Pagkansela o pagwasto ng tala sa marriage certificate

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney Marso 27, 2024

Dear Chief Acosta,

Ako at ang aking nobya ay nakatakdang ikasal sa susunod na taon. Nang ako ay kumuha ng kopya ng aking Certificate of No Marriage Record (CENOMAR) ay natuklasan ko na ayon sa tala ng Philippine Statistics Authority (PSA), ako ay ikinasal sa isang taong hindi ko kilala.  Mayroon ding marriage certificate na naglalaman ng aking pangalan at impormasyon kaugnay sa kasal. Ang katotohanan ay walang naganap na kasal at ako ay walang kaalam-alam kung paano naitala ang pangalan ko sa nasabing marriage certificate. Ano ang maaari kong gawin upang maiwasto ang aking record? -- Manuel

Dear Manuel,

Para sa iyong kaalaman, ang iyong katanungan ay saklaw ng Rule 108 ng Rules of Court (Cancellation or Correction of Entries in The Civil Registry). Nakasaad sa Sections 1 at 2 ng nasabing Rule na:

“Section 1. Who may file petition. — Any person interested in any act, event, order or decree concerning the civil status of persons which has been recorded in the civil register, may file a verified petition for the cancellation or correction of any entry relating thereto, with the Court of First Instance of the province where the corresponding civil registry is located.

Section 2. Entries subject to cancellation or correction. — Upon good and valid grounds, the following entries in the civil register may be cancelled or corrected: (a) births: (b) marriage; (c) deaths; (d) legal separations; (e) judgments of annulments of marriage; (f) judgments declaring marriages void from the beginning; (g) legitimations; (h) adoptions; (i) acknowledgments of natural children; (j) naturalization; (k) election, loss or recovery of citizenship; (l) civil interdiction; (m) judicial determination of filiation; (n) voluntary emancipation of a minor; and (o) changes of name.”

Kaugnay nito, inilahad ng Korte Suprema sa kaso ng Republic of the Philippines vs. Merlinda L. Olaybar, G.R. No. 189538, 10 February 2014, na isinulat ni Kagalang-galang na Kasamang Mahistrado na sa kalaunan ay naging Punong Mahistrado Diosdado M. Peralta, na:

“While we maintain that Rule 108 cannot be availed of to determine the validity of marriage, we cannot nullify the proceedings before the trial court where all the parties had been given the opportunity to contest the allegations of respondent; the procedures were followed, and all the evidence of the parties had already been admitted and examined. Respondent indeed sought, not the nullification of marriage as there was no marriage to speak of, but the correction of the record of such marriage to reflect the truth as set forth by the evidence.

Otherwise stated, in allowing the correction of the subject certificate of marriage by cancelling the wife portion thereof, the trial court did not, in any way, declare the marriage void as there was no marriage to speak of.” 

Alinsunod sa mga nabanggit na probisyon ng batas, at desisyon ng Korte Suprema, ang sinumang may interes sa isang kaganapan na may kinalaman sa civil status ng isang tao, na naitala sa civil register, ay maaaring magpetisyon sa korte alinsunod sa paraang itinakda ng Rule 108 ng Rules of Court upang makansela o maitama ang anumang maling entry kaugnay sa mga kaganapang nabanggit. Sa inilahad na desisyon, pinahintulutan ng Korte Suprema ang pagwawasto ng isang marriage certificate sa pamamagitan ng pagkansela ng pangalan ng isa sa mga partido, matapos mapatunayan sa hukuman na siya ay hindi kailanman naging bahagi ng nasabing kasal na naitala sa civil register. 

Habang ang batas ay nagtalaga ng direktang aksyon para sa declaration of nullity o annulment ng isang kasal upang ito ay maipawalang-bisa, ang mga nasabing aksyon ay hindi kakailanganin kung mapatutunayan sa korte na ang kasal ay hindi naganap kailanman. Sa iyong sitwasyon, maaari kang magsumite ng petisyon sa korte alinsunod sa Rule 108 ng Rules of Court, hindi upang ipawalang-bisa ang naunang kasal, kundi upang iwasto ang iyong tala sapagkat walang kasal na naganap. 

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Adoptive parent na solo parent

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney Marso 25, 2024

Dear Chief Acosta,

Ako at ang aking asawa ay legal na nag-ampon ng isang bata noong taong 2018. Sa kasamaang palad, nawala na ang aking asawa noong nakaraang taon kaya naman ako na ang tumatayong solo parent para sa aming anak.

