Iwas-Sunog Tips ngayong Fire Prevention Month

Buhay, Pag-ibig at Pamilya

Hello, mga amigo at amiga! Alam n’yo ba na nilagdaan noong Nobyembre 17, 1966 ni dating Pangulong Ferdinand E. Marcos ang Presidential Proclamation No. 115-A kung saan ang buwan ng Marso ay idineklarang Fire Prevention Month?

Noong Enero 23, 1989 naman, nilagdaan ni Pangulong Corazon C. Aquino ang Proclamation No. 360 bilang Burn Prevention Month.

At dahil napakabilis ng panahon at Marso na naman, nagsimula na ang mga kampanya at paalala ngayong Fire at Burn Prevention Month. Karamihan kasi ng mga insidente ng sunog ay nangyayari sa buwang ito.

Napakahirap masunugan. ‘Ika nga ng karamihan, oks lang manakawan dahil may maiiwan, pero kapag sunog ang dumaan, simot lahat ng pinaghirapan. Totoo naman, ‘di ba? Dahil dito, napapanahon talaga upang pag-usapan ngayon ang ilang iwas-sunog tips.

1. Iwasan ang sobra o overloading na koneksiyon at ugaliing tanggalin ang mga nakasaksak na appliances kung hindi na ito ginagamit, lalo na kung aalis ng bahay.

2. Kung gumagamit ng liquefied petroleum gas (LPG), palaging isara ang regulator kapag hindi na ginagamit at kung mainit at sira ang regulator, gamitan ito ng basang basahan.

3. Ilayo sa mga bata ang posporo, kandila o lighter at ipatupad ang “no smoking” na patakaran sa loob at labas ng bahay.

4. Kapag umabot sa puntong nasusunog ang parte ng katawan, gawin ang “stop, drop and roll” o dumapa sa sahig, takpan ang mukha at gumulung-gulong hanggang sa mawala ang apoy.

5. Pinakaimportante sa lahat ay tumawag sa 911 o sa mga lokal na sangay ng pamatay-sunog at ibigay agad ang iyong lokasyon sa emergency operator.

Ang sunog ay mapanganib at nakamamatay, subalit, ang mga ganitong pag-iingat ay nakatutulong para makaiwas sa mga sakuna o aksidente. Palagi nating tandaan na presence of mind sa lahat ng sitwasyon ang magpapakita kung ikaw ay isang biktima o survivor.

---

Para sa anumang isyu, opinyon o problema na gus-tong i-share, mag-send sa e-mail na buhay.bulgar@ gmail.com o sumulat sa Buhay, Pag-ibig at Pamilya at ipadala sa BULGAR Bldg., 538 Quezon Avenue, Quezon City

‘Wag nang hintaying may mamatay o maperhuwisyo... Safety tips para iwas-sunog

Itinakda ang Fire Prevention Month sa Pilipinas ngayong buwan ng Marso dahil ito ang panahon kung kailan pinakamaraming naitatalang sunog sa buong taon. Dahil dito, pinaaalalahanan ang lahat na mag-ingat upang maiwasan ang sunog at para sure na manatili tayong ligtas, narito ang ilang safety tips: 1. SIGURADUHING AYOS ANG MGA WIRING. Madalas na sanhi ng sunog ang mga faulty electrical wiring, kaya suriin agad ang mga kawad ng kuryente sa bahay. Kung may kailangang ayusin, gawin ito agad at palitan ang mga wiring na medyo luma na.

2. ‘WAG MAG-OVERLOAD NG MGA SAKSAKAN. Hindi tayo dapat saksak lang nang saksak ng appliances kung hindi tayo sigurado na kaya nitong suportahan ang dumadaloy na kuryente. Madalas na nangyayari ang overload kapag gumagamit ng octopus connection at sabay-sabay na umaandar ang appliances na malakas sa kuryente.

3. BUNUTIN ‘PAG HINDI GINAGAMIT. Kung hindi ginagamit ang TV, aircon o electric fan, mabuting bunutin ang plug sa saksakan dahil kahit nakapatay na, kumokonsumo pa rin ito ng kuryente. Nakatipid ka na sa kuryente, safe ka pa sa sunog. ‘Wag itong kalimutang gawin bago matulog at kapag aalis ng bahay.

