Paniningil ng bayad sa delivery rider pumapasok sa subdivision, bawal

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney Pebrero 28, 2024

Dear Chief Acosta,

Ako ay nakatira sa isang subdivision na kung saan ang aming homeowners’ association ay naniningil ng sampung piso mula sa mga delivery rider na pumapasok sa aming subdivision upang maghatid ng iba’t ibang produkto sa mga residente. Ito ay ikinagulat ko sapagkat walang pagpupulong o pagkonsulta sa mga miyembro ng asosasyon kaugnay sa patakarang ito. Gusto kong malaman kung tama ba ang ginagawa ng aming homeowners’ association sa pangongolekta ng nasabing halaga mula sa mga delivery rider? -- Luis

Dear Luis,

Ang batas na sasaklaw patungkol sa iyong katanungan ay ang Republic Act (R.A.) No. 9904 o kinikilala bilang Magna Carta for Homeowners and Homeowners’ Associations. Nakasaad sa Section 10 ng batas na:

“Section 10. Rights and Powers of the Association. - An association shall have the following rights and shall exercise the following powers:

xxx

(d) Regulate access to, or passage through the subdivision/village roads for purposes of preserving privacy, tranquility, internal security, and safety and traffic order: Provided, That: (1) public consultations are held; (2) existing laws and regulations are met; (3) the authority of the concerned government agencies or units are obtained; and (4) the appropriate and necessary memoranda of agreement are executed among the concerned parties...

xxx”

Kaugnay nito, nakasaad sa Rule XIV, Section 99 ng Department Order No. 2021-007, Series of 2021, ng Department of Human Settlements and Urban Development (DHSUD), o ang 2021 Revised Implementing Rules and Regulations (IRR) of Republic Act No. 9904 na:

“RULE XIV PROHIBITED ACTS Section 99. Prohibited Acts. It shall be prohibited for any person or association:

xxx

f. To exercise rights and powers as stated in Section 10 of Republic Act No. 9904 in violation

of the required consultation and approval of the required number of homeowners or members; xxx

k. To prevent access or entry to, or collect gate fees, toll or any amount for such purpose from, any utility service or delivery provider in order to enter the subdivision/village or community to deliver goods or services ordered by the members or residents...

xxx”

Ayon sa nabanggit na probisyon ng batas at kaakibat nitong IRR, ang karapatan ng isang homeowners’ association na magpataw ng mga alituntunin kaugnay sa pagpasok o pagdaan sa loob ng subdivision ay may mga kaakibat na rekisito, at kasama rito ay ang pagsasagawa ng public consultation at pagtitiyak na ang nasabing alituntunin ay alinsunod sa mga umiiral na batas at regulasyon. Sa inyong sitwasyon, sa kadahilanang ang paniningil ng halaga mula sa mga delivery riders na pumapasok sa inyong subdivision upang maghatid ng produkto sa mga residente nito ay mariing ipinagbabawal ng IRR ng R.A. No. 9904 at ang pagpapataw nito ay hindi rin dumaan ng public consultation -- malinaw na ito ay paglabag sa probisyon ng batas.

Sa pagkakataong ito, marapat na idulog ninyo ang inyong suliranin sa DHSUD upang ito ay agarang matugunan.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Krimen ang hindi pagbalik ng napulot na pera

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney Pebrero 27, 2024

Dear Chief Acosta,

Habang ako ay nagdya-jogging noong isang umaga ay may napulot akong pouch na naglalaman ng mahigit Php20,000.00. Hindi ko naman alam kung kanino ito. Nakakatuksong itago na lamang ito sa kadahilanang nangangailangan ako ng pambayad ng tuition fee. Maaari ko bang gawin ito? -- Roxy

Dear Roxy,

Para sa iyong kaalaman, nakasaad sa Article 308 ng ating Revised Penal Code ang mga sumusunod:

“Article 308. Who are liable for theft. -- Theft is committed by any person who, with intent to gain but without violence against or intimidation of persons nor force upon things, shall take personal property of another without the latter’s consent.

Theft is likewise committed by:

1. Any person who, having found lost property, shall fail to deliver the same to the local authorities or to its owner;

xxx”

Kaugnay nito, sa kasong Fernando Pante y Rangasa vs. People of the Philippines, G.R. No. 218969, 18 Enero 2021, sa panulat ni Kagalang-galang na Kasamahang Mahistrado Ramon Paul L. Hernando, napagpasyahan ng ating Kagalang-galang na Korte Suprema ang mga sumusunod:

“Under Article 308, par. 2 (1) of the RPC, Theft is also committed by one’s failure to deliver lost property to its owner or local authorities. In this kind of Theft, it is essential to prove: 1) the finding of lost property; 2) the failure of the finder to deliver the same to the local authorities or its owner. In the case at bar, both the trial court and the appellate court found that the prosecution witnesses were able to prove that Word lost his bundled money after alighting from his car in front of his residence and forgetting that he had placed them in between his legs. Such fact was corroborated by the prosecution witness who testified that he positively saw the accused-minor pick up the bundle of money under Word's car. In the same vein, all three accused admitted that it was the accused-minor who found the bundle of money in front of the bakery, which they later divided among themselves in the following manner:

US$1,700.00 for Pante; and US$500.00 and US$2,350.00 for each of the two accused-minor.

Despite knowing that the money did not rightfully belong to them, Pante encouraged the two minor accused to keep the money for themselves. He also appropriated the money for himself by buying various items such as a JVC component, gas tank, and construction materials. He only returned the remainder of the money to Word when police authorities showed up in his house.

xxx.”

