Tatak kampeon ang maalamat na gabay kay 'Diay' ni 'Tatang'

ni Nympha Miano-Ang - @Sports | May 05, 2021

Noon, isang istrikto at madisiplinang ama ang Tatang Francisco ni Asia's Fastest Woman na si Lydia De Vega. Iyan ang tumatak sa lahat ng humanga at sumunod sa yapak ng batang si 'Diay' na hinubog nang husto sa mala-kidlat na pagtakbo nang unang masungkit ng 14-anyos na dalagitang Bulakenya ang silver medal sa 200m Track & Field meets sa bilis na 27.5 segundo sa Philippine National Junior Championship noong 1978. Nasundan agad ng back-to-back gold medal noong 1981 SEA Games sa 200 at 400 meter run na bumura sa Asian Games record.

Pagdako ng 1982 ay naka-gold sa 100-m dash sa Asiad sa India. Naduplika rin niya ang 11.53 segundong oras noong 1986 Seoul Asian Games at doon na siya itinanghal na 'Asia's Sprint Queen.' Dagdag pa ang mga prestihiyosong pagtuntong ni 'Diay' sa torneo ang pagkasungkit ng gold sa 100 meters sa SEAG (1987, 1991 at 1993). Nagreyna rin sa 200 meter event noong 1981, 1983, 1987 at 1993. Dalawang beses din siyang naka-gold sa 100 at 200 meter dash sa Asian Athletics Championships - 1983 at 1987. Hawak niya noon ang natatanging Philippine at Southeast Asian records sa personal best na 11.28 segundo.

Two-time Olympian din si 'Diay noong 1984 at 1988. Bumanat pa ng silver sa 200-m noong 1986 Seoul Asiad at sumubok pa sa long jump na replacement lang siya sa kaibigan niya, pero na-break pa niya ang record nito.

Pagsapit ng 1989 hanggang 1991, nagpahinga muna si Diay sa athletics, nagtapos ng pag-aaral dahil mahigpit ang bilin ng Tatang niya sa kanya na, "Pag-aaral muna, ikalawa ang Sports at ikatlo lang ang pag-aartista!" Dahil may mga alok na sa kanya sa paggawa ng patalastas sa TV at pelikula. Matapos makakuha ng college degree ay nagpakasal siya. Pero sumubok muli noong 1991 sa Asian Athletics at nag-7th place.

Ganap nang nagretiro ang sprinter mula sa track and field event matapos magwagi sa 100m event noong 1994-Manila-Fujian Games.

Sa hindi mabilang na talaan ng tagumpay ng legendary track queen, hindi siya binibitiwan ng kanyang coach Tatang sa paggabay sa kanya.

Ang matapang na salita ng Tatang niya ang gumuguhit sa kanyang isip at puso habang ineensayo siya ang hindi niya malimut-limutan sa tuwing marami nang sakit sa katawan ang dinaranas niya kahit gusto na niyang sumuko sa training.

Hanggang noong PANAHON ng 1993 ay itinampok siya sa isang patalastas ng MILO na may slogan na Get Your Child into Sports sa telebisyon kung saan ang inspirasyon pa rin niya na ikinuwento sa commercial ay ang mga pangaral ng kanyang ama tulad ng, "Alam n'yo maliit pa lang ako nang iminulat na ako ng Tatang ko sa Sports. Ang turo po niyang lagi sa akin ang maagang naghanda, malayo ang nararating. Iyon ang naging inspirasyon ko sa track at maging sa buhay napatunayan ko po ang batang maagang nagsimula sa sports, matibay ang dibdib, may inspirasyon ang takbo ng buhay!"

Dahil sa paglago ng sports sa bansa, muling nasundan ang patalastas niya noong 2004, kasama na ang mga sports heroes na sina gymnast Bea Lucero, basketball star Mon Fernandez, tanker Christine Jacob at taekwondo star Monsour del Rosario.

Nang yumao ang kanyang ama sa edad 84, pakiramdam ni Diay, tuloy ang legacy nito at namana pa niya ang pagiging mentor nito dahil mula 2005 ay nagsilbi na siyang coach sa track and field sa Singapore. "Kahit lugaw lang kinakain ko bago ang kompetisyon noon dahil nagbitiw na sa trabaho ang Tatang ko at ako na lang ang tinututukan niyang i-train,naintindihan ko iyon. Wala kasi akong ibang hinahanap pagdating sa finish line, kundi ang aking Tatang."

Mula noon hanggang ngayon, anuman ang panahon, tuloy ang pagiging champion sa puso at isipan ni Diay ang kanyang Tatang na unang nagpatibay ng kanyang paniniwala na may gintong nakaabang sa finish line.

