Pananagutan ng gumagamit at nagmamay-ari ng pekeng pera

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | June 21, 2025

Dear Chief Acosta, 

Nagpunta ako sa isang lotto outlet malapit sa bahay namin para subukang tumaya sa lotto. Noong magbabayad na ako, nagbigay ako ng Php1,000.00, pero hindi ito tinanggap ng tindero dahil diumano ay wala siyang barya kaya nagbigay na lang ako ng Php30.00. Noong hiningi ko ang ibinigay kong Php1,000.00 ay sinabihan ako ng tindero na diumano ay peke ito. Hindi ko mawari kung paano ito naging peke kaya tinanong ko ulit siya kung “Peke ba talaga iyong pera ko?”. Nang muli niya itong tingnan ay sinabi niya na diumano ay peke nga ito kaya naman kinuha ko na lang ito para hindi na maipambayad sa iba. Makakasuhan ba ako ng kasong kriminal kahit hindi ko alam na peke ang dala kong pera at ipinambayad lang din naman ito sa akin sa palengke?  — Noemi

---

Dear Noemi,

Nakasaad sa Article 168 ng Revised Penal Code of the Philippines na ang sinumang tao na alam na siya ay gumagamit ng pekeng pera, o mayroon siya sa kanyang pagmamay-ari at may intensyon siyang gamitin ito, ay maaaring magkaroon ng pananagutang kriminal: 

“Article 168. Illegal possession and use of false treasury or bank notes and other instruments of credit. — Unless the act be one of those coming under the provisions of any of the preceding articles, any person who shall knowingly use or have in his possession, with intent to use any of the false or falsified instruments referred to in this section, shall suffer the penalty next lower in degree than that prescribed in said articles.”

Sa Pilipinas, hindi lang ang mga mismong gumawa ng pekeng barya o pera ng Pilipinas ang pinarurusahan kundi maging ang mga taong gumagamit nito nang may kaalaman na peke ang kanyang pera. 

Dagdag pa rito, sa kasong Juanito Gallano vs People of the Philippines, G.R. No. 230147, 21 February 2024, nilinaw ng Korte Suprema sa pamamagitan ng Kagalang-galang na Mahistrado Alfredo Benjamin S. Caguioa, na dalawa ang paraan para malabag ng isang tao ang Article 168 ng Revised Penal Code. Una, ang paggamit ng pekeng pera. Pangalawa, pagmamay-ari ng pekeng pera nang may intensyon na gamitin ito. Sa parehong paraan, importante na alam ng salarin na peke ang perang hawak niya.

Samakatuwid, maliwanag sa nasabing kaso na mahalaga na intensyon ng akusado na gamitin ang pekeng pera. Kaya naman, kung ang isang tao ay may hawak na pekeng pera at wala naman siyang intensyon na gamitin ito, maaaring hindi niya nilabag ang nasabing artikulo: 

“As such, jurisprudence has established that the possession of false treasury or bank notes alone is not punished under Article 168 of the Revised Penal Code. For it to constitute an offense defined therein, the possession of false treasury or bank notes must be proved to be with intent to use said false treasury or bank notes.45 In other words, intent to use the falsified note is an integral element of the crime.

x x x Upon reviewing the relevant cases, it is evident that the law places significant emphasis on intent. The structure of the elements makes it clear that mere possession of a counterfeit note is not punishable in itself. Thus, a person caught in the act of uttering or using counterfeit notes cannot be held liable unless there is clear evidence that they were aware of the note's counterfeit status. The knowledge and intent behind the actions are key to establishing legal culpability for the crime of illegal possession and use of false treasury or bank notes.”

Sa iyong sitwasyon, maaaring hindi ka magkaroon ng pananagutang kriminal dahil lang sa ikaw ay may hawak na pekeng pera. Base sa iyong salaysay, hindi mo alam na ito ay peke at kung wala ka naman intensyong gamitin ito bilang pambayad ay hindi nalabag ang Article 168 ng Revised Penal Code.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Pagpapaalis ng kasambahay

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | June 20, 2025

Dear Chief Acosta,

Anu-ano ba ang mga sitwasyon kung saan maaaring legal na ma-terminate ng employer ang kanyang kasambahay? Kasama ba rito ang sitwasyon kung saan paulit-ulit na pumapalya, hindi nakasusunod, at nakatatapos sa nakatakdang trabaho? Paano kung bastos ang pananalita at walang respeto sa kanyang employer ang isang kasambahay? — Danilo

---

Dear Danilo, 

Ang sagot sa iyong mga katanungan ay matatagpuan sa mga probisyon ng ating batas, partikular sa Republic Act (R.A.) No. 10361, o mas kilala sa tawag na “Domestic Workers Act” o “Batas Kasambahay.” Nakasaad sa Seksyon 34 ng nasabing batas ang mga maaaring dahilan at batayan para wakasan ng employer ang trabaho o kontrata ng kanyang kasambahay:

“Section 34. Termination Initiated by the Employer. – An employer may terminate the services of the domestic worker at any time before the expiration of the contract, for any of the following causes:

1. Misconduct or willful disobedience by the domestic worker of the lawful order of the employer in connection with the former’s work;

