Pagtakas sa responsibilidad at “kamangmangan”, isa ring klase ng katiwalian

ni Ka Ambo @Bistado | October 8, 2025

Bumagsak ang palitan ng piso kontra dolyar.

Dausdos din ang stock market.

Maging ang foreign investors ay lumalayas.

Saklolo!

----$$$---

NAGREREKLAMO ang ilang bumbay, wala silang masingil sa mga mumunting negosyante sa ibaba ng laylayan.

Dumarami ang kaso ng pagnanakaw at panggogoyo sa kapwa — walang pera.

----$$$--

DUMARAMI ang nagkakasakit, pero parang tameme ang Department of Health.

Inutil din yata tulad ng DPWH.

----$$$--

NAGKALAT ang pulubi at mga may “psychosis” na natutulog sa kalye.

Ang tinutulungan ng DSWD — ay kung sino ang “maykaya” na mabuhay -- pero ang mga “hopeless person” ay pinababayaan.

----$$$--

ANG mga traffic enforcer ay hinuhuli ang mga tsuper — na may “pang-areglo” pero ang mga gumagambala sa trapiko — tulad ng street vendor at “pulubi kuno” — ay hindi binabawalan sa gitna ng lansangan.

Wala kasing “panlagay” ang mga pobre-pobrehan.

----$$$--

INAAKALA ng mga traffic enforcer ay sakop lamang nila ang may hawak ng manibela — ‘yan ay isang kamangmangan.

Ang lahat ng nakaka-obstruct sa kalye — ay dapat iniaayos ng traffic enforcers — kasama ang vendors at pulubi.

----$$$--

ANG mga pulubi — alaga man ng mga sindikato o hindi — ay dapat inaasikaso at binabantayan ng DSWD.

Malinaw na ang DSWD — ay tulad din ng DPWH — batbat ng kaduda-dudang aktibidad.

----$$$--

MAGING ang mga nagbabanal-banalan na mga religious group ay tila dedma sa mga pulubi na mga may “mental illness” na naghambalang sa bangketa at mga lansangan.

Bulag, pipi at bingi ang mga ehekutibo ng LGU at barangay na nakakasakop sa lugar kung saan naglipaw o naglipana ang mga “hopeless” Pinoy.

----$$$--

KUNG ang mga ninakaw na multi-bilyong piso ng mga pulitiko, ehekutibo at mga kontraktor ay inilalaan sa mga “hopeless” persons — disin sana’y masaya ang lahat.

Plastik at pagkukunwari ang pagtulong ng gobyerno sa mga “hopeless” persons.

----$$$--

Ang DSWD dapat ay siyang naatasang sumaklolo sa mga Pinoy na “wala nang pag-asa” na mabuhay nang marangal at disente.

Hindi lamang pagnanakaw sa pondo — ang kahulugan ng corruption, bagkus isang klase rin ng katiwalian ang pagtakas sa responsibilidad at “kamangmangan”.

-----$$$--

SA laganap na katiwalian sa loob ng gobyerno, wala ring corporate services para sumaklolo sa mga wala nang pag-asang Pinoy — pulubi at may ‘mental illness’.

Kahit ang mga alagad ng sekta at relihiyon ay mga ‘mapagkunwari’ lamang — at ‘naglulustay’ ng mga donasyon at ambag sa simbahan at sambahan.

----$$$--

SAAN patungo ang ating bansa kung ang gobyerno at pribadong sector ay kapwa makasarili—at “pera-pera” lang?

Wala na, wala nang pag-asa pa si Juan!

---

Kung may reaksyon, sumbong o katanungan, sumulat sa ASINTADO ni Judith Sto. Domingo sa BULGAR Bldg., 538 Quezon Ave., Quezon City o mag-email sa asintado.bulgar@gmail.com.

Piece-rate employee, may “K” sa 13th month pay

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | October 8, 2025

Dear Chief Acosta,

May katanungan ako sapagkat nalilito ako kung karapat-dapat ba akong tumanggap ng 13^th month pay. Sinabi ng employer ko na hindi ako kuwalipikado dahil diumano ay binabayaran ako sa pamamagitan ng piece-rate basis. Tama ba ang employer ko? Maraming salamat sa inyong tugon! -- Donalyn

---

Dear Donalyn,

Ang pangunahing batas na sumasaklaw sa iyong tanong ay ang Presidential Decree (P.D.) Blg. 851 o ang tinatawag na “13^th Month Pay Law.” Ang batas na ito ay nag-uutos sa mga employers na magbigay ng 13^th month pay na katumbas ng 1/12 ng batayang sahod ng isang empleyado sa loob ng isang taon.