Tips para maging mapagpasensiyang guro

ni Nympha Miano-Ang - @Life and Style | May 05, 2021

Sa mundong ito na pinatatakbo ng teknolohiya, ang kahulugan ng pasensiya ay malabo.

Ang aklat ng "The Elements of Teaching" ay may isang kahulugan, isinasalarawan ang pasensiya bilang elemento, hindi tulad ng pagkatuto o imahinasyon, kailangang pagpasensiyahan kaysa ang mapagbuntunan.

Kapag duda sa naturang kahulugan o dismayado dahil sa kakulangan ng progreso o pagbabago sa mag-aaral, nagbanggit ang aklat ng isang pamosong ehemplo na magbibigay inspirasyon at lakas maging ng determinasyon para magpatuloy.

Ipinakita na ang pagpapasensiya ay likas na nagmumula sa matagalang devotion.

1. Unawain ang mag-aaral. Ayon sa isang recognized educational consultant, na kailangan ng guro na maging mapagpasensiya at ipakita ito sa mga estudyante. Kailangan niyang unawain ang mga ito.Napakahalaga, na ang pasensiya kapag walang unawa ay hindi na matatawag pang pasensiya, kundi parang walang laman na uri ng paghihintay.

2. Ituring na magkakaiba ang mag-aaral. Ito ang makatutulong sa’yo para maunawaan ang bawat isa at maging kontribusyon sa ugaling pagpapasensiya. Sinabi ng isang special education teacher na tumutugon sa mga batang may problema, bahagi ng trabaho ay ang pagbabasa ng moods.

3. Mag-adjust ayon sa bawat kailangan ng mag-aaral. Ang isang pasaway na mag-aaral ay hindi dapat na pagalitan at pilitin na kumpletuhin ang kanyang gawain, assignment o trabaho. Okey lang naman kung magagawa niya ito sa susunod na araw. Sa sandaling magsungit o magwala ang bata ay hindi naman ito dapat na damdamin ng guro at maging tendensiya para magsungit ang guro at magalit ito. Gamitin ang lahat ng nalalaman para mapaayos ang sitwasyon.

4. Maghanda na mabuti.Sa pag-unawa sa bawat mag-aaral, ihanda ang iyong ituturo para sa bawat isipan ng mga bata. Ang paghahanda na ito ang tutugon para sa tunay na kailangan ng mga mag-aaral at maiwasan na isipin pa kung bakit ka nadidismaya, ang kabaligtaran ng pasensiya.

5. Maging positibo. Habang kaya mong kilalanin ang magandang kalidad ng bawat mag-aaral, malaman ang kanyang lakas, kahinaan ang siyang makatutulong para humaba pa ang pasensiya mo. Ito ay espesyal na mahalaga kapag itinutuwid mo na ang mag-aaral. Sa paglalagay ng positibong mga salita na magtutuwid ay higit na handang matanggap ng mag-aaral ang lahat ng kanyang kamalian at mahihikayat ang sarili tungo sa kanyang pag-unlad at pagbabago.

6. Maging maingat na hindi ikalito ang salitang pasensiya sa pagiging dedma. Sa aklat ng “The Art of Teaching” binanggit na kung minsan ang pasensiya ay dapat tapusin upang ang guro ay magkaroon ng pagbabago, hindi sa mag-aaral, para muli sa kanyang sarili at sa kanyang approach.

Alamin: Hakbang para pangalagaan ang kapaligiran

ni Nympha Miano-Ang - @Life and Style | April 28, 2021

Ngayong pandemya na natin nakikita kung gaano kahalaga ang ating kalikasan at kapaligiran. Maraming paraan para mailigtas ang kapaligiran. Higit na mapanganib sa kalusugan ng tao ang hanging polusyon na ibinubuga ng mga sasakyan at pabrika kaysa sa dumi ng mga hayop. Maging ang mga plastic na basura ay peligroso na humalo sa mga basura at lupa dahil hindi ito nalulusaw at nagiging sanhi pa ng pagbara ng mga kanal at drainage system.

Kailangang gawin ang lahat upang matiyak ang pinakamagandang kinabukasang naghihintay sa ating planeta at sa mga susunod pang salinlahi.

1. Palitan ang incandescent light bulbs nang mas may energy efficient compact fluorescent light bulbs. Kung ang bawat tahanan sa Pilipinas ay magpapalit ng isang light bulb na may compact fluorescent light bulb, maraming enerhiya ang matitipid at makakadagdag pa sa may 3 milyong tahanan sa bawat taon.