4. BANTAYAN ANG NILULUTO. Hindi lang pagkain ang puwedeng masunog kapag hindi natin binantayan ang ating niluluto dahil maaari ring masunog ang bahay. Dahil dito, make sure na hindi kayo aalis ng kusina hangga’t hindi kayo tapos magluto, gayundin, ‘wag mag-iwan ng flammable objects malapit sa kalan dahil maaari itong magliyab kapag hinangin ang apoy ng kalan. Pagkatapos magluto, ugaliing patayin ang gas at kalan.

5. ILAYO ANG POSPORO O LIGHTER SA MGA BATA. Isa rin ito sa mga madalas na dahilan ng sunog, kaya naman siguraduhing maitatabi ang mga ito sa lugar na hindi nila maaabot o mabubuksan. Mahalaga rin na maipaliwanag sa kanila na hindi ito dapat paglaruan dahil maaari itong maging sanhi ng sunog.

6. I-SECURE ANG FIRE EXTINGUISHER. Siguraduhing may fire extinguisher sa bahay nang sa gayun ay agad maapula ang apoy at hindi na lumala. Kapag naapula ang maliit na sunog, mabuting tumawag pa rin ng bumbero upang makasigurado na ligtas na ang paligid.

Hindi lang tuwing Fire Prevention Month tayo dapat mag-ingat dahil applicable ang lahat ng tips na ito sa buong taon. Kapag nagsimula na ang sunog, hindi na natin ito kontrolado kaya para makaiwas dito, make sure na ibabahagi n’yo ito sa inyong mga kaibigan at kakilala. Okie?

Signs na dapat munang magpahinga sa socmed

Halos lahat sa atin ay may social media account — estudyante, empleyado, karaniwang mamamayan o kahit ang bata na halos wala pang kaalam-alam sa mundo ay meron na rin nito.

Hindi maitatanggi na malakas talaga ang impluwensiya ng modernong teknolohiya sa bawat isa. Pero sa kabila nito, madalas ay umaabot tayo sa puntong pakiramdam natin ay masyado na tayong nagbubuhos ng maraming oras sa social media.

Kaya naman, narito ang ilang signs na kailangan mo na ng social media detox:

1. PAKIRAMDAM NA MAY KULANG ‘PAG OFFLINE. Hindi kumpleto ang araw mo kapag hindi ka nakapag-FB, Twitter, IG etc.. May kuwenta man o wala ang mga posts na binabasa mo o page na iyong binibisita, humaling na humaling ka.

Kaya kahit gaano ka-busy ang schedule mo, mag-o-online at mag-o-online ka pa rin.

2. HINDI KA NATUTUWA SA MGA NAKIKITA MO. May pagkakataon ba na kapag nag-i-scroll ka sa socmed, eh, hindi mo maiwasang mag-‘side-comment’ sa mga nakikita mo?

Walang problema kung positibo ang nasasabi mo, pero kung puro panlalait, mali ‘yan — mali na hayaang dumaloy ang inggit sa sistema mo dahil sa pagkukumpara sa mga bagay na narating o meron ang iba kumpara sa iyo.

3. HINDI NA MABITAWAN ANG GADGET. Kahit saan ka magpunta, hindi mawawala ang cellphone, tablet o anumang gadget na madalas gamitin para makapasok sa virtual world.

‘Ika nga ng mga nanay, mas madalas pang hawakan ng anak nila ang gadget kaysa sa libro o walis tambo. Ang siste, tila kakabit na nila ang bagay na ‘yan na dapat hindi naman.

4. APEKTADO NA NG SOCMED ANG IYONG PRODUCTIVITY. Nakadidismaya na tila wala nang silbi ang library, hindi na pinagagana ang creativity at tinatamad na rin tayong igalaw-galaw ang katawan.

Bakit? Dahil kapag may assignment, project, gusto o kailangang malaman o kapag bored ka lang — wala nang isip-isip — social media agad ang sagot d’yan.

5. WALA NANG TIME SA ‘REAL LIFE’. Kung ikukumpara mo ang oras na iginugugol mo sa socmed — may kinalaman man sa trabaho o pag-aaral — sa time na ibinibigay mo sa iyong pamilya o mga kaibigan, ano ang mas pinaglalaanan mo ng panahon?

Ang socmed ay ‘virtual world’ lamang, kapag walang internet ay wala ka ring access. Maging matalino tayo sa paggamit ng oras at hangga’t maaari ay ilaan natin ito sa tamang bagay.

Walang masama sa paggamit ng social media bilang parte na rin ito ng araw-araw nating pamumuhay, pero tandaan na dapat itong balansehin dahil anumang bagay na gagawin natin nang sobra o kulang ay nakasasama rin.

Okidoki?