Ang Seksyon 3 (e) (2) ng Rules and Regulations Implementing P.D. No. 851 ay nagbigay ng kahulugan sa mga manggagawang binabayaran sa pamamagitan ng piece-rate basis. Ayon dito:

“Workers paid on piece-rate basis shall refer to those who are paid a standard amount for every piece or unit of work produced that is more or less regularly replicated, without regard to the time spent in producing the same.”

Dagdag pa rito, ayon sa Labor Advisory No. 25, Series of 2023 na inisyu ng Department of Labor and Employment (DOLE) noong 8 Nobyembre 2023:

“The 13^th month pay shall be paid to rank-and-file employees in the private sector regardless of their position, designation, or employment status, and irrespective of the method by which their wages are paid, provided that they have worked for at least one (1) month during the calendar year. It shall be given to rank-and-file employees who are paid on a piece-rate basis, fixed or guaranteed wage plus commission, those with multiple employers, those who resigned, were terminated from employment, or were on maternity leave and received salary differential.”

Nakalahad din sa Workers’ Statutory Monetary Benefits, 2024 Handbook, na inisyu ng Bureau of Working Conditions ng DOLE, na ang lahat ng employers ay kinakailangang bayaran ang kanilang mga rank-and-file na empleyado ng ika-13 buwang suweldo o 13^th month pay, anuman ang uri ng kanilang trabaho at anuman ang paraan kung paano binabayaran ang kanilang sahod, sa kondisyon na sila ay nagtrabaho nang hindi bababa sa isang buwan sa isang taon. Partikular na nakalagay rito na:

“All employers are required to pay their rank-and-file employees thirteenth- month pay, regardless of the nature of their employment and irrespective of the methods by which their wages are paid, provided they worked for at least one (1) month during a calendar year.”

Mahalagang tandaan na ang mga sumusunod na employers ay hindi saklaw ng P.D. No. 851. Nakasaad sa mga panuntunan at regulasyon nito na:

“(5) Employers of those who are paid on purely commission, boundary, or task basis, and those who are paid a fixed amount for performing specific work, irrespective of the time consumed in the performance thereof, except where the workers are paid on piece-rate basis in which case the employer shall be covered by this issuance insofar as such workers are concerned. (Sec. 3 (5), Rules and Regulations Implementing P.D. No. 851)

Tungkol sa iyong sitwasyon, mali ang pahayag ng iyong employer na hindi ka karapat-dapat para sa 13^th month pay dahil isa kang piece-rate na empleyado. Bilang isang piece-rate na empleyado, may karapatan ka pa ring tumanggap ng 13^th month pay, basta’t nagtrabaho ka nang hindi bababa sa isang buwan sa loob ng isang taon. Ang karapatan na ito ay batay sa Rules and Regulations Implementing P.D. No. 851 at higit pang nilinaw ng DOLE sa pamamagitan ng nabanggit na labor advisory nito.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Bangayan nina taklesang Usec. Castro at palabang Manong Chavit, abangan kung sino ang susurender

ni Pablo Hernandez @Prangkahan | October 8, 2025

KAPAG DINIKTAHAN NG TATE ANG WORLD BANK NA HUWAG PAUTANGIN ANG MARCOS ADMIN DAHIL SA LAGANAP NA CORRUPTION, MALAMANG BANGKAROTE ABUTIN NG PHILIPPINE GOV'T. -- Sa 2025 Climate Investment Statement ng United States (US)-State Department ay inilarawan nito ang laganap na corruption sa Pilipinas.

Dapat bilis-bilisan ng Independent Commission for Infrastructure (ICI) ang imbestigasyon sa flood control projects scam para makasuhan, maipakulong ang lahat ng sangkot sa katiwalian dahil kung babagal-bagal ay baka mabuwisit ang Amerika at diktahan ang World Bank (WB) na huwag pautangin ang Pilipinas sa pangambang makurakot lang ang ipauutang.

