Iwasang magpabudol sa mga ka-work, besh! Tips para makatipid habang nasa trabaho

ni Mharose Almirañez | October 23, 2022

Nahihirapan ka bang budget-in ang iyong sahod, dahil mas malaki pa ang mga inilalabas mong pera kumpara sa iyong kinikita? I feel you, beshie!

Relate na relate rin tayo sa mga hinaing ni Barbie Forteza bilang Klay sa palabas na “Maria Clara at Ibarra” kung saan tinalakay sa Episode 8 ang kalakaran ng pasahod noon versus ngayon. Aniya, kung may puso, makatao at patas magpasahod ang mga employer, eh ‘di sana’y umaasenso rin ang mga empleyado. Sa mayayaman dapat magsimula ang pagbabago, dagdag pa niya.

Talaga nga namang noon at ngayon ay walang pinagbago ang bulok na sistema sa ‘Pinas. Gayunman, hindi natin dapat isisi sa mga negosyante, mayayaman, politiko at gobyerno ang kahirapan dahil bilang mamamayan, ikaw dapat ang gumawa ng sarili mong kapalaran.

Hindi ‘yung tipong, kada sahod ay bibili ka ng kung anu-ano, tapos kapag naubos na ang sinahod mo, saka mo na naman ibubunton sa gobyerno ang init ng ulo mo. Jusko! Kaya’t bago pa tayo tuluyang mapunta kung saan-saan, narito ang ilang paraan upang kahit paano ay makatipid ka naman sa expenses tuwing nasa trabaho ka:

1. MAGBAON NG PAGKAIN. Huwag kang puro order o pa-deliver ng pagkain dahil mas makakatipid ka sa pagbabaon ng pagkain. Huwag mong ikahiya kung sa lunchbox ka kumakain dahil pare-pareho n’yo rin namang ije-jebs ang mga kinain n’yo pagkatapos. Kaya ano’ng sense? Do you think mas mabango ang jebs nila kapag sa fast food sila kumain, kumpara sa ‘yong naka-lunch box?

2. MAGDALA NG TUMBLER. Sa halip na bumili ng bottled water o brewed coffee ay mag-invest ka sa mga insulated tumbler. Sapagkat kung iisipin mo ‘yung gastos sa paisa-isang P20 na tubig o P100 na kape kada araw ay napakalaki na ng matitipid mo kapag may dala kang homemade coffee o iced water na nakalagay sa tumbler. Besides, aesthetic din namang tingnan ang mga nauusong tumbler nowadays, that’s why hindi ka magmumukhang nagtitipid n’yan.

3. PUMASOK NANG MAAGA. Applicable ito sa mga nagko-commute, sapagkat may ilan na nagdo-double ride tuwing rush hour dahil pahirapang makasakay sa punuang public transportation. May ilan namang huwag lamang ma-late sa trabaho ay mas pipiliin pa ang mag-book sa TNVS apps, o mag-taxi o habal, na nagiging dahilan para dumagdag sa ‘yong expenses, gayung puwede ka namang makatipid sa pamasahe kung papasok ka lamang nang maaga.

4. ‘WAG MAGPABUDOL SA KATRABAHO. Ito ‘yung magkakayayaan kayong umorder ng pagkain o magpa-deliver ng anumang items via online. Siyempre, ayaw mo naman maging outcast, kaya kapag um-order ang majority ng iyong katrabaho ay napapa-order ka na rin. Pero beshie, jusko, lumayo ka sa tukso! Learn to say “no”, lalo na kapag tight ang iyong budget.

5. ‘WAG MAGPADALA SA KANTYAW. Kapag sinabihan kang, “Libre naman d’yan, worksarry mo, eh!” Run, beshie! Sabihin man nilang kuripot ka, but not all the time ay kailangan mong magpadala sa mga sulsol, dahil hindi ‘yun makakatulong sa iyong savings. In fact, lalo ka lamang malulubog sa unplanned expenses. Please lang, iwasan mong magpakagalante, lalo na’t hindi mo naman afford i-maintain ang ganyang lifestyle.

