Chainsaw na walang permit, ilegal, magsusumbong, may reward

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | January 5, 2024

Dear Chief Acosta,

Bumili ng chainsaw ang aking kapitbahay at sinabihan niya ako na wala siyang kinuha na permit bago niya ito bilhin at gamitin. Nais ko sanang ipagbigay-alam ang nasabing impormasyon sa ahensya ng gobyerno. May magagawa ba sa akin ang gobyerno kung sakaling gawin ko ito? Salamat sa inyo. - Wow

Dear Wow,

Ang sagot sa iyong katanungan ay matatagpuan sa Seksyon 8 ng Republic Act No. 9175, o mas kilala sa tawag na “Chain Saw Act of 2002”, na nagsasaad na:

“Section 8. Reward. - Any person who voluntarily gives information leading to the recovery or confiscation of an unregistered chainsaw and the conviction of persons charged thereof shall be entitled to a reward equivalent to twenty person (20%) of the value of the chain saw unit(s).  The Department is authorized to include in its budget the amount necessary to carry out the purpose of this Section.”

Ayon sa nasabing probisyon ng batas, ang sino man na boluntaryong magbibigay ng impormasyon na maaaring magresulta sa pagkakakuha muli o pagkakakumpiska ng mga hindi rehistradong chainsaw at conviction o hatol sa taong nagkasala ay magkakaroon ng pabuya o reward na katumbas ng 20% ng halaga ng nasabing chainsaw unit. Ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) ay binibigyang karapatan na isama sa kanilang budget ang halaga na maaaring makatulong para ipatupad ang nasabing probisyon ng batas. 

Ito ay dahil nireregula ng ating gobyerno ang pagbenta, pagmamay-ari, at pag-angkat ng mga chainsaw alinsunod sa batas:

“Section 4. Persons Authorized to Manufacturer, Sell and Import Chain Saws. - Chainsaws shall only be sold and/or imported by manufacturers, dealers and/or private owners who are duly authorized by the Department.”

Kung kaya sa iyong nabanggit na sitwasyon, kung ikaw ay boluntaryong magbibigay ng impormasyon na magreresulta sa pagkakakuha o pagkakakumpiska ng isang hindi rehistradong chainsaw at conviction ng taong nagkasala, ikaw ay nararapat na bigyan ng pabuya nang naaayon sa Seksyon 8 ng Republic Act No. 9175.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Kailan ipinapataw ang preventive suspension?

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | January 4, 2024

Dear Chief Acosta,

Ako ay isang restaurant manager. Noong ako ay nagkatrangkaso, tatlong araw akong absent sa aking trabaho. Sa aking pagbalik, binigyan kaagad ako ng memo tungkol sa aking pag-absent nang biglaan at ako ay kaagad isinailalim sa preventive suspension sa loob ng 10 araw.  Tama ba na gawin sa akin ito ng aking employer? - Michael

Dear Michael, 

Para sa iyong kaalaman, mayroong napagdesisyunang kaso ang Korte Suprema na nakasasaklaw sa iyong katanungan. Sa Valiao vs. Court of Appeals (G.R. No. 146621, July 30, 2004, Ponente: Honorable Associate Justice Leonardo A. Quisumbing), nakasaad na:

“Finally, the Labor Arbiter found that petitioner is entitled to salary differentials for the period of his preventive suspension, as there is no sufficient basis shown to justify his preventive suspension. During the pendency of the investigation, the employer may place the worker concerned under preventive suspension if his continued employment poses a serious and imminent threat to life or property of the employer or of his co-workers.  But in this case, there is no indication that petitioner posed a serious threat to the life and property of the employer or his co-employees.  Neither was it shown that he was in such a position to unduly influence the outcome of the investigation.  Hence, his preventive suspension could not be justified, and the payment of his salary differentials is in order.” 

Sang-ayon sa nabanggit, ang preventive suspension ay maaaring ipatupad kapag ang empleyado ay iniimbestigahan sa posibleng violation ng company rules or policy at ang kanyang patuloy na pagtatrabaho ay nagdudulot ng seryoso at napipintong banta sa buhay o ari-arian ng employer o ng kanyang mga katrabaho. Kung wala nito, hindi maaaring ilagay sa preventive suspension ang isang empleyado.