2. Gross or habitual neglect or inefficiency by the domestic worker in the performance of duties;

3. Fraud or willful breach of the trust reposed by the employer on the domestic worker;

4. Commission of a crime or offense by the domestic worker against the person of the employer or any immediate member of the employer’s family;

5. Violation by the domestic worker of the terms and conditions of the employment contract and other standards set forth under this law;

6. Any disease prejudicial to the health of the domestic worker, the employer, or member/s of the household; an

7. Other causes analogous to the foregoing.” 

Alinsunod sa nasabing probisyon ng batas, malinaw na ang misconduct o maling asal, ang malubha o palagiang kapabayaan o kawalan ng kasanayan ng kasambahay sa kanyang mga tungkulin, o ang paglabag ng kasambahay sa mga tuntunin at kondisyon ng kanyang kontrata sa pagtatrabaho at iba pang itinakdang pamantayan, ay maaaring maging batayan upang tapusin ang kanyang kontrata sa pagtatrabaho.

Sa iyong katanungan, kung ang nasabing bastos na pananalita at kawalan ng respeto ng isang kasambahay, kanyang malubha o palagiang kapabayaan sa kanyang mga tungkulin, at paglabag sa mga tuntunin at itinakdang pamantayan sa trabaho ay mapatutunayan, maaaring tapusin ang kanyang kontrata matapos siyang maabisuhan ukol sa nasabing mga paglabag.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.

Kasal na walang pag-ibig, maaari bang mapawalang-bisa?

ni Atty. Persida Rueda-Acosta @Magtanong Kay Attorney | June 19, 2025

Dear Chief Acosta,

Gusto ko na sanang magpakasal kami ng nobya ko, ngunit natuklasan ko na siya ay kasal sa isang banyaga ilang taon na ang nakalipas. Sabi niya sa akin ay nagpakasal lamang sila noon upang mapabilis ang kanyang pagpunta sa ibang bansa, samakatuwid ay hindi naman diumano niya ito minahal at pawang dala lamang ng pangangailangan kaya sila nagpakasal. Maaari bang mapawalang-bisa ang kanilang kasal upang maituloy na namin ang aming pag-iisang dibdib? — Lance

---

Dear Lance,

Ang kasal ay pasimula ng panibagong yugto ng buhay ng dalawang indibidwal -- ng pagbuo ng kanilang pamilya. Ito ay karaniwang pinapasok sa kadahilanan na ang dalawang tao ay nagmamahalan at handa silang makasama ang isa’t isa habang nabubuhay. Ngunit paano kung hindi pag-ibig ang naging dahilan ng pagpapakasal? Masasabi pa rin ba na ito ay makatwiran o may bisa? 

Ito ang ipinaliwanag ng Kataas-taasang Hukuman sa kaso na Republic of the Philippines vs. Liberty D. Albios (G.R. No. 198780, October 16, 2013, sa panulat ni Honorable Associate Justice Jose C. Mendoza) kung saan nakasaad na:

“The avowed purpose of marriage under Article 1 of the Family Code is for the couple to establish a conjugal and family life. The possibility that the parties in a marriage might have no real intention to establish a life together is, however, insufficient to nullify a marriage freely entered into in accordance with law. The same Article 1 provides that the nature, consequences, and incidents of marriage are governed by law and not subject to stipulation. A marriage may, thus, only be declared void or voidable under the grounds provided by law. There is no law that declares a marriage void if it is entered into for purposes other than what the Constitution or law declares, such as the acquisition of foreign citizenship. Therefore, so long as all the essential and formal requisites prescribed by law are present, and it is not void or voidable under the grounds provided by law, it shall be declared valid. x x x

Love, though the ideal consideration in a marriage contract, is not the only valid cause for marriage.”

Maliwanag sa nabanggit, sa aspetong legal, ang kasal ay mananatiling may bisa kung ang lahat ng rekisitos nito ay kumpleto at walang depekto. Bagaman ang pangunahing kadahilanan ng pagpapakasal ay pag-ibig at ang pagbuo ng pamilya, hindi nangangahulugan na ito lamang ang maaaring maging dahilan kung bakit ang dalawang tao ay magpapakasal. Wala ring batas na nagbabawal na magpakasal ang dalawang tao na hindi nag-iibigan. 

Kaya naman sa kalagayan ng iyong nobya, makabubuti na suriin o pag-aralan kung lahat ba ng rekisitos ng kanyang kasal ay kumpleto. Kung ito ay kumpleto at walang mga depekto, hindi ito maaaring ipawalang-bisa lalo na kung ang tanging magiging basehan lamang ay hindi sila nagmamahalan ng kanyang asawa at nagpakasal lamang sila dala ng pangangailangan. Sa gayon ay mananatili siyang kasal sang-ayon sa batas.

Sana ay nabigyan namin ng linaw ang iyong katanungan. Ang payong aming ibinigay ay base lamang sa mga impormasyon na iyong inilahad at maaaring magbago kung mababawasan o madaragdagan ang mga detalye ng iyong salaysay. 

Maraming salamat sa iyong patuloy na pagtitiwala.