Let’s say, gasino lang naman na i-treat ang sarili paminsan-minsan after a long hard week. “Deserve ko ‘to,” ‘ika nga, pero dapat mong isipin na kailangan mo ring matutong maghigpit ng sinturon, sapagkat hindi araw-araw ay Pasko. Huwag kang puro gastos now, pulubi later.

Mainam na itabi mo na lang sa bangko ang iyong extra money dahil paniguradong magagamit mo ‘yan in case of emergency. Sabi nga nila, “Kapag may isinuksok, may madudukot.”

Huwag ka lang basta umasa sa PhilHealth, PCSO, Malasakit Center, DSWD, at iba pang tulong mula sa gobyerno, sapagkat napakahabang pila at napakaraming proseso pa ang kailangan mong pagdaanan bago mo makamit ang hinihinging assistance. Matuto kang tumayo sa sarili mong mga paa. Magsumikap at mag-ipon ka upang hindi palaging nakaasa sa gobyerno.

Gets mo?!

Kering-keri dahil sa socmed… Paano malalaman na single na ang isang tao?

ni Mharose Almirañez | October 21, 2022

Naaalala n’yo pa ba kung paano umingay sa social media ang isyu tungkol sa hiwalayang Carla-Tom, LJ-Paolo, Kylie-Aljur at iba pang celebrity couple? Eh ang usap-usapang hiwalay na rin sina Heart Evangelista at Chiz Escudero dahil tinanggal na ng aktres ang apelyido ng senador sa kanyang Instagram?

Ganyan kabilis kumalat ang tsismis. Palibhasa, modern era na tayo, kaya high-tech na rin ang paraan ng break up. Ito ‘yung panahon kung saan puwede nang magka-access sa ‘yong private life ang kahit sino sa pamamagitan lamang ng pang-i-stalk sa ‘yong social media profile. Mapa-showbiz o non-showbiz personality ka man, mayroon kang online friends and followers na palaging nakaantabay sa bawat update sa iyong timeline. Kaya cryptic post man ‘yan, nadi-distinguish agad ng mga ‘Marites’ na tambay sa social media ang iyong pinagdadaanan—partikular sa ‘yong love life, sa pamamagitan lamang ng mga sumusunod na signs:

1. ‘PAG NAG-DEACTIVATE KA NG ACCOUNT. ‘Yung tipong, hindi ka naman low-key person, pero bigla kang naging invisible sa social media. Let’s say, Facebook friend tayo, tapos nag-deactivate ka, rito na magsisimula ‘yung mga haka-hakang nasa healing process ka.

2. ‘PAG NAGPALIT NG ITIM NA PROFILE PICTURE. Karamihan sa naka-itim na profile picture ay mga namatayan ng kamag-anak at nasa stage ng pagluluksa. Mayroon din namang ilan na gumagamit nito upang ipaalam sa kanyang friends and followers na something bad is going on.

3. ‘PAG NAGPAIKLI NG BUHOK. Very common ito sa kababaihan. ‘Yung tipong, ipe-flex pa nila ang pagpapagupit sa kanilang ‘my day’ o Instagram stories. Ginagawa ito by showing that they’re cutting ties over someone.

4. ‘PAG IN-UPDATE MO ANG IYONG PROFILE WITHOUT ANY TRACE OF HIM/HER. Halimbawa, mula sa public status na “in a relationship” ka sa kanya, tapos bigla mo itong ini-hide sa iyong profile. Puwede ring, kapag hindi mo na siya isinama sa iyong bio.

5. ‘PAG PURO MEMES O HUGOT NA ANG TIMELINE. Kung noon ay puro tag, mention or picture n’yo ng bebe mo ang laman ng iyong timeline, ngayon ay natabunan na ‘yun ng memes and cryptic posts.

6. ‘PAG BURADO NA ANG PICTURES NIYA. Kumbaga, hindi mo na siya pini-feature sa iyong story highlights. Naka-hide na rin maging ang mga picture niya at picture n’yo sa iyong account.