Imadyinin kung ano ang mangyayari kung papalitan natin ang limang pinakapangunahing ginagamit na light bulbs sa bahay sa pamamagitan ng compact fluorescent light bulbs. At dahil ang bombilya na ito ay mas mura kaysa sa incandescent light bulbs ang matitipid sa enerhiya at kabawasan sa peligro ng kapaligiran ay malaking tulong na para makatipid sa esktrang gastos.

Nagtatagal ito kaysa sa standard light bulbs na sa haba ng paggamit ay aktuwal pa ring matipid na gamitin. Gumamit din ng bagong LED light bulbs.

2. Isarang mabuti ang tubig-gripo. Napakahalaga ng tubig kaya huwag itong aksayahin. Maraming paraan para magtipid sa tubig. Iwasan na ang bisyong maiwanang bukas ang gripo habang nagsesepilyo. Nag-aaksaya ka ng ilang galong tubig kapag nakasanayan ang bisyo na ito. Mag-shower na lang kaysa ang gumamit ng timba at tabo. Ngayong tag-init, okey lang umupo sa bath tub at nagpupuno ng tubig. Pero huwag araw-arawin.

Mas matipid sa tubig ang pagsa-shower. Huwag masyadong maligo nang matagal. Isarang mabuti ang gripo nang walang tulo. Bukas ka na uli maligo, pero mag-shower lang. Kung maglilinis ng sasakyan huwag iwang bukas ang hose para hindi patuloy na dumadaloy ang tubig habang nagsasabon ng sasakyan. Agad banlawan at wisikan lang ng tubig at saka muling patayin ang hose at saka punasan ng basahan.

Buksan na lang uli ang hose ng tubig para sa huling banlaw. Kung magdidilig sa hardin gawin ito sa madaling araw o sa hatinggabi. Huwag magdilig sa kainitan ng araw. Mas madaling matuyo ang paligid kapag mainit.

3. Gumamit ng energy efficient appliances. Kung kailangan ng bagong appliances, palitan ang luma ng may pinaka-energy efficient ones na kaya mo. Tingnan ang energy star label, ang label na may nakatatak na energy efficiency ng appliance. Pumili ng pinakamatipid na gamitin. Kung papalitan ang appliances na nasa maganda pa rin namang kondisyon, i-donate na lang ito o ibenta para hindi ito itatapon na basta na lang.

Dalhin sa mga nagkukumpuni ang appliances kung hindi na gumagana. O kaya ay ibenta sa mga bumibili ng lumang appliances, dahil aayusin nila uli ito at ibebenta. At least hahaba pa ang buhay ng appliances at marami pang puwedeng gumamit hanggang sa 30 taon.

Alisin ang plug ng appliances kapag hindi ginagamit. Halimbawa, kung hindi mo ginagamit ang microwave tanggalin ang plug. Makakabawas ito sa bayad mo sa kuryente. Ang iba pang appliances na aalisin sa plug ay computers, TV at lampara.

4. Panatilihing laging maayos at nasa tamang kondisyon ang iyong behikulo. Marami itong benepisyo hindi lang sa sasakyan maging sa kapaligiran na rin.

Palitan ang pudpod nang gulong at dapat laging may hangin, palitan ang spark plug wires kung kailangan, palitan ang langis nang regular, palitan ang air filter nang mas madalas at alisin sa sasakyan ang mga bagay na hindi kailangan sa loob ng behikulo.

Ang 50 pirasong pockets books na nasa iyong trunk ay basura lang. Kung bibili ng sasakyan piliin ang hybrid. Mas episyente ito kaysa sa behikulong may internal combustion engine.

5. Mas mainam na gamitin ang reusable bags sa grocery shopping at huwag gagamit ng plastic bags.

6. Huwag bibili ng bottled water bagkus ay magbaon ng sariling baunan na tubig para magpa-refill.

7. Isara ang ilaw kahit wala ka sa silid. Kahit na lalabas ka ng silid ng ilang minuto lang, i-off ang ilaw para makatipid sa kuryente.

8. Gumamit ng lunch box na lalagyan ng baon na lunch sa trabaho. Huwag gagamitan ng plastic bags o paper bags, basura iyan at dagdag sa tambak na basura.

9. Huwag magtatapon ng delikadong kemikal sa sa drainage ng bahay. Maaaring humalo ito sa mga tubo ng tubig.

10. Kung may makikita kang basura o kalat sa sidewalk ay pulutin na ito. Madaling sabihin na may nagwawalis naman diyan at pupulot ng kalat, huwag nang maghintay na gawin ito ng iba. Ikaw na ang gumawa!