinakda sa mga patakaran ng kumpanya, upang bigyang-katwiran ang pagpapataw ng parusa na mas mabigat kaysa sa mga partikular at malinaw na inilalahad sa mga patakaran ng kumpanya, kabilang na ang pagpapataw ng pagtanggal sa trabaho.

Alinsunod dito, pinagtibay ng korte ang parusa na mas mabigat kaysa sa ibinibigay sa patakaran ng kumpanya. Ito ay dikta ng lohika. Kung hindi, ang mga patakaran, na literal na inilapat, ay magreresulta ng kahangalan, sa kabila ng mas mabigat na parusang ibinigay ng Labor Code, o kung hindi man ay idinidikta ng common sense.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.