7. MAY PAG-UNFOLLOW/UNFRIEND NA NAGAGANAP. Madali lamang makumpirma kung friends pa n’yo ang isa’t isa sa pamamagitan ng search box, kaya mag-ingat sa mga Marites na walang ibang ginawa kundi abangan kung kailan kayo magbe-break. Typical movement ang pag-a-unfollow sa mga artista, kaya kung sinimulan mo nang i-unfollow ang iyong karelasyon, naku, gets na nila ‘yan!

8. ‘PAG MADALAS NANG MAG-CHAT SA GC. Samantalang dati, hindi mo man lang magawang mag-seen at magbasa sa inyong group chat dahil puro ka ‘bebe time’. Pero ngayon, ang ingay-ingay mo na at ikaw na itong madalas mag-open ng topic. ‘Yung tipong, nagyayaya ka na ring gumala at mag-inom, kaya obvious na hindi ka okey.

9. ‘PAG NAGSIMULA NANG MAG-SELF LOVE. Finally, pala-post ka na ulit ng selfie, travel, food at inspirational quotes with the #Selflove. ‘Yun bang, positive outlook ka, pero para kang palaging may gustong patamaan at patunayan sa mga post mo.

10. ‘PAG NAGING ACTIVE KA NA ULIT SA DATING APP. Kung dati kang suki ng online dating, heto nga’t nagsisimula ka nang magbalik-loob. Searching for bagong trauma o rebound ang bago mong peg.

Minsan, may mga relasyong hindi pa naman talaga tapos, pero tuluyan nang natatapos dahil sa pangunguna ng mga taong nakapaligid sa inyo. ‘Yung tipong, kahit gusto mo pang ayusin ay lalo lamang nasisira dahil sa pakikisali o pakikisawsaw ng mga taong palaging may sey sa inyong relasyon.

Kaya naman sa susunod na makikipagrelasyon ka, mainam kung magpaka-low-key kayo. Huwag mong i-post ang bawat ganap sa inyong relasyon upang maging clueless sila. Hindi naman kasi porke hindi mo pine-flex sa socmed ang iyong dyowa ay hindi mo siya mahal o hindi ka proud sa kanya. Magkaiba kasi ‘yung private sa secret relationship.

Okie?

Walang progress at creative juices? Read mo ‘to! 6 Tips para ma-survive ang ‘writer’s block’

ni Mharose Almirañez | October 14, 2022

Pambansang sakit ng mga writer ang ‘writer’s block’ kung saan tila name-mental block sila’t hindi makapag-isip ng isusulat. Kumbaga, nasasaid ang utak nila, kaya kahit magdamag pa silang tumunganga sa harap ng papel, laptop o computer ay napakahirap para sa kanilang makapag-construct ng isang makabuluhang paragraph.

Ayon sa research, kabilang sa mga kilalang manunulat na nakaranas ng writer’s block ay sina F. Scott Fitzgerald, Joseph Mitchell, atbp. I wonder kung nakaranas din nito sina Dr. Jose Rizal at Francisco Baltazar. Char!

Sabi naman ng ilan, hindi raw totoong nag-e-exist ang ‘writer’s block’ sapagkat palusot lamang ‘yun dahil tinatamad silang magkalkal ng mga salita o creative juices. Posible ring distracted sila between personal life and writing career. So ano nga ba ang totoo?

Bilang manunulat, narito ang ilang tips na puwede kong ibahagi sa tuwing tinatamad akong magsulat o nakakaranas ng writer’s block:

1. MAG-SET NG SARILING DEADLINE. Ang pagsusulat ng nobela ay hindi kasing bilis ng one-night stand na puwede kang makabuo sa isang gabi lang. It takes years and endless nights. Nangangailangan din ito ng ilang baldeng kape, paulit-ulit na revisions at walang katapusang writer’s block. Siyempre, hindi mo naman puwedeng ipilit ang pagsusulat kung wala ka sa mood dahil magmumukhang chaka ang iyong piyesa. Ayaw mo naman siguro magmukhang ni-rush ang iyong manuscript para lamang makaabot sa deadline, ‘di ba? That’s why, ikaw na ang mag-set sa mas maagang deadline. Unahan mo na ‘yung deadline ng boss mo. Upang magawa ‘yun, kailangan mong mag-concentrate. Huwag kang magpa-distract. Eh, paano naman ‘yung mga may deadline ng alas-5:00 ng hapon araw-araw? Simple lang ‘yan, mag-focus ka at basahin ang mga susunod pang tips.

