Review center, bawal ipilit sa estudyante

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | August 17, 2023

Dear Chief Acosta,

Ako ay nakatakdang magtapos sa aking kurso ngayong taon at kakailanganin kong mag-enroll sa isang review center para sa board exams. Nais ko lamang malaman kung maaari ba akong pumili ng review center kahit na pinipilit kami ng huli na mag-enroll sa pinili nilang review center? - Jet

Dear Jet,

Para sa iyong kaalaman, nakasaad sa Section 4 ng Republic Act No. 10609 o ang Protection of Students’ Right to Enroll in Review Centers Act of 2013, ang mga sumusunod:

“Section 4. Unlawful Acts. – In recognition of the student’s freedom to choose his/her review center, the following acts by HEIs shall be considered unlawful:

(1) Compelling students enrolled in courses requiring professional examinations to take review classes, which are not part of the curriculum, in a review center of the HEI’s choice;

(2) Making such review classes a prerequisite for graduation or completion of the course;

(3) Forcing students to enroll in a review center of the school’s choice, and to pay the corresponding fees that include transportation and board and lodging;

(4) Withholding the transcript of scholastic records, diploma, certification or any essential document of the student to be used in support of the application for the professional licensure examinations so as to compel the students to attend in a review center of the HEI’s choice.

Base sa nabanggit na panuntunan, maituturing na isang unlawful act ang pamumuwersa ng isang pamantasan sa mga estudyante nito na mag-enroll sa kanilang piniling review center. Ito ay sapagkat mayroong karapatan ang isang mag-aaral na pumili ng kanyang papasukang review center. Gayundin, nakasaad sa parehong batas ang kaukulang kaparusahan sa pamimilit o pamumuwersang mag-enroll sa isang review center:

“Section 5. Penalties. – Any HEI official or employee, including deans, coordinators, advisers, professors and other concerned individuals found guilty of violating any of the unlawful acts enumerated in Section 4 of this Act shall suffer the penalty prision correccional or imprisonment from six (6) months and one (1) day to six (6) years and a fine of Seven hundred fifty thousand pesos (P750,000.00). He/She shall also be suspended from his/her office and his/her professional license revoked.

In addition, the Commission on Higher Education (CHED) may impose disciplinary sanctions against an HEI official or employee violating this Act pursuant to Section 13 of Republic Act No. 7722, otherwise known as the “Higher Education Modernization Act of 1994”.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Desisyon ng anak na pumili ng apelyidong gagamitin, sa ama o ina

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | August 16, 2023

Dear Chief Acosta,

Ikinasal ako sa ama ng aking anak, ngunit sa hindi inaasahang pagkakataon ay iniwan niya ako bago ko pa maisilang ang aming anak. Alam kong nakaugalian na sa atin ang paggamit ng apelyido ng ama sa pagbibigay ng pangalan sa anak, ngunit iniwan naman kaming mag-ina ng aking asawa. Maaari ko bang ipagamit sa aking anak ang aking apelyido sa halip na ang apelyido ng kanyang ama? - Telmarie

Dear Telmarie,

Ang sagot sa iyong katanungan ay tinalakay ng ating Kagalang-galang na Korte Suprema sa kasong “Anacleto Ballaho Alanos II, vs. Court of Appeals, et.al.” (G.R. No. 216426, 11 November 2020), na isinulat ni Kagalang-galang na Kasamang Mahistrado Marvic Mario Victor F. Leonen, kung saan nakasaad ang mga sumusunod:

“In turn, Article 364 of the Civil Code provides:

ARTICLE 364. Legitimate and legitimated shall principally use the surname of the father.

The Regional Trial Court’s application of Article 364 of the Civil Code is incorrect. Indeed, the provision states that legitimate children shall “principally” use the surname of the father, but “principally” does not mean “exclusively.” This gives ample room to incorporate into Article 364 the State policy of ensuring the fundamental equality of women and men before the law, and no discernible reason to ignore it. This Court has explicitly recognized such interpretation in Alfon v. Republic.