Ibig sabihin, hindi tama ang pagsasailalim sa iyo sa preventive suspension sa kadahilanang ikaw ay nagkaroon ng maraming absent, sapagkat wala namang indikasyon na ang iyong pagpasok ay magdudulot ng seryoso at napipintong banta sa buhay o ari-arian ng employer o inyong mga katrabaho.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Biktima ng rape, may habol pa ba sa danyos kung patay na ang akusado?

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | January 3, 2024

Dear Chief Acosta,

Ang aking anak ay biktima ng Rape. Nakasuhan na ang akusado at siya ay nahatulan ng korte na guilty at nakulong. Habang nakabinbin ang kanyang apela ay namatay siya sa loob ng kulungan. Nagpadala ang superintendent ng Bilibid ng liham sa korte upang ipaalam ang kanyang pagkamatay at kalakip ang kopya ng kanyang death certificate. Nabanggit sa amin ng aming mga kaibigan na ang kamatayan diumano ng isang akusado ay nagreresulta ng pagkawala ng kanyang pananagutang kriminal, gayundin ang pananagutang sibil na direktang kaakibat ng pananagutang kriminal.

Ang aking anak ay orihinal na nagawaran ng mga halaga para sa civil indemnity, moral damages, at exemplary damages. Paano na kaya itong mga halagang ito? -

Miriam

Dear Miriam,

Ang iyong katanungan ay sinagot ng Korte Suprema sa kasong People of the Philippines vs. Porferio Culas y Raga (G.R. No. 211166, 05 June 2017, Ponente: Honorable Associate Justice Estela M. Perlas-Bernabe). Sang-ayon sa Korte Suprema, ang kamatayan ng isang akusado bago maging pinal ang desisyon sa kanyang kaso ay nagreresulta sa extinguishment o pagkawala ng kanyang personal penalties at mga pecuniary penalties:

“From this lengthy disquisition, we summarize our ruling herein:

1. Death of the accused pending appeal of his conviction extinguishes his criminal liability [,] as well as the civil liability [,] based solely thereon.  As opined by Justice Regalado, in this regard, “the death of the accused prior to final judgment terminates his criminal liability and only the civil liability directly arising from and based solely on the offense committed, i.e., civil liability ex delicto in senso strictiore."

2. Corollarily, the claim for civil liability survives notwithstanding the death of accused, if the same may also be predicated on a source of obligation other than delict.  Article 1157 of the Civil Code enumerates these other sources of obligation from which the civil liability may arise as a result of the same act or omission: 

a) Law

b) Contracts

c) Quasi-contracts

d) x x x

e) Quasi-delicts

3. Where the civil liability survives, as explained in Number 2 above, an action for recovery therefor may be pursued but only by way of filing a separate civil action and subject to Section 1, Rule 111 of the 1985 Rules on Criminal Procedure as amended. This separate civil action may be enforced either against the executor/administrator or the estate of the accused, depending on the source of obligation upon which the same is based as explained above. 

4. Finally, the private offended party need not fear a forfeiture of his right to file this separate civil action by prescription, in cases where during the prosecution of the criminal action and prior to its extinction, the private-offended party instituted together therewith the civil action. In such case, the statute of limitations on the civil liability is deemed interrupted during the pendency of the criminal case, conformably with provisions of Article 1155 of the Civil Code, that should thereby avoid any apprehension on a possible privation of right by prescription.”

Dahil dito, ang kamatayan ng akusado ay nagbunga ng extinguishment ng kanyang mga personal penalties gaya ng pagkakakulong. Kaakibat din nito ang extinguishment ng mga civil penalties na bunga ng krimen. Ngunit, ito ay hindi nangangahulugan na wala ka nang maaaring gawin sapagkat maaari kang maghain ng panibagong kasong sibil laban sa ‘estate’ ng akusado upang makahingi ng danyos. Kinakailangan lamang na ito ay may basehan sa batas, kontrata, quasi-contracts o quasi-delicts. Ayon sa Korte Suprema:

“Thus, upon accused-appellant's death pending appeal of his conviction, the criminal action is extinguished inasmuch as there is no longer a defendant to stand as the accused; the civil action instituted therein for the recovery of the civil liability ex delicto is ipso facto extinguished, grounded as it is on the criminal action. However, it is well to clarify that accused-appellant's civil liability in connection with his acts against the victim, AAA, may be based on sources other than delicts; in which case, AAA may file a separate civil action against the estate of accused-appellant, as may be warranted by law and procedural rules.”

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.