‘Bagong Pilipinas’, patunayang may pagbabago, mga binaha tulungan

ni Judith Sto. Domingo @Asintado | Pebrero 7, 2024

Kalunos-lunos ang kalagayan ng ating mga kababayan sa rehiyon ng Davao sa gitna ng matinding mga pagbaha roon. 

Ang mga napilitang manirahan pansamantala sa mga tolda ay nagugutom at walang makain dahil kulang na kulang ang mga dumarating na ayuda samantalang naubos na noong Enero pa ang mga relief goods doon ng pamahalaan. Kahit ang gym na ginawang evacuation center ay binaha rin. 

Nananawagan tayo sa pamahalaan at pribadong sektor na huwag pabayaan ang mga apektadong residente doon na talaga namang nangangailangan ng tulong sa gitna ng kanilang miserableng sitwasyon. Hiling nilang damayan at kalingain sila hanggang sa makatawid sila sa delubyong kanilang nararanasan. Tao po!  

***

Isantabi na muna ang pulitika at anumang anyo nito para matutukan ang kapakanan ng mga mamamayan na patuloy na sinasalunga ang kahirapan ng buhay. Aba’y sing-init ng balangkas o plot ng pinag-isipang pelikula ang mga pangyayari sa larangan ng ating pulitika kamakailan. 

Pero ano naman ang mahihita rito ng ordinaryong si Juan at Juana dela Cruz, eh ‘di wala! Wala silang kabutihang mapapala.

***

Matagal nang umaasa ang mga Pilipino na magbago ang kalakaran sa Pilipinas.

Kinatandaan na rin iyang pangarap na ‘yan ng marami sa atin. Kaya noong ating unang narinig ang tagline na “Bagong Pilipinas” na inilunsad kamakailan ng pamahalaan, naalala natin ang ating kabataan na puno ng pag-asam na umusad ang pagbabago ng kalagayan ng lipunan. Kabisado pa natin ang kanta noon ng “Bagong Lipunan” kung saan inaasahang magbabago raw ang lahat tungo sa pag-unlad. Pero ayun, nanaig ang mga ganid na mapagsamantala at nagkaganito tayo. 

Oo naman, umaasa ang ating mga kababayan ng pagbabago, sino bang may ayaw nito.

Aba’y wala. Kaya sa bawat araw ng kanilang paglapit sa pamahalaan at pagdalaw sa iba’t ibang tanggapan, kahit pila at sungit man lang ng mga empleyado ng gobyerno ay dapat maibsan. Simulan ang pagbabago sa pinakanilalapitang ahensya ng pinakamahihirap na Pilipino para maramdaman nila kung may patutunguhan nga ba ang tagline na ‘yan. 

***

Natutuwa tayo sa ibinalita ng isang masugid nating mambabasa na nakapagpaopera siya ng katarata na libre sa isang medical mission sa Maynila. Mas mahal pa raw ang ginastos niya sa pag-arkila ng sasakyan papunta sa lugar kung saan siya inoperahan sapagkat kailangan niyang bumalik ng ilang beses doon bilang preparasyon sa operasyon. Wala raw siyang binayaran para mismo sa operasyon at ngayon ay nakakakita na siya ng malinaw. Sa isang araw, 40 daw silang iniskedyul na operahan at iba’t ibang dalubhasang doktor ang nagsasagawa ng bawat operasyon kaya’t nakayanan ang 40 na pasyente sa isang araw.  

Harinawa ay dumami pa ang mga may ginintuang pusong mga doktor ang magsasama-samang gumawa ng ganitong mga adbokasiya para hindi magtiis na lamang sa iniindang karamdaman ang ating mga kababayang walang ibabayad sa operasyong kanilang kinakailangan. 

Naalala ko tuloy ang kuwento ng isa kong kaibigan tungkol sa kanyang nanay na yumao na. Hindi sinabi ng kanyang ina sa kanya na may katarata siya, hanggang isang araw ay hindi na ito makakita at talaga namang napaluha siya bilang anak na walang nagawa sa sitwasyon ng kanilang ina. 