Ang Amerika ang pinakamalaking shareholder sa World Bank kaya may impluwensya ito sa WB kaya kapag nagdikta ang Tate na huwag pautangin ang Marcos admin, nakupo, malamang bangkarote abutin ng Philippine government, boom!

XXX

SANA HUWAG TITIGIL ANG AMLC SA PAGBAWI SA KABAN NG BAYAN NA IN-SCAM NG MGA SANGKOT SA FLOOD CONTROL PROJECTS, NA KAHIT SINGKO WALANG DAPAT ITIRA SA MGA NINAKAW SA PERA NG BAYAN -- Sinabi ni Anti-Money Laundering Council (AMLC) Executive Director Matthew David na sa kasalukuyan ay nakikipag-coordinate na raw sila sa kanilang mga foreign counterpart para mabawi sa mga politician, kontraktor at Dept. of Public Works and Highways (DPWH) na sangkot sa flood control projects scam, ang pera ng bayan na idineposito nila sa mga foreign bank, gayundin ang kanilang mga ari-arian tulad ng mga bahay, sasakyan at iba pang kayamanan na nasa ibang bansa.

Ayos ‘yan, at sana huwag titigil ang AMLC sa pagbawi sa lahat ng mga in-scam sa kaban ng bayan ng mga ‘buwayang’ politicians, kontraktor at DPWH officials, na ‘ika nga, kahit singko walang dapat itira sa mga ninakaw nila sa perang bayan, period!

XXX

NANG ALISAN NG DUTERTE ADMIN NG PAPEL ANG MGA LGU SA MGA PROYEKTONG PANG-NATIONAL, DIYAN NA NAGPIYESTA SA FLOOD CONTROL PROJECTS ANG MGA KONTRAKTOR, DPWH OFFICIALS, AT TIWALING SENADOR AT KONGRESISTA -- Sa panahon ng noo’y Pres. Noynoy Aquino ay may papel ang mga local government units (LGUs) sa mga proyektong pang-national na inia-award ng DPWH sa mga construction firms, na ibig sabihin ay kailangang mag-report ang DPWH officials at kontraktor sa gobernador at mayor kung tapos na ang proyekto sa kanilang nasasakupan, at ang gagawin naman ng LGUs ay bubusisiin kung tapos na, at kapag perpekto ay saka pipirmahan ang acceptance, at kapag hindi maayos ang proyekto ay hindi pipirmahan kaya hindi makakasingil ng bayad ang kontratista sa DPWH.

Ganyan kahigpit noong panahon ng Aquino administration, pero pagsapit ng Duterte administration, inalisan na ng papel ang mga LGUs, tanging kontraktor at DPWH officials na lang ang may pakialam sa mga proyektong pang-national, at dahil diyan kung kaya’t nagpiyesta ang mga kontraktor, DPWH officials at mga kasabwat nilang mga tiwaling senador at kongresista sa raket nilang flood control projects scam, tsk!

XXX

SA BANGAYAN NG TAKLESANG USEC. CLAIRE CASTRO AT PALABANG MANONG CHAVIT, SINO SA KANILA ANG SUSURENDER? -- Patuloy ang bangayan sa social media nina Presidential Communications Office (PCO) spokesperson, Usec. Claire Castro at business tycoon, former Ilocos Sur Gov. Chavit Singson.

Ang ugat ng kanilang bangayan ay tungkol sa sinabi ni Usec. Castro na kaya lang daw naghihimutok si Manong Chavit ay dahil hindi naibigay sa kanya ang hinihinging posisyon sa Philippine Charity Sweepstakes Office (PCSO) na itinanggi naman ng dating gobernador, at pagkaraan ay nagpalabas ng statement ang Malacanang spokesperson na paiimbestigahan nila sa Dept. of Justice (DOJ) kung may pananagutan ito (Manong Chavit) sa panawagang mag-resign si Pres. Bongbong Marcos (PBBM), at ang resbak ng former governor ay ang amo raw nito (Usec. Castro) na si PBBM ay talaga naman daw  corrupt, dahil noon raw na senador pa si PBBM nasangkot na ito sa pork barrel scam ni Janet Napoles.

Si Usec. Castro ay kilalang taklesa at si Manong Chavit ay kilalang palaban, kaya’t sino kaya sa kanila ang susurender sa kanilang bangayan sa social media? Abangan!