ni Judith Sto. Domingo @Asintado | Oct. 2, 2024
Nagkape ka na ba ngayong araw? O magtitimpla pa lamang kung hindi bibili sa suking kapihan?
Ikaw kaya ay isa sa 90 porsyento ng mga Pilipinong nasa hustong gulang na mahilig sa inuming ito? Na kahit nakabangon na mula sa pagtulog ay hindi pa ganap na gising kung hindi pa nakakapagkape? At madalas kayang ang iyong pagkakape ay hudyat ng inaasam-asam na mga sandali sa iyong maghapon?
Masarap magkape at masarap pag-usapan ito dahil kahapon, ang unang araw ng Oktubre, ay ang International Coffee Day, samantalang ang ika-29 ng Setyembre ang nausong National Coffee Day dito sa ating bansa.
Napakalayo na ng narating ng bagay na ito sa ating kasaysayan, mula nang maipakilala ang unang puno ng kape noong taong 1740, ng isang Español na Pransiskanong monghe, sa Lipa, Batangas. Mula noon ay umusbong ang probinsya ng aking salinlahi bilang pangunahing kamalig ng kape sa buong bansa. Bagama’t, ayon sa datos ng Philippine Statistics Authority ng unang apat na buwan ng 2023, ang Soccsksargen o gitnang Mindanao na ang pinakamalaking tagabunga ng kape sa ating bansa.
Ang Pilipinas pa nga ay isa sa may 20 na mga bansa na pangunahing tagagawa ng kape, at kabilang pa sa nabansangang “bean belt” na kinasasaklawan ng may 70 na mga lupalop sa “sinturon” o gitna ng ating planeta.
Ang kape nga naman ay hindi lang inumin kundi katuwang: pampalamig kung mainit ang panahon o kinalalagyan, pampainit kung malamig ang klima o kinatatayuan. Pampukaw ito ng diwa sa pagharap sa mga hamon at gawain, at pampreno mula sa mga inaasikasong nakakapagod, sa pagbabanat ng buto o kahit sa ang pagtipa ng keyboard ng kompyuter.
Hindi lang pampagana ang mismong pag-inom ng kape. Ang pagnamnam nito nang may kasamang kaibigan o kapareha ay mainam na daan para sa pagniniig na makapagdaragdag-kaalaman sa mga bagay-bagay, pati sa pagpapalalim ng pagkakilala’t pag-unawa ng sarili’t sa isa’t isa na maaaring hindi malalaman basta na lamang. Ang kada tasa ay pampatalas ng ating isip at diwa sa panahong kailangan itong paganahin ng buong husay.
Bukod pa riyan ay may mga benepisyong pangkalusugan ang kape, dahil sa pagkakaroon nito ng mga bitamina at mga antioxidant na makatutulong upang makaiwas sa ilang uri ng sakit. Ingatan lang ang ating sarili at puso na hindi magmalabis sa pag-inom nito, bawasan din ang pagdadagdag ng asukal at iwasang uminom nito kung malalim na ang gabi.
Ang kape ay nakapabubuti rin ng ating ekonomiya. Dahil sa rami ng tumatangkilik nito sa atin ay patuloy ang pagsulputan ng mga kapihan sa ating kapuluan, prankisa man ng malalaking kumpanya o mga baguhang mga “café-preneur”. Kaya sa pagkakape ay makatutulong tayo: sa sarili at sa mga manggagawa at magbubukid na nasa likod ng pagtatanim ng mga butil ng kape, pati na sa mga karatig nitong industriya gaya ng mga gumagawa ng tasa at botelya at mga naghahanapbuhay bilang matitiyagang barista.
Tunay ngang tayo’y natutulungang maliwanagan sa maraming paraan sa simpleng kaugaliang pagkakape.
Sa isang banda naman, kung sanay tayo sa payak at mapait na lasa nito, marahil ay magiging suwabe ang ating pagtrato sa anumang pait ng pamumuhay.
Sa pagtimpla’t pag-inom ng kape, at sa pagdedesisyon sa kung gaano karami ang iinumin, lalong makikilala ang iyong katauhan at malalaman ang kakayanan, habang matatanto ang kayang paglaanan ng lakas at ang hindi na dapat pag-aaksayahan ng oras at ganap na hayaan na lamang.
Sa bandang huli, ang pagkakape ay pagpapahinga at pagpapalakas, upang makaipon ng kisig at maipabatid sa iyong sarili na ikaw ay mahalaga, at sa pagsimot ng inuming ito ay makapagpatuloy sa pamumuhay nang may saya at saysay.
Kung may reaksyon, sumbong o katanungan, sumulat sa ASINTADO ni Judith Sto. Domingo sa BULGAR Bldg., 538 Quezon Ave., Quezon City o mag-email sa asintado.bulgar@gmail.com.