Dapat bigyan ng insentibo ng gobyerno ang mga doktor para magsagawa ng libreng operasyon tulad nito para sa ating mga karapat-dapat na kababayan. 

Asintaduhin ang kapakanan ng taumbayan!

---

Kung may reaksyon, sumbong o katanungan, sumulat sa ASINTADO ni Judith Sto. Domingo sa BULGAR Bldg., 538 Quezon Ave., Quezon City o mag-email sa asintado.bulgar@gmail.com.

Abot-kayang gamot sa Cancer, Diabetes at Hypertension, buti naman

ni Judith Sto. Domingo @Asintado | Pebrero 2, 2024

Ipinangalandakan ng Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR) na kayang mapabagsak sa P50 kada kilo ang presyo ng bangus sa bansa mula sa kasalukuyang P150 hanggang P250 kada kilo. 

May National Food Stock Development Program daw ang BFAR, kung saan maaaring mas palakasin ang produksyon ng nasabing isda para makatiyak na may aasahang matatag na supply nito. 

Aba’y matagal nang inaasam ng ating mga kababayan na makabili sa palengke ng murang bangus kaya’t hindi na dapat magpatumpik-tumpik pa ang pamahalaan sa lahat ng kaya nilang magawa sabi nga nila para mangyari ito kung mangyayari nga. 

Huwag naman sana itong matulad sa nauna nang ipinangakong pagbaba ng presyo ng bigas na nauwi rin sa wala. Hindi rin sana maging artipisyal na mekanismo ang ipairal, na kalaunan ay babalik at babalik sa totoong mataas na presyo sa merkado alinsunod sa law of supply and demand. 

***

Samantala, nagpapasalamat tayo na nadagdagan ng 21 ang listahan ng mga gamot na hindi na papatawan ng VAT upang maging abot-kaya at mabili ng ating mga maysakit na mahihirap na kababayan sa mas mababang presyo. 

Ang mga nasabing gamot ay para sa cancer, diabetes, mataas na cholesterol, hypertension, kidney disease, tuberculosis at maging para sa mental illness. 

Kung kayo ay kasalukuyang iniineksiyunan o umiinom ng gamot o maintenance medicines, may aasahan kayong pagbaba ng presyo kung ito ay kabilang sa mga sumusunod: 

Panitumumab (for infusion) at Fulvestrant (for injection) na para sa cancer; Teneligliptin (20 mg), Sitagliptin + Metformin Hydrochloride (50 mg/500 mg), Sitagliptin (50 mg at 100 mg), at Metformin Hydrochloride (500 mg) na mga tableta para sa diabetes;

Atorvastatin Calcium (20 mg) at Atorvastatin + Fenofibrate (40 mg/160 mg) na mga tableta para sa mataas na cholesterol; Clonidine Hydrochloride at Lisinopril na para sa hypertension; Mannitol, Tolvaptan at Alpha Ketoanalogues + essential amino acids na para sa kidney disease; Bedaquiline at Isoniazid +Pyridoxine Hydrochloride na para sa tuberculosis; at Desvenlafaxine (50 mg) para sa mental illness. 

Karapatan ng bawat Pilipino na makapagpagamot at makabili ng mga kinakailangang medikasyon sa kanyang paggaling. Hindi lang dapat mga mayayaman ang magkaroon ng pagkakataong bumuti ang kalusugan kundi maging ang mga mahihirap. Ang ibinibigay na gaan ng mas pinababang presyo ng mga gamot na ito ay dapat kagyat na maramdaman ng ating mga kababayan. 

***

Sa usaping pulitika naman, painit nang painit ang mga pangyayari at patindi nang patindi ang mga bangayan. May mga isnaban pa. Nakakaloka. 

May mga kumakampi sa magkabilang panig at may mga ambisyoso at ambisyosang nakikisakay naman. Malapit na ang 2025, kaya’t asahang mas iingay pa ang maraming dati lang namang nananahimik at hindi makabasag-pinggan. Pag-usapan uli natin ‘yan sa susunod na isyu! Abangan!

---

Kung may reaksyon, sumbong o katanungan, sumulat sa ASINTADO ni Judith Sto. Domingo sa BULGAR Bldg., 538 Quezon Ave., Quezon City o mag-email sa asintado.bulgar@gmail.com.