Maaari ko bang makuha ang mga pribilehiyo ng isang solo parent na ibinibigay ng ating batas kahit na ako ay isang adoptive mother lamang? -- Ana

Dear Ana, 

Para sa iyong kaalaman, ang probisyon ng batas na nakasasaklaw sa iyong katanungan ay ang Section 4 ng Republic Act (R.A.) No. 11861 o mas kilala sa tawag na Expanded Solo Parents Welfare Act, kung saan nakasaad na:

“Section 4. Section 4 of Republic Act No. 8972 is hereby repealed and a new provision is inserted to read as follows:

“Section 4. Categories of Solo Parent. – A solo parent refers to any individual who falls under any of the following categories: x x x

(d) Any legal guardian, adoptive or foster parent who solely provides parental care and support to a child or children;”  

Kaugnay nito, nakasaad din sa Section 6 (c) ng Revised Implementing Rules and Regulations (RIRR) ng Republic Act No. 8972 (R.A. No. 8972) or the “Solo Parents Welfare Act of 2000” as Amended by Republic Act No. 11861 (R.A. No. 11861) or the “Expanded Solo Parents Welfare Act” ang sumusunod: 

“c. Adoptive parent” - refers to a person who, through adoption, is considered the legitimate parent of a child over whom he/she has parental authority. In order for an individual to become an adoptive parent, he/she must complete all the legal requirements and must have been decreed as qualified to adopt a child by the court, pursuant to Republic Act No. 8552 (R.A. No. 8552) or the “Domestic Adoption Act of 1998”; or by the National Authority for Child Care (NACC), pursuant to Republic Act No. 11642 (R.A. No. 11642) or the Domestic Alternative Adoption and Alternative Child Care Act;”

Malinaw sa nakasaad na batas na ang mga adoptive parents ay kabilang sa mga kinokonsiderang solo parents, basta’t legal nilang inampon ang kanilang anak, at solo nilang tinataguyod, sinusuportahan, at inaalagaan ang kanilang mga anak.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Pag-angkas ng bata sa motorsiklo, bawal

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney Marso 23, 2024

Dear Chief Acosta,

Habang nagmamaneho ng kotse sa EDSA, nakakita ako ng dalawang bata (na nasa apat hanggang limang taong gulang) na nakaangkas sa motorsiklo kasama ang tila kanilang mga magulang, at walang suot na helmet ang mga bata. Delikado ang sumakay sa motorsiklo. Hindi ba ito ipinagbabawal? -- Hermione

Dear Hermione,

Ang batas na nakasasaklaw sa iyong katanungan ay ang Republic Act (R.A.) No. 10666, o mas kilala bilang “Children’s Safety on Motorcycles Act of 2015,” kung saan nakasaad ang mga sumusunod:

“Section 4. Prohibition. – It shall be unlawful for any person to drive a two (2)-wheeled motorcycle with a child on board on public roads where there is heavy volume of vehicles, there is a high density of fast moving vehicles or where a speed limit of more than 60/kph is imposed, unless:

(a) The child passenger can comfortably reach his/her feet on the standard foot peg of the motorcycle;

(b) The child’s arms can reach around and grasp the waist of the motorcycle rider; and

(c) The child is wearing a standard protective helmet referred to under Republic Act No. 10054, otherwise known the ‘Motorcycle Helmet Act of 2009.’

Section 5. Exception. – Notwithstanding the prohibition provided in the preceding section, this Act shall not apply to cases where the child to be transported requires immediate medical attention.

Section 6. Penalties. – Any person who operates a motorcycle in violation of Section 4 of this Act shall be fined with an amount of three thousand pesos (P3,000.00) for the first offense; five thousand pesos (P5,000.00) for the second offense; and ten thousand pesos (P10,000.00) for the third and succeeding offenses.

Moreover, for the third offense, the driver’s license of the offender shall be suspended for a period of one (1) month.

Violation of these provisions beyond the third time shall result to automatic revocation of the offender’s driver’s license.”

Ayon sa nabanggit na Seksyon 4, labag sa batas para sa sinumang tao na magmaneho ng motorsiklo na may sakay na bata, sa mga pampublikong kalsada (kung saan may mabigat na bulto ng mga sasakyan, may mataas na densidad ng mabilis na gumagalaw na mga sasakyan o kung saan ang limitasyon ng bilis ay higit sa 60/kph ang ipinataw), maliban kung: (a) maginhawang maabot ng batang pasahero ang kanyang mga paa sa karaniwang foot peg ng motorsiklo; (b) ang mga braso ng bata ay maaaring umabot at humawak sa baywang ng rider ng motorsiklo; at (c) ang bata ay nakasuot ng karaniwang helmet pangproteksyon.

Alinsunod dito, ang nagmamaneho ng motorsiklong nakita mo ay lumabag sa nasabing batas nang magpatakbo ito ng motorsiklo na may nakasakay na mga bata nang walang suot na helmet. Kung gayon, ang nagmamaneho ay maaaring mapatawan ng multa, at maaari ring masuspinde o mapawalang-bisa ang kanyang lisensya (depende kung ilang beses na itong lumabag sa nasabing batas).

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.