The only reason why the lower court denied the petitioner’s prayer to change her surname is that as legitimate child of Filomeno Duterte and Estrella Alfon she should principally use the surname of her father invoking Art. 364 of the Civil Code. But the word “principally” as used in the codal-provision is not equivalent to “exclusively” so that there is no legal obstacle if a legitimate or legitimated child should choose to use the surname of its mother to which it is equally entitled.”

Nakasaad sa Artikulo 364 ng New Civil Code na ang lehitimo o legitimated na anak ay pangunahing (principally) dapat gumamit ng apelyido ng kanyang ama. Gayunpaman, binigyang-linaw sa nabanggit na desisyon na ang salitang “pangunahin” na ginamit sa nasabing artikulo ay hindi katumbas ng “eksklusibo” kaya walang legal na balakid kung ang isang lehitimo o legitimated na anak ay gagamit o pagagamitin din ng apelyido ng kanyang ina, na itinuturing din na karapatan ng bata.

Batay sa nabanggit na desisyon, maaaring gamitin ng iyong anak ang iyong apelyido sa halip na apelyido ng kanyang ama dahil may karapatan siyang gamitin ang apelyido ng alinman sa kanyang mga magulang. Gayunpaman, kailangang tandaan na ang karapatang pumili ng apelyido ay ibinibigay sa anak, at hindi sa kanyang mga magulang.

Kaya naman, ang iyong anak ang siya mismong magdedesisyon kung sakaling hindi niya gustong gamitin ang apelyido ng kanyang ama.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Parusa sa mister na napatay ang kabit ni misis dahil huli sa aktong nagtatalik

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | August 15, 2023

Dear Chief Acosta,

Nahuli ko ang aking asawa na nakikipagtalik sa ibang lalaki nang ako ay pumasok sa kuwarto ng aming bahay. Nawalan ako ng kontrol kaya’t napatay ko ang kanyang kalaguyo. Nagsisisi man ako sa aking nagawa ay dala ito ng bugso ng aking naramdaman ng mga panahong iyon.

Mayroon ba akong depensa hinggil dito? - Vicente

Dear Vicente,

Para sa iyong kaalaman, ang batas na nakasasaklaw sa iyong katanungan ay ang Article 247 ng Revised Penal Code, kung saan nakasaad na:

“Article 247. Death or physical injuries inflicted under exceptional circumstances. - Any legally married person who having surprised his spouse in the act of committing sexual intercourse with another person, shall kill any of them or both of them in the act or immediately thereafter, or shall inflict upon them any serious physical injury, shall suffer the penalty of destierro.

If he shall inflict upon them physical injuries of any other kind, he shall be exempt from punishment.

These rules shall be applicable, under the same circumstances, to parents with respect to their daughters under eighteen years of age, and their seducer, while the daughters are living with their parents.

Any person who shall promote or facilitate the prostitution of his wife or daughter, or shall otherwise have consented to the infidelity of the other spouse shall not be entitled to the benefits of this article.”

Ayon sa nasabing batas, ang isang taong nahuli ang kanyang asawa sa akto ng pakikipagtalik sa ibang tao ay hahatulan lamang ng parusang destierro kung mapatutunayan na napatay niya ang kanyang asawa o ang kabit nito, sa puntong kanyang nahuli ang mga ito sa akto ng pakikipagtalik o agad-agad pagkatapos nito. Ang parusang destierro o ang pagbabawal na pumasok o pumunta sa isang lugar na itinalaga ng batas ang tanging ipapataw sa sinumang malalagay sa partikular na kalagayan.

Sa iyong sitwasyon, dahil nahuli mo ang iyong asawa at ang kanyang kalaguyo sa akto ng pagtatalik, at kung iyong mapatutunayan ang pangyayaring ito, maaari ka lamang mapatawan ng parusang destierro para sa iyong nagawa sa kalaguyo ng iyong asawa.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.