2. MAG-SCROLL SA SOCIAL MEDIA. Isa ito sa dahilan kaya nadi-distract ang karamihan, pero knows mo bang nakakatulong din ang social media upang makakuha ng mga bagong kaalaman na maaari mong magamit sa iyong manuscript o article? Halimbawa, puwede mong gamitin ‘yung tips sa mga napapanood mong TikTok content. Puwede mo rin gawing basehan ‘yung mga advice at opinyon na naririnig mo sa podcast.

3. MAGLAKWATSA. Away from keyboard ka muna kung talagang wala nang mapiga sa ‘yong utak. Subukan mong mag-akyat-baba sa hagdan, maglakad sa hallway o tumambay sa coffee shop. Puwede ka ring bumiyahe sa unfamiliar places para maligaw ka man, at least mayroon kang bagong kuwento o adventure na puwedeng isulat. I-draft mo lang muna ‘yun, saka mo balikan kapag overflowing na ang sentences at ideas sa ‘yong utak.

4. MAG-OBSERVE. Nasaang lugar ka man, ugaliin mong magmatyag sa mga taong nakapaligid sa ‘yo dahil puwede mo itong gamitin upang makabuo ng sentences kalaunan. Hindi naman sa pagiging ‘Marites’, pero tingnan mong maiigi ang bawat galaw ng mga kamay nila at maging ang paraan kung paano sila magbutones ng damit. Kilatisin mo ang model o unit ng hawak nilang selpon. Gaano ba sila kalakas magsalita? Kung novel ang iyong isinusulat, puwede mo na gamiting description ang mga nabanggit bilang establishing ng iyong scene. I-bullets mo muna ‘yung bawat keywords na na-observe mo, pagkatapos ay puwede mo na ‘yun lagyan ng supporting details. Kung article naman, humanap ka ng magandang anggulo at doon ka mag-focus.

5. MAKIPAGPALITAN NG IMPORMASYON. Halimbawa, tsika-tsikahin mo lang ‘yung friend mo... A typical conversation, without you guys knowing na kung anu-ano na ang naging topic n’yo— na puwede mo rin palang magamit para sa iyong next article. Kung half Chinese siya, eh ‘di, puwede mo siya interbyuhin tungkol sa Chinese culture. Mga ganu’ng atake, beshie. Make sure na isa-cite mo rin siya at the end of your article para hindi sumama ang loob niya sa ‘yo.

6. MAGMUNI-MUNI. Tumulala ka lang at hayaan mong dalhin ka ng iyong imagination kung saan. Mag-overthink ka lang. Malaking factor din ang ambience para ganahan kang magsulat. Sey ng ilan, masarap magmuni-muni tuwing madaling-araw, habang hawak ang baso ng mainit na kape. Idagdag mo na rin ang mga patak ng ulan sa inyong bubong at ang magandang himig ng musika. ‘Yung tipong, kada bitaw ng lyrics ay word-by-word ka nang nakakapag-construct ng sentences, hanggang tuluyan ka nang makabuo ng isang paragraph, isang chapter, manuscript at nobela.

Huwag mong gawing dahilan ang writer’s block para huminto sa pagsusulat dahil ang totoong manunulat ay hindi nauubusan ng mga dahilan para sumulat. Lapis at papel ang una nilang naging puhunan sa kanilang pangarap, kaya tamarin man silang magsulat o ma-distract man pansamantala, hahanap at hahanap sila ng paraan upang makabalik sa pagsusulat.

Gets mo?