Ayon sa nabanggit na probisyon ng batas at kaso, ang Theft o pagnanakaw ay maaari ring magawa kung ang isang tao ay mabibigong maibalik o maihatid ang nawawalang ari-arian sa may-ari nito o sa lokal na awtoridad. Kung ito ay mapatutunayan, ang taong nagkasala ay maparurusahan ng pagkakakulong ayon sa batas.

Kung kaya sa iyong kaso, dapat mong ihatid ang napulot mong pouch na naglalaman ng pera sa mga lokal na awtoridad. Kung hindi, maaari kang makasuhan ng krimen na Theft o pagnanakaw.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Kasong pwedeng isampa sa pambubugbog na nauwi sa kamatayan

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney Pebrero 26, 2024

Dear Chief Acosta,

Binugbog ang kaibigan ko na 14 taong gulang lamang. Ang bumugbog sa kanya ay isang lalaki na higit na matanda sa kanya, nasa 35 taong gulang, at nagtatrabaho umano sa isang gym kaya higit din na malaki ang pangangatawan.

Sobrang napuruhan ang kaibigan ko at ikinamatay niya ito. Hindi alam ng tagapangalaga ng kaibigan ko kung saan siya magsisimula. Mayroon diumano nakapagsabi sa kanya na maaari siyang magsampa ng kasong Murder dahil mayroong abuse of superior strength base sa pagitan sa edad at pangangatawan ng kaibigan ko at ng bumugbog sa kanya. Tama ba iyon? Ano kaya ang dapat isaalang-alang sa pagsasampa ng kasong Murder? Sana ay malinawan ninyo ako. -- Junmar

Dear Junmar,

Sa paghahain ng kasong Murder, kinakailangan na mapatunayan na mayroong taong pinaslang, na ang pumaslang ay ang taong inaakusahan, na naganap o mayroon ang alinman sa mga sirkumstansya na nakasaad sa Artikulo 248 ng Revised Penal Code of the Philippines, at ang pamamaslang ay hindi saklaw ng kasong parricide o infanticide. Ang bentahe ng higit na lakas ng pangangatawan ng pumaslang ay isa sa mga sirkumstansya na maaaring magpasok sa nangyaring krimen sa kasong Murder. Para higit na mas maunawaan, nais naming ibahagi ang nakasaad sa Artikulo 248 (1) ng Revised Penal Code of the Philippines:

“Art. 248. Murder. — Any person who, not falling within the provisions of Article 246 shall kill another, shall be guilty of murder and shall be punished by reclusion temporal in its maximum period to death, if committed with any of the following attendant circumstances:

1. With treachery, taking advantage of superior strength, with the aid of armed men, or employing means to weaken the defense or of means or persons to insure or afford impunity.

x x x”

Ganu’n pa man, nais naming bigyang-diin na kinakailangan na mapatunayan ng panig ng nag- aakusa na mayroong lubos na hindi pagkakapantay sa lakas at puwersa ng pumaslang at ng biktima, at sadyang alam at ginamit ng pumaslang ang kanyang bentaheng lakas at puwersa upang maisakatuparan ang pagpatay sa biktima. Sa kasong Shariff Uddin y Sali vs. People of the Philippines (G.R. No. 249588, November 23, 2020), ipinaliwanag ng Korte Suprema, sa panulat ni Honorable Associate Justice Henri Jean Paul B. Inting na:

“To successfully prosecute Murder, the following elements must be established: (1) that a person was killed; (2) that the accused killed him or her; (3) that the killing was attended by any of the qualifying circumstances mentioned in Article 248 of the RPC; and (4) that the killing is not parricide or infanticide.

xx x

x x x

In this case, the RTC, as affirmed by the CA, ruled that AAA’s young age of 13 years is an obvious indication that her strength could not overcome that of petitioner ‘who is a male and who claimed to work at a construction.’

‘The circumstance of abuse of superior strength is present whenever there is inequality of forces between the victim and the aggressor, assuming a situation of superiority of strength notoriously advantageous for the aggressor, and the latter takes advantage of it in the commission of the crime.’ The appreciation of abuse of superior strength depends on the age, size, and strength of the parties.

It is beyond doubt that petitioner was superior to AAA in terms of age, size, and strength.

Nonetheless, the records fail to show that petitioner purposely selected or took advantage of such inequality to facilitate the commission of the crime. As held in People v. Evasco, the assailant “must be shown to have consciously sought the advantage or to have the deliberate intent to use [his] superior advantage”. Thus, to take advantage of superior strength means to purposely use force excessively out of proportion to the means of defense available to the person attacked.”

Kung kaya’t mahalagang mapatunayan ng tagapangalaga ng iyong namayapang kaibigan na ang taong bumugbog sa huli ang siyang may kagagawan sa kanyang pagpanaw at ang sirkumstansya ng bentahe nito sa lakas at puwersa ay sadya nitong alam at ginamit upang maisakatuparan ang pamamaslang sa iyong kaibigan. Kung magagawa ito ng tagapangalaga ng iyong namayapang kaibigan, maaari siyang magsampa ng kasong Murder para sa nangyaring krimen.

Kung hindi man mapatunayan ang sirkumstansyang nabanggit, subalit mapatunayan na ang bumugbog sa iyong kaibigan ang siyang pumaslang sa kanya, kasong Homicide ang maaaring isampa. Alinsunod sa Artikulo 249 ng Revised Penal Code, nakasaad na:

“Article 249. Homicide. -- Any person who, not falling within the provisions of Article 246,50 shall kill another without the attendance of any of the circumstances enumerated in the next preceding article, shall be deemed guilty of homicide and be punished

by reclusion temporal.”

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay.

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.