PI, sa kangkungan pupulutin

ni Judith Sto. Domingo @Asintado | January 31, 2024

Nakikini-kinita na nating walang ibang kahihinatnan ang tinatawag ngayong “People’s Initiative” (PI) kundi sa kangkungan. 

Ngayon pa lamang, minabuti na ng Commission on Elections (Comelec) na suspendihin na muna ang pagtanggap ng mga signature sheets para sa PI, sa pagkilala ng komisyon na kailangan pang pag-aralan at plantsahin ang kasalukuyan nitong mga alituntunin patungkol dito. 

Tutol naman ang Senado sa planong ietsapwera o lusawin ang kapangyarihan nito sa anumang balaking amyendahan ang Konstitusyon sa pamamagitan ng sama-samang pagboto ng lahat ng miyembro ng Kongreso sa halip na magkahiwalay na pagboto ng Senado at Kamara de Representantes. Siyempre nga naman, sa rami ng miyembro ng Kamara, tataob ang boto ng buong Senado na mayroon lamang 24 na miyembro. 

Sa privilege speech ni Senate President Juan Miguel Zubiri noong Lunes, ipinagdiinan niya na ang kasalukuyang PI ay “flawed” o may depekto, hindi ayon sa Konstitusyon at hindi tumutugon sa mga suliraning mahigpit na kinakaharap ng mga Pilipino. 

Hay naku, nauulit na naman ang kasaysayan, naaalala ko noong unang salta ko sa Senado halos tatlong dekada na ang nakalipas, ang usapan din ay Charter change o Cha-cha na talaga namang nagdala ng divisiveness o masalimuot na pagkakawatak-watak. 

Walang kadala-dala ang mga gustong mag-railroad nito ngayon na walang pakialam kahit ang mga pinapapirma ay hindi naman naiintindihan ang kanilang pinipirmahan.

Ang masaklap pa, ang akala ng mga nagsipirma ay para ito sa paparating na ayuda kaya’t nagmamadali pa sila. 

Wika nga ng kasabihan, “Ang mga hindi pinag-aralan at hindi natuto sa kasaysayan ay mabubulid sa pag-ulit nito”. 

Bakit ba naman kahit sa paglipas ng maraming taon at sa aral ng bawat pagkakataon, karamihan sa nakakatikim ng matinding kapangyarihan ay dinadapuan ng matinding pagnanasa na manatili sa kapangyarihang ito? 

Sa kabilang dako, ayun at nagagamit ang isyu para pagkaisahin ang iba’t ibang sektor, habang sinasakyan naman ito ng mga personalidad na gustong bumida o nais ding tumakbo sa susunod na halalan para sila ay bumango kung may ibabango pa nga ba sila. 

Kailan pa kaya magkakaroon ng mga lider ang bansa na talaga namang hindi makasarili at magsasama-sama at isasantabi ang personal nilang mga agenda para solusyunan ng pangmatagalan ang mga problema ng taumbayan? 

Maawa naman tayo sa mga masang sawang-sawa na sa mga ganitong pakulo. Ang mga nasasayang na panahon ng gobyerno sa mga walang kapararakan at walang kabuluhan para sa taumbayan ay nakakapanlumo. 

Ang mga buwis na ibinabayad ng mga mamamayan ay hindi dapat magamit sa iba maliban para sa ikabubuti ng buhay ng taumbayan ngayon pa lang at hindi sa pangakong kalaunan ay mapapako at magbabaon sa kanila sa krus ng lalong kahirapan. 

Mahirap ba talagang maunawaan ang lalim ng puso at pangangailangan ng masang Pilipino o sadyang ayaw lamang itong pahalagahan ng mga nagpapanggap na nagmamahal sa bayan? 

Asintaduhin n’yo naman ang tunay na kapakanan ng sambayanang Pilipino. 

---

Kung may reaksyon, sumbong o katanungan, sumulat sa ASINTADO ni Judith Sto. Domingo sa BULGAR Bldg., 538 Quezon Ave., Quezon City o mag-email sa asintado.bulgar@gmail.com.